Hộ kinh doanh loay hoay với hóa đơn điện tử từ máy tính tiền

Sau 10 ngày thực hiện Nghị định 70/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị định 123/2020/NĐ-CP quy định về hóa đơn, chứng từ, đại đa số hộ kinh doanh có doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm thuộc đối tượng phải chuyển đổi từ thuế khoán sang sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền kết nối với cơ quan thuế đã hợp tác chấp hành chính sách mới. Tuy nhiên, nhiều hộ kinh doanh, đặc biệt nhóm lớn tuổi cho biết, còn gặp khó khăn khi thao tác hoặc gặp vướng mắc khi xuất hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền như: xuất hóa đơn điện tử gặp sự cố, khách lẻ không cung cấp thông tin, trị giá đơn hàng thấp không đủ bù chi phí xuất hóa đơn…

Đại diện hộ kinh doanh Cafe Giảng (39 Nguyễn Hữu Huân, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) cho biết, phần lớn khách lẻ không cung cấp thông tin xuất hóa đơn. Với những giao dịch nhỏ như cốc cà phê 30.000 đồng, khách thường đi ngay sau khi mua, do đó, hộ kinh doanh không biết nên ghi thông tin gì trên hóa đơn.

Từ ngày 1/6, khoảng 37.000 hộ và cá nhân kinh doanh có doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm đã chuyển sang sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền kết nối với cơ quan thuế

“Chúng tôi đã gặp tình huống rất hoảng, khách thanh toán xong, nhưng phần mềm báo hủy, doanh số xác định rồi nhưng không kết nối được để lập hóa đơn”, đại diện hộ kinh doanh kể lại.

Trao đổi với phóng viên, đại diện Cục Thuế cho biết, sau khi tiếp nhận phản ánh và tiến hành trao đổi trực tiếp, ông Sơn - đại diện hộ kinh doanh Cafe Giảng đã tiến hành kiểm tra lại hệ thống nội bộ. Kết quả xác minh cho thấy, sự cố không lập được hóa đơn điện tử vừa xảy ra với đơn vị kinh doanh do lỗi kỹ thuật, phát sinh từ phần mềm bán hàng mà đơn vị đang sử dụng. Sau khi phát hiện nguyên nhân, đơn vị đã chủ động phối hợp với nhà cung cấp phần mềm và đã khắc phục được sự cố.

Từ tình huống trên, cơ quan thuế đề nghị các nhà cung cấp phần mềm thiết lập kênh hỗ trợ kỹ thuật nhanh nhằm hỗ trợ hộ kinh doanh trong các trường hợp sự cố phát sinh đột xuất, đảm bảo tính tương thích và ổn định của các phần mềm bán hàng với phần mềm hóa đơn điện tử/kế toán hỗ trợ tốt người nộp thuế và tránh các sự cố tương tự tái diễn.

Liên quan đến việc xuất hóa đơn cho khách lẻ, bà Phạm Thị Minh Hiền, Phó Trưởng Ban Chính sách và Thuế quốc tế, Cục Thuế cho biết, nếu người mua không yêu cầu, cung cấp thông tin thì hộ kinh doanh không bắt buộc phải ghi nội dung này trên hóa đơn.

Hộ kinh doanh có được gộp hóa đơn giá trị nhỏ?

Hộ kinh doanh bánh cuốn Bà Hoành (66 Tô Hiến Thành, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) cũng bày tỏ băn khoăn khi thường xuyên bán hàng qua ứng dụng Grab, cuối ngày mới được Grab chuyển tiền về tài khoản.

“Hộ kinh doanh có thể xuất hóa đơn một lần cho Grab vào cuối ngày hay không? Trong khi đó, phục vụ tại cửa hàng, mỗi suất bánh cuốn chỉ 30.000 – 40.000 đồng, tôi có thể xuất hóa đơn gộp trong ngày được không, do mỗi ngày có hơn 200 hóa đơn, chi phí và công sức rất lớn. Bà tôi – chủ hộ là bà Hoành đã lớn tuổi, không thành thạo công nghệ. Đến tối, khi con cháu không ở cửa hàng hỗ trợ, bà không biết thao tác, thì đơn bán buổi tối có thể xuất hóa đơn vào sáng hôm sau không”, đại diện hộ kinh doanh băn khoăn.

Đơn hàng 1.000 đồng có phải xuất hóa đơn điện tử? (Ảnh minh họa: Ảnh chụp màn hình)

Liên quan tới vấn đề này, bà Phạm Thị Minh Hiền cho hay, với các hộ bán hàng qua ứng dụng giao đồ ăn, nhận tiền một lần cuối ngày, căn cứ vào đấy để lập hóa đơn.

“Hiện không có quy định cho phép xuất hóa đơn gộp. Đồng thời, hộ kinh doanh phải xuất tại thời điểm cung cấp hàng hóa/dịch vụ, không phân biệt đã nhận tiền hay chưa”, bà Phạm Thị Minh Hiền thông tin.

Cũng về vấn đề đơn hàng nhỏ, nhưng chi phí để xuất hóa đơn quá lớn so với doanh thu, đại diện một hộ kinh doanh phụ kiện cá cảnh tại TP.HCM cho biết, có nhiều đơn dưới 10.000 đồng, thậm chí chỉ 1.000 đồng, không đủ bù chi phí. Ngoài ra, hộ kinh doanh này cũng lo ngại, với đơn hàng bán qua sàn thương mại điện tử bị người mua trả lại, thì tính thuế thế nào.

“Nếu hóa đơn được xuất vào ngày 28/12/2025, nhưng chỉ vài ngày sau, qua đầu năm 2026, người mua mới trả hàng, thì việc giảm doanh thu, thuế sẽ được xử lý ra sao khi đã chuyển sang năm tài chính mới”, hộ kinh doanh đặt vấn đề.

Phản hồi về vấn đề này, lãnh đạo Ban Chính sách và Thuế quốc tế cho biết, vấn đề hoàn/hủy hàng hóa là một trong những nội dung tại nghị định Bộ Tài chính trình Chính phủ. Về nghĩa vụ thuế trên sàn thương mại điện tử, cuối năm 2024, Luật số 56 – Luật sửa 9 Luật (trong đó có Luật Quản lý thuế) được ban hành, quy định các sàn thương mại điện tử có chức năng đặt hàng trực tiếp sẽ kê khai và nộp thuế thay cho hộ cá nhân kinh doanh.

“Theo dự kiến, nghị định Bộ Tài chính đã trình Chính Phủ sẽ ban hành trong tháng 6 này, quy định rõ về, số thuế được khấu trừ; trách nhiệm của sàn trong việc bù trừ, kê khai và nộp thuế thay trong trường hợp giao dịch bị hủy. Sau khi nghị định được ban hành, Cục Thuế sẽ phổ biến chi tiết tới các hộ kinh doanh”, bà Phạm Thị Minh Hiền cho biết thêm.

Ông Mai Sơn, Phó Cục trưởng Cục Thuế chia sẻ, trong tháng 6 này, ngành thuế sẽ đến từng hộ kinh doanh để hỗ trợ trực tiếp việc chuyển đổi sang hóa đơn điện tử từ máy tính tiền.

Lãnh đạo Cục Thuế khẳng định, để đảm bảo người nộp thuế được hướng dẫn đầy đủ, đúng quy định, nhiều chi cục thuế đã bố trí cán bộ trực ngoài giờ hành chính, phối hợp với các đơn vị cung cấp phần mềm đến tận nơi hỗ trợ hộ kinh doanh làm quen và sử dụng thành thạo hóa đơn điện tử.

Cẩm Tú/VOV.VN