Hoàn thiện khung pháp lý thương mại điện tử cần minh bạch, thực chất

Quang cảnh phiên họp. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN

Đại biểu Tô Thị Bích Châu (Đoàn TP Hồ Chí Minh) cho rằng, việc ban hành Luật Thương mại điện tử là rất cần thiết, bởi trong bối cảnh hiện nay, hoạt động kinh doanh trên các sàn thương mại điện tử ở nhiều quốc gia đã trở thành hình thức chủ đạo. Ở Việt Nam, hình thức này cũng ngày càng phổ biến, song các thông tư, nghị định và quy định pháp luật hiện hành vẫn chưa đủ bao quát, chưa chi phối đầy đủ quyền lợi và trách nhiệm của các bên tham gia, bao gồm cả người bán và người tiêu dùng.

“Do đó, tôi rất hoan nghênh Quốc hội và Chính phủ đã kịp thời trình dự án Luật Thương mại điện tử để Quốc hội thảo luận, xem xét các điều khoản, nội dung cụ thể trong kỳ họp này”, đại biểu Tô Thị Bích Châu nhấn mạnh.

Về công tác quản lý, đại biểu đề nghị mọi thông tin trên sàn thương mại điện tử phải minh bạch. “Khi tôi click vào một mặt hàng, tôi phải biết nguồn gốc, xuất xứ của sản phẩm, ngày tháng đăng ký, giấy phép kinh doanh... Càng rõ ràng bao nhiêu, uy tín của sản phẩm và hiệu quả quản lý càng cao bấy nhiêu”, đại biểu Tô Thị Bích Châu nói.

Theo đại biểu, các quy định này cần được xây dựng ngay từ đầu, không nên để tình trạng vừa triển khai vừa bổ sung. Đồng thời, mọi giao dịch và thủ tục hành chính từ đăng ký kinh doanh, khai thuế cho đến hướng dẫn nghiệp vụ cần được thực hiện hoàn toàn trên môi trường điện tử, hạn chế tối đa việc gặp gỡ trực tiếp. “Càng ít tiếp xúc trực tiếp, càng thể hiện sự chuyên nghiệp của nền hành chính và cho thấy chúng ta thật sự đang bước vào giai đoạn chuyển đổi số hiện đại” đại biểu nhấn mạnh.

Đề cập đến hiệu quả quản lý, đại biểu cho rằng khi người bán và người mua đều xác nhận giao dịch thành công, thì việc quản lý đầu vào, đầu ra, bao gồm quản lý thuế, chất lượng sản phẩm và bảo vệ người tiêu dùng, phải được tích hợp đầy đủ trong luật. “Chỉ khi đó, luật mới đủ sức chi phối, đảm bảo tính thực thi,” đại biểu nói.

Đại biểu Tô Thị Bích Châu cũng lưu ý, dự thảo Luật và báo cáo của Chính phủ đã có nội dung về việc hỗ trợ, tạo điều kiện cho các nhóm yếu thế như người dân tộc thiểu số, người dân vùng sâu, vùng xa tham gia hoặc xây dựng sàn thương mại điện tử thông qua chính sách thuế, thủ tục hành chính nhanh gọn và hỗ trợ phù hợp. Tuy nhiên, phạm vi hỗ trợ hiện nay vẫn chưa bao phủ đầy đủ. “Đối với một người bình thường khi khởi sự kinh doanh trên sàn thương mại điện tử đã là rất khó khăn, thì với những đối tượng yếu thế, điều này càng nhọc nhằn hơn. Vì vậy, cần có một chương riêng quy định cụ thể việc hỗ trợ khởi sự kinh doanh cho nhóm đối tượng này,” đại biểu đề xuất.

Cuối cùng, đại biểu nhấn mạnh rằng trong bối cảnh hiện nay, chính quyền địa phương tổ chức theo hai cấp (tỉnh và xã), nên Luật Thương mại điện tử cần phân định rõ vai trò, trách nhiệm của từng cấp. “Phải quy định rõ chính quyền cấp xã làm gì, cấp tỉnh làm gì, để khi cần, người dân và doanh nghiệp không rơi vào tình trạng lúng túng, không biết tìm đến cơ quan nào”, đại biểu Tô Thị Bích Châu nêu rõ.

Đại biểu Hồ Thị Kim Ngân (Đoàn Thái Nguyên) bày tỏ sự đồng tình với sự cần thiết phải ban hành Luật Thương mại điện tử. Tuy nhiên, đại biểu cho rằng hiện nay lĩnh vực này đang được điều chỉnh bởi nhiều luật khác nhau, do đó việc xây dựng Luật cần được thực hiện một cách cụ thể, chi tiết, đồng thời bảo đảm tính đồng bộ, tránh chồng chéo với các quy định pháp luật hiện hành.

Đại biểu Hồ Thị Kim Ngân cũng đề xuất một số nội dung cụ thể, trong đó có việc bổ sung quy định về nghĩa vụ cung cấp thông tin khi phát hiện hàng hóa có khuyết tật, không chỉ áp dụng trong trường hợp người bán tự phát hiện mà còn khi người tiêu dùng hoặc tổ chức, cá nhân khác phát hiện.

Về trách nhiệm của chủ quản nền tảng thương mại điện tử, đại biểu đề nghị bổ sung quy định chỉ được phép phát trực tuyến nội dung bán hàng đối với hàng hóa không thuộc danh mục bị cấm hoặc tạm dừng lưu thông; đồng thời, phải thực hiện tốt nội dung cảnh báo khi livestream bán hàng với các hàng hóa, dịch vụ có khả năng gây mất an toàn, ảnh hưởng xấu đến tính mạng, sức khỏe, tài sản của người mua.

Đối với trách nhiệm của người livestream bán hàng, đại biểu đề nghị bổ sung quy định chỉ được phép livestream đối với hàng hóa được phép lưu thông, không thuộc danh mục hàng hóa cấm, đồng thời phải bảo đảm sản phẩm không gây ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng của người tiêu dùng.

Thùy Dương – Bích Hồng (TTXVN)