Hà Nội kiên quyết xử lý vi phạm công trình thủy lợi

Do đó, cần thiết không để xảy ra tình trạng “trên nóng, dưới lạnh”, xử lý nghiêm trách nhiệm của tổ chức, cá nhân liên quan để bảo đảm an toàn hệ thống công trình thủy lợi.

Lực lượng chức năng kiểm tra một nhà xưởng được xây dựng trong phạm vi bảo vệ công trình thủy lợi tại xã Đại Xuyên.

Phát sinh 274 vụ vi phạm

Kênh Đ20 có nhiệm vụ cấp nước tưới cho 18ha sản xuất nông nghiệp của người dân xã Phú Xuyên. Tuy nhiên, tuyến kênh này đã bị Công ty cổ phần Môi trường và Công trình đô thị Nam Thăng Long đổ bê tông mặt bờ, mái ngoài, hành lang kênh; xây tường gạch lên mặt bờ; chôn cột sắt, lợp mái tôn, làm bể chứa nước và nhiều hạng mục phụ trợ mà không được cơ quan thẩm quyền cho phép, với tổng diện tích lên đến 447m².

Theo bà Nguyễn Thị Luyến, nhân viên Xí nghiệp Đầu tư phát triển thủy lợi Hồng Vân, hành vi này không chỉ vi phạm pháp luật thủy lợi, mà còn “ảnh hưởng trực tiếp đến việc vận hành công trình”, đặc biệt trong giai đoạn tưới tiêu cao điểm.

Trên tuyến sông Lương đoạn qua xã Đại Xuyên, một hộ dân đã dựng nhà xưởng khung thép, mái tôn rộng 155m² trong phạm vi bảo vệ công trình thủy lợi. Tại kênh Duy Tiên, đoạn qua xã Chuyên Mỹ, một hộ dân khác đổ đất làm nền, dựng lán tạm ngay trên bờ kênh. Còn trên kênh L2-14, đoạn xã Phượng Dực, một doanh nghiệp đã có hành vi phá dỡ bờ tả kênh, cống, giàn van, cánh cống, ty van ổ khóa… khi chưa được cơ quan thẩm quyền cấp giấy phép.

Lãnh đạo các đơn vị quản lý công trình thủy lợi khẳng định, toàn bộ những trường hợp trên đều là vi phạm rõ ràng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến an toàn hệ thống thủy lợi. “Do không có chức năng xử lý, khi phát hiện vi phạm, chúng tôi lập biên bản, hoàn thiện hồ sơ và gửi UBND cấp xã để xử lý theo thẩm quyền”, Giám đốc Xí nghiệp Đầu tư phát triển thủy lợi Hồng Vân Đặng Hồng Vinh cho biết.

Theo thống kê của Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội, từ đầu năm 2025 đến nay, trên địa bàn thành phố phát sinh 274 vụ vi phạm pháp luật thủy lợi. Riêng hệ thống do Công ty TNHH một thành viên Đầu tư phát triển thủy lợi Sông Nhuệ quản lý ghi nhận 184 vụ. Nhiều xã như: Thường Tín, Phú Xuyên, Phượng Dực, Đại Xuyên nằm trong nhóm có số lượng vi phạm mới cao, trong khi hàng nghìn vụ tồn đọng nhiều năm trước vẫn chưa được xử lý triệt để.

Các vi phạm này không chỉ làm méo mó hệ thống thủy lợi, cản trở dòng chảy, giảm năng lực tưới tiêu, mà còn tiềm ẩn rủi ro lớn đối với an toàn công trình trong mùa mưa bão. Đáng chú ý, phần lớn vi phạm được xây dựng kiên cố, tồn tại kéo dài, cho thấy việc phát hiện, xử lý tại một số địa phương còn thiếu quyết liệt.

Phải xử lý dứt điểm

Trao đổi với phóng viên Báo Hànôịmới, Chủ tịch UBND xã Phú Xuyên Bùi Công Thản và Chủ tịch UBND xã Hồng Vân Lê Tuấn Dũng cho biết, đã chỉ đạo bộ phận chuyên môn phối hợp đơn vị quản lý công trình thủy lợi hoàn thiện hồ sơ, xử lý nghiêm, nhất là các vi phạm ảnh hưởng trực tiếp đến hệ thống thủy lợi trong tháng 11 và tháng 12 tới. Đại diện hai xã cũng thừa nhận việc để phát sinh và kéo dài vi phạm là “hạn chế trong quản lý” và khẳng định sẽ sớm khắc phục.

Trước tình trạng vi phạm công trình thủy lợi diễn biến phức tạp, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội đã ban hành chỉ thị yêu cầu các xã, phường xử lý dứt điểm vi phạm mới trong năm 2025, không để phát sinh thêm; đồng thời xây dựng lộ trình xử lý vi phạm tồn đọng theo nguyên tắc “rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ kết quả”.

Về vấn đề này, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội Nguyễn Đình Hoa cho biết, Sở liên tục có văn bản đôn đốc các địa phương, yêu cầu báo cáo tiến độ xử lý, đồng thời xem xét trách nhiệm người đứng đầu nếu để vi phạm kéo dài. Những vụ có quy mô lớn, ảnh hưởng nghiêm trọng buộc phải xử phạt ngay theo quy định. Ông Nguyễn Đình Hoa cho rằng, việc phối hợp giữa chính quyền cơ sở và các công ty thủy lợi ở một số nơi “chưa đạt yêu cầu”, còn tình trạng chậm phản hồi, đùn đẩy trách nhiệm hoặc chưa tổ chức cưỡng chế dù hồ sơ đã đầy đủ.

Yêu cầu đặt ra lúc này là xử lý dứt điểm, xác định rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân liên quan - đặc biệt là chủ tịch UBND cấp xã theo quy định của Luật Thủy lợi và các nghị định về xử lý vi phạm hành chính. Khi trách nhiệm người đứng đầu được làm rõ, công tác kiểm tra và xử lý vi phạm mới có chuyển biến thực chất. Cùng với đó, các công ty thủy lợi cần tăng cường kiểm tra, phát hiện và lập biên bản kịp thời, không để vi phạm nhỏ tích tụ thành vi phạm lớn.

Trong bối cảnh thiên tai ngày càng cực đoan, việc bảo đảm an toàn hệ thống thủy lợi càng trở nên cấp thiết. Hà Nội đã có đầy đủ hệ thống quy định, hướng dẫn và chỉ đạo. Vấn đề còn lại là sự vào cuộc quyết liệt, đồng bộ và dứt khoát của từng cấp, từng ngành. Xử lý nghiêm túc, dứt điểm đối với các vi phạm là giải pháp quan trọng hàng đầu để bảo vệ hệ thống thủy lợi, bảo vệ sinh kế người dân và giữ vững kỷ cương quản lý nhà nước trong lĩnh vực thủy lợi.

Kim Nhuệ