Hành trình tàn phá của ngọn lửa trong thảm họa cháy chung cư Hong Kong
Bảy tòa nhà chìm trong biển lửa chỉ trong vài giờ. Điều tra cho thấy cửa sổ bị bịt kín bằng xốp và giàn giáo tre phủ lưới xanh đã trở thành 'đường dẫn lửa', tạo nên thảm họa chưa từng có từ 1948.
lan cháy kinh hoàng
Wang Fuk Court là một trong nhiều khu chung cư cao tầng tại Hong Kong (Trung Quốc) nơi có mật độ dân cư thuộc hàng dày đặc nhất thế giới. Riêng tại quận ngoại ô Tai Po, gần biên giới với Trung Quốc đại lục, có khoảng 300.000 người sinh sống.
Khu phức hợp này được đưa vào sử dụng từ năm 1983, vận hành theo các chương trình hỗ trợ mua nhà của chính quyền Hong Kong. Tám tòa nhà với gần 2.000 căn hộ là nơi ở của hơn 4.600 cư dân.
Từ tháng 7/2024, toàn bộ khu đã bước vào quá trình cải tạo. Khi vụ cháy xảy ra, mỗi tòa tháp đều được bao quanh bởi giàn giáo tre và phủ lưới xanh thi công.
Ngọn lửa bùng phát lúc 14h51 tại khu vực tầng thấp của Wang Cheong Court, sau đó lan nhanh sang các tòa kế cận gồm Wang Tai House và Wang Shing House, rồi tiếp tục nuốt chửng Wang Yan House. Đến 19h30, bảy trong tám tòa nhà đều chìm trong biển lửa.
Vụ cháy chung cư Hong Kong xảy ra chiều 26/11 đã cướp đi mạng sống của ít nhất 128 người và còn nhiều nạn nhân mất tích. Cảnh sát Hong Kong cho biết có khả năng đám cháy bắt nguồn từ sự “cẩu thả nghiêm trọng” của đơn vị thi công khi sử dụng vật liệu không an toàn.
Cận cảnh biển lửa nuốt trọn 7 tòa chung cư tại Hong Kong Video cho thấy ngọn lửa dữ dội lan nhanh qua hệ thống giàn giáo tre của khu chung cư Wang Fuk Court. Khói đen cuồn cuộn bốc cao ngay từ những phút đầu tiên khi ngọn lửa bắt đầu bùng lên, sau đó lửa từ tòa nhà ban đầu nhanh chóng bén sang ít nhất ba tòa khác trong khu.
Theo cơ quan chức năng, kết quả kiểm tra ban đầu cho thấy lớp lưới bảo vệ công trình vẫn đạt tiêu chuẩn chống cháy. Tuy nhiên, họ phát hiện một số cửa sổ tại một tòa nhà bị bịt kín bằng vật liệu xốp do công ty xây dựng lắp đặt trong quá trình sửa chữa.
“Chúng tôi có cơ sở tin rằng những người phụ trách của công ty đã có hành vi tắc trách nghiêm trọng, khiến ngọn lửa lan không kiểm soát và gây thương vong lớn”, bà Eileen Chung, nữ giám sát cảnh sát Hong Kong, nói.
Những yếu tố khiến lửa lan nhanh
Điều tra tại một tòa nhà chưa bị ảnh hưởng cho thấy cửa sổ sảnh thang máy ở tất cả các tầng đều bị bịt bằng xốp. Bộ trưởng An ninh Hong Kong, ông Chris Tang, khẳng định việc sử dụng tấm xốp dễ cháy trong quá trình cải tạo đã góp phần khiến đám cháy bùng phát dữ dội.
Giàn giáo tre - rủi ro truyền thống
Thảm kịch cũng làm dấy lên tranh cãi quanh việc Hong Kong vẫn dùng giàn giáo tre và lưới thi công dễ cháy - một tập quán có từ hàng thế kỷ trước tại Trung Quốc. Tre rẻ, dẻo, phổ biến và thường được buộc bằng dây nylon nên từ lâu trở thành vật liệu quen thuộc trong xây dựng tại cựu thuộc địa Anh. Giàn giáo tre kết hợp lưới xanh giúp ngăn vật rơi vào người đi đường - cũng là hình ảnh quen thuộc tại các tòa nhà của Wang Fuk Court.
Tại Trung Quốc đại lục, giàn giáo tre đã dần bị thay thế bằng giàn kim loại chắc chắn hơn. Nhưng tại Hong Kong, vẫn có khoảng 2.500 thợ giàn giáo tre hành nghề theo thống kê chính thức. Nguyên nhân chính xác của vụ cháy vẫn chưa được xác định, nhưng ngọn lửa lan nhanh qua lớp lưới xanh và làm các khung tre sập xuống đất.
Cận cảnh giàn giáo bên ngoài tòa chung cư tại Hong Kong Những công nhân xây dựng làm việc trên các giàn giáo với nhiều thanh tre đan cài, mỗi thanh buộc chặt bằng dây nhựa dựng trên những tòa nhà chọc trời cao hàng chục, thậm chí hàng trăm mét tại Hong Kong.
Vật liệu xốp và lưới xanh cháy rụi
Hình ảnh sau cháy cho thấy phần lưới xanh bao trùm giàn giáo đã bị thiêu rụi, trong khi các tấm xốp trắng vẫn bịt kín hầu hết cửa sổ.
Cuộc chiến với lửa kéo dài suốt đêm
Cuộc chiến với ngọn lửa suốt ngày đêm tại chung cư Hong Kong của những người lính cứu hỏa Video timelapse hiện trường cho thấy tính đến sáng ngày 27/11, ngọn lửa vẫn bùng lên từ ít nhất hai tòa nhà 32 tầng và khói đen cuồn cuộn. Lực lượng cứu hỏa cho biết đã khống chế bốn tòa, nhưng vẫn tiếp tục chiến đấu tại ba tòa còn lại sau hơn 15 giờ nỗ lực.
Đến rạng sáng 27/11, lực lượng chức năng thông báo đã khống chế được bốn tòa, trong khi ba tòa còn lại vẫn tiếp tục được xử lý sau hơn 15 giờ. Video hiện trường cho thấy lửa vẫn bùng lên từ ít nhất hai tòa tháp 32 tầng, khói đen dày đặc bốc cao.
Một ngày sau thảm họa, lực lượng cứu hộ vẫn vật lộn tiếp cận tầng trên của ít nhất hai tòa nhà do nhiệt độ quá cao và khói mù đặc. Phó giám đốc Sở cứu hỏa Derek Armstrong Chan cho biết nguy hiểm tăng lên đáng kể khi trời tối.
Theo phân tích của Midland Realty dựa trên dữ liệu chính phủ, hơn một phần ba cư dân Wang Fuk Court trên 65 tuổi - nhóm tuổi dễ gặp khó khăn khi chạy thoát từ các tầng cao.
“Trái tim chúng tôi hướng về các nạn nhân của vụ cháy kinh hoàng ở Hong Kong”, nhóm sống sót Grenfell United chia sẻ. “Chúng tôi đứng về phía gia đình và cộng đồng, các bạn không đơn độc”.
