Hà Nội chìm trong 'bụi mịn' - các cách giảm thiểu độc hại
Chuyên gia khuyến cáo người dân chủ động theo dõi thông tin cảnh báo về mức độ ô nhiễm không khí từ các đơn vị đo lường chuyên môn. Từ đó, đưa ra các biện pháp phòng tránh an toàn cho bản thân và gia đình, đặc biệt cho người già và trẻ em.
Trưa ngày 2/12, không khí Hà Nội đặc quánh bụi mịn. Ảnh: NVT
Ngày 2/12, tại nhiều khu vực tại Hà Nội, thành phố chìm trong bụi mù đặc quánh. Các chuyên gia cho biết đây chính là bụi mịn PM2.5, hiện tượng ô nhiễm không khí cực kỳ nguy hiểm đối với sức khỏe người dân khi hít phải.
Từ đầu mùa đông đến nay, Hà Nội liên tục xuất hiện trong danh sách những thành phố ô nhiễm nhất thế giới. Không khí lạnh khô, nghịch nhiệt, cùng hoạt động đô thị dày đặc khiến bụi mịn PM2.5 tích tụ, tạo nên bầu trời mịt mù, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân.
Ngay trong sáng 30/11, dữ liệu từ hệ thống quan trắc IQAir ghi nhận Hà Nội đứng thứ 5 trong danh sách các thành phố ô nhiễm toàn cầu với chỉ số AQI ở mức 225.
Trên bản đồ của IQAir, nhiều điểm đo tại Hà Nội cũng ở mức rất xấu. Khu vực Thanh Xuân ghi nhận AQI 232, Lê Duẩn 231, Tây Hồ 282, Vĩnh Tuy 223, phản ánh sự chênh lệch chất lượng không khí, đặc biệt là những khu nội đô với mật độ phương tiện đông đúc và nhiều công trình xây dựng.
Hà Nội vào mùa ô nhiễm không khí cực điểm. Ảnh: NVT
Bụi mịn PM2.5 là yếu tố gây lo ngại nhất bởi chúng có kích thước rất nhỏ, dễ dàng đi sâu vào đường thở, lọt vào phổi rồi theo máu lan tới nhiều cơ quan. Việc tiếp xúc thường xuyên với loại bụi này có thể gây ra các biểu hiện như hắt hơi, sổ mũi, khô mắt, khó thở. Về lâu dài, chúng làm suy giảm chức năng phổi, tăng nguy cơ viêm phế quản mạn tính, đột quỵ, bệnh tim mạch và thậm chí ung thư.
Các chuyên gia khuyến cáo rằng khi chất lượng không khí lên đến mức nguy hại (AQI 301–500), người dân nên hạn chế tối đa việc ra ngoài và tạm ngừng mọi hoạt động ngoài trời.
Tại nhà, cần đóng kín cửa để giảm tiếp xúc với nguồn ô nhiễm. Nếu buộc phải di chuyển, nên sử dụng khẩu trang chuyên dụng lọc PM2.5, kết hợp kính bảo vệ mắt.
Sau khi trở về, việc rửa mặt và vệ sinh mũi họng bằng nước muối sinh lý giúp loại bỏ lớp bụi bám lại. Người dân cũng được khuyến khích ngừng chạy bộ, đạp xe hay tập thể thao ngoài trời, chuyển sang luyện tập trong nhà để tránh hít phải lượng lớn chất ô nhiễm khi vận động mạnh.
Trong giai đoạn cuối năm 2024, Hà Nội đã trải qua 4 đợt ô nhiễm kéo dài, với mức PM2.5 trung bình vượt gần gấp đôi ngưỡng khuyến cáo, đồng thời số ngày có chất lượng không khí ở mức xấu khá nhiều.
Ô nhiễm bắt nguồn từ nhiều nguồn phát thải, trong đó giao thông vận tải chiếm khoảng 12-15% lượng bụi mịn, còn bụi phát sinh từ đường phố đóng góp thêm 20-30%.
Bên cạnh đó, các hoạt động nông nghiệp, đặc biệt là việc đốt và xử lý phụ phẩm nông nghiệp chưa hiệu quả, cũng là một trong những yếu tố khiến bụi mịn tích tụ trong không khí.
Trong khi đó, theo quan trắc đến thời điểm hiện tại năm 2025, chất lượng không khí tại thành phố chưa nghiêm trọng như năm trước do chưa xuất hiện các điều kiện thời tiết cực đoan.
