Hà Nội: Cần giúp người dân hiểu rõ tính ưu việt của Kiosk thông minh

Vai trò đột phá trong cải cách hành chính

Thực hiện chủ trương của UBND TP. Hà Nội về đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin trong cải cách hành chính, chiều 10/11, Trung tâm Phục vụ hành chính công TP. Hà Nội đã chính thức vận hành thí điểm mô hình Kiosk thông minh và hệ thống xác thực, cấp bản sao số tài liệu điện tử.

Theo ông Cù Ngọc Trang, Giám đốc Trung tâm Phục vụ hành chính công TP. Hà Nội, tính riêng thủ tục chứng thực bản sao từ bản chính, mỗi tháng TP. Hà Nội tiếp nhận gần 70.000 hồ sơ. Trong khi đó, hầu hết các xã, phường chỉ có 1 đến 2 cán bộ tư pháp đảm nhiệm.

Điều đó cho thấy một thủ tục tưởng chừng đơn giản lại đang chiếm một phần lớn khối lượng công việc, gây áp lực cho cán bộ và mất nhiều thời gian, công sức của người dân. Người dân vẫn phải mang bản chính đi lại nhiều lần, chờ đợi, tốn thời gian. Cán bộ tư pháp vẫn phải làm thủ công từng hồ sơ, vừa quá tải, vừa tiềm ẩn sai sót. Đó là “điểm nghẽn nhỏ nhưng hậu quả lớn” trong quá trình chuyển đổi số hành chính.

Người dân Hà Nội trải nghiệm tại mô hình Kiosk thông minh và hệ thống xác thực, cấp bản sao số tài liệu điện tử. Ảnh: Hải Sơn

Với mô hình mới, người dân chỉ cần thao tác trực tiếp tại Kiosk như: Quét giấy tờ bản gốc, hệ thống sẽ tự động nhận diện, kiểm tra tính hợp lệ, xác thực thông tin và cấp ngay bản sao điện tử hợp pháp chỉ trong vài phút sẽ trả lại kết quả nhanh chóng, chính xác, không còn cảnh xếp hàng chờ đợi.

Theo ghi nhận của phóng viên Báo Công Thương tại Chi nhánh số 1 Trung tâm Phục vụ hành chính công TP. Hà Nội (số 258 Võ Chí Công, phường Tây Hồ, TP. Hà Nội), nhiều người dân đã trải nghiệm trên các Kiosk thông minh và hệ thống xác thực, cấp bản sao số tài liệu điện tử.

“Tôi đến làm thủ tục chứng thực tại Kiosk thông minh được cán bộ Trung tâm Phục vụ hành chính công TP. Hà Nội hướng dẫn nên chỉ mất vài phút tự quét giấy tờ, xác nhận khuôn mặt rồi nhận bản sao điện tử ngay tại chỗ. Mô hình này tiện hơn nhiều lần so với trước khi phải chờ cả tiếng, thậm chí mất cả ngày mới xong”, chị Nguyễn Thị Hà (phường Tây Hồ) chia sẻ.

Còn ông Lê Văn Hoàn (phường Xuân Đỉnh, TP. Hà Nội) cho biết: “Tôi không rành công nghệ, nhưng được nhân viên hướng dẫn tận tình. Màn hình hướng dẫn rất dễ hiểu, thời gian thao tác nhanh. Tôi nhận bản sao có mã QR, chữ ký số nên rất yên tâm”.

Cần hoàn thiện hành lang pháp lý và quy trình vận hành

Theo ghi nhận, nhiều người dân chưa biết về mô hình Kiosk thông minh và hệ thống xác thực, cấp bản sao số tài liệu điện tử vận hành thế nào? Thậm chí, một số người dân còn e ngại về tính pháp lý của hệ thống này khi chứng thực, cấp bản sao điện tử với các giấy tờ quan trọng.

Trao đổi thông tin trên, một cán bộ Trung tâm Phục vụ hành chính công TP. Hà Nội lý giải, việc người dân e ngại với mô hình Kiosk thông minh là điều dễ hiểu. Bởi, tâm lý người dân vẫn quen với quy trình cán bộ ký, đóng dấu đỏ trực tiếp tại UBND cấp xã, phường hay văn phòng công chứng.

Với mô hình Kiosk thông minh chứng thực, cấp bản sao điện tử được kết nối trực tuyến với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và hệ thống chứng thực điện tử của cơ quan Nhà nước nên cơ bản có giá trị pháp lý tương đương bản chứng thực giấy.

Mỗi bản sao điện tử do Kiosk phát hành đều có mã QR, mã định danh và chữ ký số của cơ quan có thẩm quyền được thực hiện theo Luật Giao dịch điện tử năm 2023 và Nghị định 45/2020/NĐ-CP về thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử. Tuy nhiên, mô hình này vẫn đang trong giai đoạn thí điểm để rút kinh nghiệm cũng như hoàn thiện các thủ tục liên quan một cách đồng bộ nên cần có thời gian.

Người dân làm thủ tục hành chính tại Trung tâm Phục vụ hành chính công TP. Hà Nội. Ảnh: Hải Sơn

Theo chuyên gia Học viện Hành chính và Quản trị công, như bản giới thiệu, mô hình Kiosk thông minh sẽ giúp người dân tiếp cận dịch vụ mọi lúc, mọi nơi, giảm sự phụ thuộc vào giờ hành chính, đồng thời tăng tính minh bạch và niềm tin đối với cơ quan công vụ. Người dân giao dịch sẽ chuyển “giấy tờ” sang “dữ liệu”, “chứng thực thủ công” sang “xác thực thông minh”; từ “làm thay” sang “hỗ trợ” và từ “tập trung” sang “phục vụ tại chỗ”.

Tuy nhiên, vấn đề người dân nghi ngại không nằm ở công nghệ mà ở cơ chế pháp lý, cách vận hành, công tác tuyên truyền để người dân đón nhận. Vì vậy, TP. Hà Nội cần có văn bản hướng dẫn về quy trình chứng thực điện tử qua Kiosk để người dân hiểu và đảm bảo đồng bộ dữ liệu.

“Để người dân tin tưởng, ngoài cơ sở pháp lý, TP. Hà Nội cũng nên công khai rõ đơn vị cấp chứng thực, cơ quan quản lý chữ ký số và cơ chế kiểm tra tính xác thực của bản sao điện tử. Đồng thời, cần quy định rõ trách nhiệm pháp lý khi có sai sót hoặc trục trặc kỹ thuật để người dân yên tâm sử dụng”, chuyên gia tại Học viện Hành chính và Quản trị công đề nghị.

Hải Sơn