Giai đoạn chuyển tiếp quan trọng: Nhật Bản bước vào cuộc đua tìm thủ tướng mới

Với 9 ứng cử viên tham gia tranh cử, hiện 3 ứng cử viên sáng giá nhất đang cạnh tranh rất quyết liệt và có khả năng sẽ phải bỏ phiếu vòng hai, bao gồm Sanae Takaichi, Bộ trưởng An ninh Kinh tế Nhật Bản; ông Shinjiro Koizumi, thành viên của Hạ viện Nhật Bản và cựu Bộ trưởng Quốc phòng Shigeru Ishiba

Các ứng cử viên trong cuộc đua giành vị trí lãnh đạo đảng cầm quyền Nhật Bản: Từ trái qua phải là ứng cử viên Shinjiro Koizumi, Shigeru Ishiba và Sanae Takaichi. Ảnh: Getty Images/AP

Người chiến thắng sẽ nắm quyền điều hành nền kinh tế lớn thứ tư thế giới hiện nay trong bối cảnh Nhật Bản đang đối mặt với chi phí sinh hoạt đắt đỏ và lạm phát cao. Đồng thời, quốc gia này cũng đang đối mặt với những thách thức an ninh ngày càng gia tăng trong khu vực.

Giới phân tích nhận định, cuộc đua vào ghế Chủ tịch Đảng Dân chủ Tự do (LDP) cũng chính là cuộc đua giành vị trí thủ tướng tiếp theo của Nhật Bản, bởi trên thực tế, LDP chiếm thế đa số tại Quốc hội Nhật Bản. Vì vậy, người chiến thắng trong cuộc bỏ phiếu chọn lãnh đạo LDP sẽ trở thành người kế nhiệm Thủ tướng Kishida Fumio.

Một trong số những ứng cử viên sáng giá năm phải kể đến bà Sanae Takaichi, Bộ trưởng An ninh Kinh tế Nhật Bản. Nếu chiến thắng, bà sẽ trở thành nữ thủ tướng đầu tiên của Xứ sở Hoa anh đào.

Ứng cử viên thứ hai là Shinjiro Koizumi, 43 tuổi, là ứng cử viên trẻ nhất và là con trai của cựu Thủ tướng Koizumi Junichiro.

Và thứ ba là Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Shigeru Ishiba (67 tuổi) - người đang trong lần ứng cử thứ năm và cũng là lần cuối cùng cho vị trí cao nhất.

Đảng Dân chủ Tự do (LDP) đã nắm quyền gần như liên tục kể từ khi thành lập vào năm 1955. Do chiếm đa số ở hạ viện, ứng cử viên do LDP lựa chọn sẽ được Quốc hội chấp thuận khi họp vào tháng 10.

Cuộc tổng tuyển cử dự kiến diễn ra vào năm sau, nhưng ứng cử viên chiến thắng có thể chọn tổ chức bầu cử bất thường trước thời điểm đó. Thủ tướng Fumio Kishida sẽ không tham gia tranh cử lần này.

Một số báo cáo cũng cho rằng cuộc tổng tuyển cử Nhật Bản có thể xảy ra trước bầu cử tổng thống Mỹ vào tháng 11.

Quan hệ đối tác với Nhật Bản từ lâu đã là trọng tâm trong chiến lược của Mỹ tại khu vực Châu Á - Thái Bình Dương. Trong năm nay, chính quyền Thủ tướng Kishida đã tăng cường các hoạt động hợp tác quốc phòng của Tokyo với đồng minh chủ chốt.

"Một điều chắc chắn rằng cả ba ứng viên trên đều sẽ làm khá tốt nhưng tôi thực sự không thể nói chắc chắn ai trong số các ứng viên sẽ chiến thắng trong cuộc đua ghế thủ tướng Nhật Bản năm nay. Tôi không nghĩ chúng ta sẽ biết cho đến phút cuối cùng", bà Yu Uchiyama, Giáo sư chính trị tại Đại học Tokyo cho biết.

Ba ứng cử viên sáng giá

Nếu Bộ trưởng An ninh Kinh tế Nhật Bản Sanae Takaichi giành chiến thắng thì đây sẽ là một thời điểm quan trọng đối với Nhật Bản về việc ghi nhận vai trò của nữ giới ở vị trí cao trong chính trị.

Bà Sanae Takaichi hứa hẹn sẽ ưu tiên tập trung vào tăng trưởng kinh tế nếu trở thành thủ tướng mới ở Nhật Bản. Bà là học trò của cố Thủ tướng Shinzo Abe và là người ủng hộ các chính sách kinh tế mang tên ông. Bà Takaich cũng có quan điểm cứng rắn về các vấn đề an ninh.

Hãng Reuters đã dẫn tin các kế hoạch phát triển kinh tế của bà Sanae Takaichi, bao gồm hạ lãi suất sau khi Ngân hàng Nhật Bản tăng lãi suất trong năm nay đồng thời bà đã kêu gọi chi tiêu tài chính "chiến lược" để tăng việc làm và thu nhập hộ gia đình.

Trong khi đó, ứng cử viên Koizumi, 43 tuổi, là con trai của cựu thủ tướng nổi tiếng Junichiro Koizumi, người được đào tạo tại Mỹ và hiện đang thu hút sự chú ý lớn đối với người dân Nhật Bản. Nếu được bầu, ông sẽ là nhà lãnh đạo trẻ nhất của Nhật Bản.

Ông Koizumi đã tự giới thiệu mình là một nhà cải cách - giống như cha mình. Ông cho biết ông sẽ tiếp tục các chính sách kinh tế của Thủ tướng Kishida nếu làm thủ tướng.

Một số nhà quan sát cho rằng ông Koizumi được cho là thiếu kinh nghiệm về chính trị trong nước và quan hệ quốc tế. Trong khi đó, kế hoạch kinh tế của ông vẫn được xem là thiếu chi tiết.

Tuy nhiên, sức hút của ứng cử viên Koizumi là được công chúng yêu mến, đặc biệt là những cử tri trẻ và phụ nữ. Ông cam kết sẽ triệu tập một cuộc tổng tuyển cử sớm để cử tri Nhật Bản đi bỏ phiếu trước cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ vào tháng 11.

Ông cũng ủng hộ luật cho phép phụ nữ đã kết hôn được giữ lại tên thời con gái cũng như ủng hộ nữ giới lãnh đạo.

Và ứng cử viên thứ ba là ông Ishiba, 67 tuổi, một chính trị gia kỳ cựu và nghiêm túc về các vấn đề an ninh. Ông đã nói rằng Nhật Bản nên giảm sự phụ thuộc vào năng lượng hạt nhân để chuyển sang năng lượng tái tạo.

Chiến lược kinh tế của ông bao gồm tăng lương để chống giá cả tăng và miễn thuế 10% cho một số mặt hàng của Nhật Bản để giúp đỡ những công dân có thu nhập thấp hơn. Ông Ishiba cũng ủng hộ chính sách tăng dần lãi suất của Ngân hàng Nhật Bản, nhưng ông cho biết vẫn chưa rõ liệu thời điểm này có phù hợp để tăng lãi suất mới hay không.

Hơn nữa, ông cũng đề xuất thành lập một cơ quan quản lý thảm họa xây dựng nơi trú ẩn, cải thiện điều kiện cho quân nhân để bảo đảm Nhật Bản đang già đi có đủ binh sĩ để phòng thủ đất nước./.

Hồng Nhung