Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Israel: Cơ hội để Việt Nam tiếp cận các mặt hàng công nghệ cao của Israel

Theo các chuyên gia kinh tế, Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Israel (VIFTA) không chỉ góp phần nâng cao kim ngạch trao đổi thương mại hàng hóa hai chiều, mà còn được kỳ vọng là đòn bẩy giúp tăng cường quan hệ hợp tác giữa hai nước về đầu tư, dịch vụ, chuyển đổi số, công nghệ; tạo tiền đề thuận lợi để Việt Nam thúc đẩy xuất khẩu những mặt hàng thế mạnh không chỉ sang Israel mà còn có cơ hội tiếp cận các thị trường khác tại Trung Đông, Bắc Phi và Nam Âu.

Lễ ký kết Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Israel (VIFTA).

Có khoảng 70 mặt hàng mà Việt Nam có thể xuất khẩu sang Israel

PGS, TS Ngô Trí Long nhấn mạnh, FTA thứ 18 này của Việt Nam sẽ mở thêm “cánh cửa” cho hoạt động xuất nhập khẩu của Việt Nam.

Theo phân tích của PGS, TS Ngô Trí Long, Israel là một đất nước nhỏ nhưng lại có nền kinh tế và hoạt động ngoại thương rất mạnh. Dân số Israel chỉ bằng 1/10 của nước ta (tức là khoảng gần 10 triệu dân), nhưng thu nhập bình quân đầu người lại rất cao (khoảng 55.000 USD/năm). Bên cạnh đó, hoạt động thương mại của Israel bình quân hằng năm khoảng hơn 173 tỷ USD, trong đó nhập siêu là chủ yếu.

Do đó, theo PGS, TS Ngô Trí Long, đất nước Israel tuy nhỏ bé nhưng lại có tiềm năng kinh tế rất mạnh; với tiềm năng này, khi ký kết FTA với Israel, chúng ta sẽ cần tận dụng cơ hội đó.

Đặc biệt, PGS, TS Ngô Trí Long nhắc đến một thuận lợi cho nước ta khi ký kết FTA với Israel. Đó là, do điều kiện thiên nhiên của Israel rất khó khăn nên hoạt động thương mại của họ chủ yếu là nhập khẩu, đặc biệt là các mặt hàng tiêu dùng.

"Theo số liệu được công bố, hằng năm, Israel có kim ngạch nhập khẩu khoảng 35 tỷ USD đối với mặt hàng tiêu dùng. Trong khi đó, ngành hàng này lại là một trong những thế mạnh của Việt Nam. Đồng thời, Việt Nam cũng cần tạo ra những điều kiện để có thể tận dụng thế mạnh tri thức của họ, hay những kỹ thuật công nghệ cao mà Việt Nam có nhu cầu... Hiện có khoảng 70 mặt hàng mà Việt Nam có thể xuất khẩu được sang Israel - Đây là lợi thế, cơ hội rất lớn", PGS, TS Ngô Trí Long gợi mở.

Chung quan điểm, PGS, TS Đinh Trọng Thịnh, chuyên gia kinh tế cho rằng, VIFTA có ý nghĩa cực kỳ quan trọng. Bởi lẽ, đây là quốc gia có trình độ công nghệ rất phát triển, bao gồm: Công nghệ sản xuất, chế biến công nghiệp; công nghệ mới; trí tuệ nhân tạo (AI); công nghệ sản xuất nông nghiệp… Họ cũng là quốc gia đang cần rất nhiều sản phẩm làm nguyên liệu cho sản xuất kinh doanh cũng như lương thực phẩm, thực phẩm...

"Trong khi đó, Việt Nam là nước sản xuất chính các sản phẩm nông nghiệp. Việc ký kết và triển khai thực hiện Hiệp định VIFTA sẽ tạo tiền đề thuận lợi để Việt Nam thúc đẩy xuất khẩu những mặt hàng thế mạnh sang Israel; đồng thời có cơ hội tiếp cận các mặt hàng công nghệ cao của Israel, góp phần làm giảm chi phí sản xuất, kinh doanh, nâng cao sức cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam", PGS, TS Đinh Trọng Thịnh nói.

Việc ký kết và triển khai thực hiện Hiệp định VIFTA sẽ tạo tiền đề thuận lợi để Việt Nam thúc đẩy xuất khẩu những mặt hàng thế mạnh sang Israel.

Các doanh nghiệp Việt phải hoạt động chuyên nghiệp hơn

Khẳng định VIFTA là cơ hội rất lớn song PGS, TS Ngô Trí Long cho rằng, bên cạnh những cơ hội, hội nhập chính là sự cạnh tranh, trong bối cảnh năng lực của Việt Nam còn hạn chế.

"Mỗi một FTA sẽ đem lại những cơ hội và thách thức khác nhau. Với VIFTA là thách thức về năng lực cạnh tranh. Trong quá trình đàm phán, ký kết, tôi nghĩ rằng Bộ Công Thương là đơn vị thay mặt cơ quan Nhà nước đã tìm ra được những thế mạnh, lợi thế của Việt Nam để ký kết. Do đó để tận dụng VIFTA một cách hiệu quả, doanh nghiệp Việt cần lưu ý một số vấn đề", PGS, TS Ngô Trí Long nói.

Đó là, doanh nghiệp phải chủ động trong tìm hiểu những cơ chế, chính sách, thị trường, những rào cản thương mại để từ đó nâng cao chất lượng sản phẩm hàng hóa. Ngoài ra, doanh nghiệp cũng cần chủ động trong xúc tiến thương mại, tìm hiểu thị trường.

Ngoài ra, các doanh nghiệp Việt hoạt động phải chuyên nghiệp hơn. Bởi, Israel là một đối tác có năng lực cạnh tranh lớn, có điều kiện tốt; nếu chúng ta không chuyên nghiệp trong hoạt động xuất nhập khẩu thì sẽ khó tiếp cận với họ. Hơn hết, khoa học kỹ thuật của Israel rất phát triển nên những mặt hàng tiêu dùng mà Việt Nam xuất khẩu sang phải chú ý nâng cao chất lượng, đặc biệt vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm.

PGS, TS Đinh Trọng Thịnh thì nhấn mạnh, việc ký kết mới chỉ là bước đầu, do đó, để tận dụng tối đa các cơ hội từ FTA này mang lại thì còn rất nhiều việc phải làm.

Theo đó, các doanh nghiệp cần đi sâu tìm hiểu và xem xét khả năng hợp tác và tận dụng cơ hội sản xuất kinh doanh là những gì để từ đó có những lộ trình cho từng doanh nghiệp, ngành nghề, mặt hàng. Trên cơ sở đó, phát huy được ưu điểm, tận dụng được các mặt mạnh và đẩy mạnh xuất khẩu, nhất là trong bối cảnh hoạt động xuất khẩu của chúng ta trong thời gian vừa qua còn nhiều khó khăn.

Thực tế, việc tận dụng các ưu đãi từ các FTA của các doanh nghiệp Việt Nam vẫn còn rất ít, chỉ khoảng 30%. Đây là sự lãng phí. Do đó, PGS, TS Đinh Trọng Thịnh đề nghị, Bộ Công Thương cùng với các Thương vụ, các Đại sứ quán cần phối hợp với các bộ, ngành, Hiệp hội, doanh nghiệp,… đẩy mạnh tìm kiếm thị trường, đẩy mạnh xuất khẩu và tận dụng tối đa các lợi thế từ các FTA nói chung và Hiệp định VIFTA nói riêng...

Việc VIFTA được ký kết đánh dấu thành quả nỗ lực không mệt mỏi của cả hai nước sau quãng thời gian 7 năm với 12 phiên đàm phán và càng có ý nghĩa trong bối cảnh hai nước đang tiến hành nhiều hoạt động thiết thực nhân dịp kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao.

Israel là quốc gia đầu tiên tại khu vực Tây Á mà Việt Nam ký kết FTA và Việt Nam cũng là quốc gia đầu tiên tại khu vực Đông Nam Á mà Israel ký kết FTA.

Kim ngạch thương mại giữa Việt Nam và Israel đang đứng thứ 5, về xuất nhập khẩu đứng thứ 3, sau UAE và sau Thổ Nhĩ Kỳ.

MINH AN

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Kinh tế xem các tin, bài liên quan.