'Hà Nội 1987' qua góc nhìn của nhiếp ảnh gia người Pháp

Bìa cuốn sách ảnh “Hà Nội 1987”.

Ngày 11/11, tại Hà Nội, nhiếp ảnh gia, họa sĩ Jean-Charles Sarrazin chính thức ra mắt cuốn sách ảnh "Hà Nội 1987" - hoạt động nằm trong khuôn khổ liên hoan nhiếp ảnh Photo Hanoi '25. Ấn phẩm là hành trình bằng hình ảnh đưa người xem trở lại với Thủ đô gần 4 thập kỷ trước được thể hiện qua loạt khuôn hình đen trắng đậm chất hoài niệm.

Theo ông Franck Bolgiani, Tùy viên Văn hóa, Giám đốc Viện Pháp tại Hà Nội, Phó Giám đốc Viện Pháp tại Việt Nam, tác phẩm “Hà Nội 1987” của Jean-Charles Sarrazin không chỉ đơn thuần là một tuyển tập hình ảnh mà một chứng nhân sống động của một thời khắc bước ngoặt trong lịch sử Việt Nam – những năm đầu của thời kỳ Đổi mới, được ghi lại qua ống kính của một nhiếp ảnh gia trẻ người Pháp, đầy tò mò và chan chứa tình cảm đối với đất nước mà ông vừa khám phá.

Nhiếp ảnh gia, họa sĩ Jean-Charles Sarrazin (áo trắng bên trái) ký tặng sách trong ngày ra mắt cuốn sách "Hà Nội 1987".

Tốt nghiệp ngành nhiếp ảnh và thiết kế đồ họa tại Pháp, cơ duyên của nhiếp ảnh gia Pháp đến thông qua cuộc gặp với nhà thơ Cù Huy Cận năm 1986 (khi đó là Bộ trưởng đặc trách công tác Văn hóa nghệ thuật tại Văn phòng Hội đồng Bộ trưởng ở Việt Nam) và được gợi ý đến Việt Nam.

Bằng học bổng của Bộ Ngoại giao Pháp, Jean-Charles Sarrazin đến Việt Nam năm 1987. Ông học vẽ tại hai trường Đại học Mỹ thuật và Đại học Mỹ thuật Công nghiệp tại Hà Nội, có cơ hội đi sâu khám phá cuộc sống của thủ đô.

Với chiếc máy ảnh của mình, Jean-Charles Sarrazin đã ghi lại một Hà Nội mong manh nhưng tràn đầy hy vọng, vẫn còn dấu ấn của những khó khăn đời sống, song đã bắt đầu bừng lên sức sống mới của thời kỳ đổi mới. Những bức ảnh đen trắng đầy chuyển động và ngẫu hứng ấy thể hiện ánh nhìn của một nghệ sĩ – nơi giao thoa giữa hiện thực và giấc mơ, ký ức và hiện đại.

Một số bức ảnh đen trắng về Hà Nội trong cuốn sách ảnh "Hà Nội 1987".

“Trong những tháng ngày học tập, tôi luôn cảm thấy một nỗi thôi thúc phải ghi lại những cảnh đời thường trước khi Việt Nam có những thay đổi sâu sắc. Nhờ các thầy cô, các bạn sinh viên, bạn bè và nhờ học tiếng Việt, tôi đã được lang thang khắp Hà Nội, cũng như được tham gia những chuyến thực tế về nông thôn, các tỉnh lân cận, để chụp những tấm ảnh cho cuốn sách này. Sau bốn mươi năm, Thủ đô của Việt Nam đã có vô vàn đổi khác, nhưng ký ức được lưu lại trong những bức ảnh vẫn vẹn nguyên”, nhiếp ảnh gia, họa sĩ Jean-Charles Sarrazin bày tỏ.

"Hà Nội 1987" được chia thành 4 phần: Đi chơi xe điện, Đi chơi xích lô, Đi chơi xe đạp và Ngoại thành. Mỗi phần như một lát cắt sinh động về đời sống đô thị Hà Nội, mang đến cho người xem cảm xúc hoài niệm xen lẫn ngạc nhiên trước sự đổi thay nhanh chóng của Hà Nội trong gần bốn mươi năm qua – từ một thành phố yên bình, mộc mạc bước vào thời kỳ chuyển mình mạnh mẽ của công cuộc đổi mới.

Ảnh màu Jean-Charles Sarrazin về một cụ ông hành nghề kể chuyện rong trên đường phố Hà Nội, một nghề từ lâu đã không còn.

Cuốn sách được in bằng 3 ngôn ngữ: tiếng Việt - tiếng Pháp – tiếng Anh, có phần lời giới thiệu của họa sĩ Trần Trọng Vũ và nhà văn Thuận. Hơn 200 bức ảnh trong sách chủ yếu là ảnh đen trắng, xen lẫn vài tấm ảnh màu hiếm hoi, không chỉ mang giá trị nghệ thuật mà còn là tư liệu quý giá về một giai đoạn lịch sử đặc biệt.

"Gần bốn mươi năm sau, những bức ảnh ấy trở lại với chúng ta như một cánh thư gửi từ quá khứ, mời gọi ta tìm lại hình ảnh một Hà Nội xưa – của tuổi trẻ, của sự giản dị và của thời kỳ chuyển mình", ông Franck Bolgiani nhấn mạnh.

S.Thương