Gần 250.000 hộ nghèo tại Quảng Trị được tiếp cận vốn chính sách ưu đãi

Tỷ lệ hộ nghèo đa chiều tại Quảng Trị mỗi năm giảm từ 1,5% đến 2%

Sau khi Quảng Bình và Quảng Trị hợp nhất thành tỉnh Quảng Trị và vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp từ ngày 1/7/2025, những kết quả giảm nghèo đạt được trước sáp nhập trở thành nền tảng quan trọng cho giai đoạn phát triển mới. Trong thời gian 2021 – 2025, cả hai địa phương cũ đều coi công tác giảm nghèo là nhiệm vụ trọng tâm, nhờ vậy hộ nghèo và hộ cận nghèo có cơ hội tiếp cận tốt hơn các chính sách và nguồn lực hỗ trợ.

Với Quảng Bình, tỷ lệ nghèo đa chiều giảm đều qua từng năm. Đến cuối năm 2024, toàn tỉnh còn 6,48% hộ nghèo và hộ cận nghèo, giảm 3,28 điểm phần trăm so với năm 2023. Hệ thống hạ tầng thiết yếu ở vùng khó khăn tiếp tục được đầu tư, trong khi các chương trình hỗ trợ sinh kế, tạo việc làm và nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ xã hội mang lại hiệu quả rõ rệt. Việc lồng ghép nguồn lực từ nhiều chương trình, dự án đã giúp Quảng Bình tập trung đầu tư hạ tầng, hỗ trợ sản xuất và chăm lo cho nhóm yếu thế. Nhờ đó, các mô hình sinh kế mới được triển khai hiệu quả, góp phần giúp nhiều hộ thoát nghèo bền vững.

Với Quảng Trị, các mô hình giảm nghèo bền vững và đa dạng hóa sinh kế đã giúp tỷ lệ nghèo giảm mạnh. Từ năm 2022 đến 2024, tỷ lệ nghèo đa chiều giảm 3,4 điểm %, đời sống người dân được cải thiện rõ rệt. Tỉnh đặc biệt chú trọng hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số, coi đào tạo nghề là giải pháp then chốt. Hơn 200 tỷ đồng được phân bổ cho Dự án 4, giúp gần 5.000 lao động vùng miền núi được đào tạo nghề trong giai đoạn 2021 – 2024, nâng tỷ lệ lao động qua đào tạo lên hơn 75%.

Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát hoàn thành sớm hai tháng với hơn 9.800 ngôi nhà được xây mới hoặc sửa chữa, vượt xa kế hoạch. Các mô hình sinh kế phù hợp điều kiện địa phương cũng giúp gần 2.000 hộ tăng thu nhập và ổn định cuộc sống.

Chia sẻ với Mekong ASEAN, Đại biểu Quốc hội Hà Sỹ Đồng, nguyên Quyền Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị cho biết giai đoạn 2021 - 2025 là thời kỳ tỉnh đặt quyết tâm đặc biệt vào nhiệm vụ giảm nghèo, coi đây là trụ cột của phát triển bền vững và bảo đảm an sinh cho người dân.

Nhờ định hướng rõ ràng và cách làm linh hoạt, Quảng Trị ghi nhận nhiều chuyển biến tích cực. Tỷ lệ hộ nghèo đa chiều mỗi năm giảm từ 1,5% đến 2%, trong đó các địa bàn khó khăn như Hướng Hóa, Đa Krông hay vùng đồng bào dân tộc thiểu số đều đạt mức giảm mạnh hơn và thực chất hơn so với trước.

Kết quả sau ba năm triển khai chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021 - 2025 cho thấy toàn tỉnh đã giảm được 7.590 hộ nghèo và cận nghèo, tương ứng mức giảm 4,26% và bình quân 1,49% mỗi năm.

Tại huyện Đa Krông – địa phương còn nhiều thách thức nhất tỉnh – nỗ lực giảm nghèo ghi dấu ấn rõ rệt với mức giảm 5,83%, tương ứng 640 hộ. Trong số này có 530 hộ nghèo giảm 4,79% và 110 hộ cận nghèo giảm 1,03%.

Để đạt được kết quả trên, Quảng Trị đã huy động hơn 92 tỷ đồng trong năm 2024. Trong đó, hơn 70 tỷ đồng được dành cho phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội và hơn 21 tỷ đồng cho đào tạo nghề, tạo việc làm bền vững, tập trung chủ yếu vào các huyện nghèo cùng những xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang và ven biển.

Đại biểu Quốc hội Hà Sỹ Đồng, nguyên Quyền Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị. Ảnh: VGP

Vốn ưu đãi và những vùng dược liệu thay đổi cuộc sống tại nhiều xã nghèo

Sau sáp nhập, tỉnh Quảng Trị có diện tích tự nhiên khoảng 12.700 km², dân số gần 1,87 triệu người với 78 xã. Địa bàn trải dài từ miền biển đến miền núi, nhiều xã vùng sâu, vùng xa, biên giới giáp Lào, nơi sinh sống của đồng bào dân tộc thiểu số như Bru - Vân Kiều, Pa Kô, Chứt… Mặc dù tỷ lệ dân tộc thiểu số trong tổng dân số không lớn, nhưng phần đông bà con sinh sống ở những khu vực khó khăn về giao thông, thiếu nguồn lực phát triển kinh tế, điều kiện sản xuất còn lạc hậu. Vì vậy, hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi luôn là trọng tâm trong các chính sách phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Trong bối cảnh đó, tín dụng chính sách được xem là động lực quan trọng, giúp đồng bào vươn lên thoát nghèo và xây dựng cuộc sống bền vững. Ngân hàng Chính sách Xã hội (NHCSXH) tỉnh, nay hợp nhất từ chi nhánh Quảng Trị và Quảng Bình, đã triển khai đồng bộ hơn 17 chương trình tín dụng ưu đãi, từ cho vay hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo, đến hỗ trợ việc làm, học sinh - sinh viên khó khăn, nước sạch, vệ sinh môi trường nông thôn, nhà ở xã hội và các chương trình đặc thù cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Mạng lưới NHCSXH phủ khắp các xã, phường, thôn bản, chủ yếu thông qua ủy thác cho các tổ chức chính trị - xã hội, bảo đảm vốn vay đến đúng đối tượng, đúng mục đích.

Từ năm 2011 đến hết năm 2024, NHCSXH tại hai tỉnh trước sáp nhập đã cung ứng vốn cho gần 250.000 lượt hộ nghèo, cận nghèo và các đối tượng chính sách khác, tổng doanh số cho vay hơn 5.500 tỷ đồng. Riêng năm 2024, tổng dư nợ tín dụng chính sách đạt trên 4.200 tỷ đồng với hơn 110.000 khách hàng đang còn dư nợ. Nhờ nguồn vốn này, hơn 20.000 hộ thoát nghèo bền vững, trên 18.000 học sinh, sinh viên tiếp tục học tập, gần 25.000 lao động có việc làm ổn định, và hơn 150.000 công trình nước sạch, vệ sinh môi trường được xây dựng, cải thiện điều kiện sống nông thôn và miền núi.

Theo ông Hà Sỹ Đồng, các chính sách từ Trung ương khi được triển khai tại địa phương phải đi thẳng vào sinh kế và việc làm để phát huy hiệu quả. Tỉnh tập trung vốn mồi, tín dụng chính sách, hỗ trợ người dân tận dụng lợi thế nông nghiệp, hình thành chuỗi giá trị bền vững.

Các mô hình điển hình như trồng lúa hữu cơ ở Hải Lăng, Triệu Phong, Cam Lộ, Lệ Thủy giúp nông dân tăng lợi nhuận 1,4 - 1,6 lần. Các vùng trồng dược liệu tại Hướng Hóa, Đa Krông, Cam Lộ, Bố Trạch mang lại thu nhập ổn định, góp phần thay đổi diện mạo nông thôn.

Tại Cam Lộ, vùng bán sơn địa với nhiều gò đồi, tỉnh xác định cây dược liệu là hướng đi chiến lược để chuyển đổi cơ cấu cây trồng, xóa đói giảm nghèo và phát triển kinh tế xã hội. Qua Chương trình mục tiêu quốc gia và Đề án OCOP giai đoạn 2022–2026, người dân được hỗ trợ giống, vật tư, kỹ thuật, tưới tiêu và cơ sở hạ tầng.

Đến nay, toàn tỉnh đã có 326 ha dược liệu tập trung, vượt 63% kế hoạch, chủ yếu ở Cam Lộ, Hướng Hóa, Vĩnh Linh, Đa Krông, với các loại cây chủ lực như cà gai leo, chè vằng, an xoa, nghệ, riềng, sả. Những vùng sản xuất từng manh mún giờ dần được mở rộng, tạo việc làm, nâng thu nhập và thắp sáng ước mơ làm giàu bền vững cho bà con vùng khó khăn.

Nguồn vốn ưu đãi từ NHCSXH tỉnh Quảng Trị giúp nhiều người dân cải thiện đời sống. Ảnh: NHCSXH Quảng Trị

Trước đó, vào ngày 14/8/2025, UBND tỉnh Quảng Trị đã chính thức ban hành Kế hoạch số 498/KH-UBND về việc tổ chức thực hiện Chỉ thị số 39-CT/TW ngày 30/10/2024 của Ban Bí thư Trung ương Đảng và Quyết định số 1560/QĐ-TTg ngày 18/7/2025 của Thủ tướng Chính phủ, nhằm nâng cao vai trò của tín dụng chính sách xã hội trong giảm nghèo bền vững và bảo đảm an sinh xã hội đến năm 2030.

Theo kế hoạch, tổng nguồn vốn tín dụng chính sách dự kiến tăng trưởng ổn định hàng năm, từ 10.974,4 tỷ đồng đến hết năm 2024 lên 19.443,6 tỷ đồng vào năm 2030. Trong đó, nguồn vốn ngân sách địa phương ủy thác qua Ngân hàng Chính sách xã hội dự kiến tăng từ 448,1 tỷ đồng năm 2024 lên 2.918,1 tỷ đồng năm 2030, chiếm tỷ trọng ngày càng cao trong tổng nguồn vốn, từ 4,08% lên 15,01%.

UBND tỉnh Quảng Trị cũng đặt mục tiêu đảm bảo nguồn vốn đủ mạnh để hỗ trợ trực tiếp các hộ nghèo, hộ cận nghèo và các đối tượng chính sách tiếp cận vốn vay ưu đãi; đồng thời tăng cường đầu tư vốn mồi từ ngân sách địa phương, phối hợp với các chương trình tín dụng hiện hành để phát triển sinh kế, tạo việc làm và nâng cao đời sống người dân.

Bên cạnh đó, kế hoạch cũng nhấn mạnh việc thực hiện đồng bộ các cơ chế quản lý và ủy thác cho các tổ chức chính trị - xã hội, đảm bảo vốn đến đúng đối tượng, đúng mục tiêu, góp phần giảm nghèo bền vững, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm an sinh xã hội trên toàn tỉnh. Việc sử dụng vốn chính sách xã hội được xác định là công cụ chiến lược, gắn kết giữa ngân sách địa phương, ngân hàng chính sách và cộng đồng, nhằm tạo đà phát triển kinh tế nông thôn, hỗ trợ vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng khó khăn, hướng tới mục tiêu nâng cao chất lượng sống của người dân đến năm 2030.

Thu Trang