Hãng bay toàn cầu hủy chuyến hàng loạt vì sự cố tàu bay Airbus

Sự cố của Airbus đã ảnh hưởng đến ngành hàng không trên toàn thế giới. Ảnh: Airbus.

Theo Reuters, hãng hàng không lớn nhất Nhật Bản, ANA Holdings, cho biết đã phải hủy 65 chuyến bay trong ngày 29/11 sau khi Airbus yêu cầu triệu hồi và cập nhật phần mềm đối với dòng máy bay A320.

Một số máy bay của ANA và các hãng liên kết như Peach Aviation bị buộc dừng khai thác ngay lập tức để thực hiện thay đổi kỹ thuật. Trong khi đó, Japan Airlines, đối thủ chính của ANA, không bị ảnh hưởng vì chủ yếu vận hành đội tàu bay Boeing.

Airbus hiện có khoảng 11.300 máy bay thân hẹp đang được khai thác, trong đó 6.440 chiếc thuộc dòng A320 tiêu chuẩn. Việc sửa chữa chủ yếu là đưa hệ thống trở lại phiên bản phần mềm cũ, tuy không phức tạp nhưng bắt buộc phải hoàn tất trước khi máy bay được phép bay trở lại.

Tại Mỹ, hãng vận hành đội tàu bay Airbus A320 lớn nhất thế giới là American Airlines cũng ghi nhận tình trạng gián đoạn. Ban đầu hãng xác định khoảng 340 máy bay bị ảnh hưởng, song sau khi Airbus làm rõ, con số thực tế giảm còn 209 chiếc.

Tính đến 6h UTC (giờ quốc tế) ngày 29/11, American cho biết còn chưa đến 150 máy bay cần cập nhật và kỳ vọng hoàn tất phần lớn trong đêm, chỉ để lại vài chiếc cho ngày thứ Bảy. Tuy vậy, hãng vẫn cảnh báo nguy cơ chậm chuyến trong quá trình xử lý kỹ thuật.

Đợt triệu hồi diễn ra đúng dịp cuối tuần du lịch bận rộn nhất trong năm tại Mỹ, khiến nguy cơ gián đoạn lan rộng trên toàn cầu trong vài ngày tới khi các hãng chạy đua hoàn tất bản cập nhật bắt buộc.

Tại châu Âu, Air France đã hủy 35 chuyến bay trong ngày thứ Sáu sau khi nhận thông báo từ Airbus. Lufthansa dự kiến một số ít chuyến bay sẽ bị hủy hoặc trễ cuối tuần này do mỗi máy bay mất vài giờ để cập nhật phần mềm. British Airways chỉ có 3 máy bay bị ảnh hưởng và cho biết không có tác động đáng kể đến khai thác. easyJet đã hoàn tất phần lớn bản cập nhật và dự kiến vận hành bình thường vào thứ Bảy.

Tại châu Á - Thái Bình Dương, Air New Zealand sẽ cập nhật phần mềm cho toàn bộ đội tàu bay A320neo trước khi thực hiện chuyến bay tiếp theo, dẫn đến việc gián đoạn và hủy một số chuyến. Asiana Airlines của Hàn Quốc cho biết chỉ 17 máy bay phải cập nhật và kỳ vọng không ảnh hưởng lớn đến lịch bay.

Tại Ấn Độ, IndiGo đang chủ động thực hiện cập nhật bắt buộc và cảnh báo một số chuyến có thể điều chỉnh nhẹ lịch bay. Air India và Air India Express cho biết chỉ thị của Airbus sẽ kéo dài thời gian quay đầu máy bay và có thể gây chậm trễ, dù phần lớn đội bay của Air India Express không bị ảnh hưởng.

Ở khu vực Mỹ Latin, Avianca cho biết hơn 70% đội bay của hãng bị ảnh hưởng, khiến hoạt động bị gián đoạn đáng kể trong 10 ngày tới. Hãng đã tạm đóng cửa bán vé đến ngày 8/12. Volaris của Mexico cảnh báo chậm chuyến và hủy chuyến trong 48-72 giờ. Latam Airlines cho biết chỉ một số máy bay tại Colombia, Chile và Peru nằm trong diện triệu hồi.

Trước đó, nhà sản xuất tàu bay Airbus và Cơ quan An toàn hàng không châu Âu (EASA) đã gửi điện cảnh báo khẩn (AOT), Chỉ lệnh đủ điều kiện bay khẩn cấp (EAD) tới các hãng hàng không và nhà khai thác máy bay toàn cầu về việc thay thế thiết bị hoặc cập nhật phần mềm điều khiển máy tính ELAC (điều khiển độ cao và hướng bay) trên các dòng tàu bay do Airbus sản xuất bao gồm A319, A320, A321

Hiệu lực thực hiện trước chuyến bay đầu tiên từ thời điểm 23h59 UTC ngày 29/11 (giờ quốc tế), tương ứng 6h59 ngày 30/11 giờ Việt Nam.

Theo ước tính sơ bộ, quy định trên yêu cầu khoảng 6.000 máy bay Airbus trên toàn cầu phải cập nhật lại phần mềm hoặc thay thế thiết bị phần cứng.

Ngay sau thông báo này, Cục Hàng không Việt Nam và các hãng bay Việt Nam đã tổ chức cuộc họp khẩn trong đêm đánh giá tác động và tìm phương án giải quyết đảm bảo quyền lợi của hành khách.

Qua báo cáo nhanh của các hãng hàng không Việt Nam tại thời điểm 5h30 sáng ngày 29/11, có 81/169 tàu bay A320, A321 bị ảnh hưởng.

Để hạn chế ảnh hưởng từ vụ việc, Cục Hàng không chỉ đạo Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV), Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn và Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam (VATM) phối hợp đảm bảo hoạt động khai thác an toàn, an ninh và hỗ trợ tối đa hành khách tại sân bay.

Với các hãng hàng không, cơ quan quản lý yêu cầu khẩn trương thực hiện đầy đủ EAD 2025-0268-E; rà soát kế hoạch khai thác, điều chỉnh lịch bay phù hợp và hạn chế ảnh hưởng đến hành khách.

Diệu Thanh