Hơi ấm phở bát đá

Giữa cái se lạnh đặc trưng của miền đá tai mèo, một bát phở bốc khói trong chiếc bát đá đen sẫm luôn là hương vị níu chân bất cứ ai đặt chân đến vùng cao nguyên đá. Không đơn thuần là món ăn sáng quen thuộc, phở bát đá là sự kết tinh của sự tinh tế từ nguyên liệu, sự công phu trong trình bày và nét mộc mạc rất riêng của cao nguyên đá.

Phở bát đá.

Điểm đặc biệt đầu tiên nằm ở sợi phở, thứ tưởng chừng quen thuộc nhưng lại được xử lý đầy dụng công. Bột gạo để làm phở là loại gạo lứt hoặc gạo Bao Thai bản địa, hạt nhỏ nhưng chắc, thơm. Gạo được ngâm đúng giờ, xay mịn rồi tráng thành từng lá bánh mỏng. Khi cắt thành sợi, phở có độ mềm vừa phải, dai tự nhiên, không nát khi chan nước dùng đang sôi trong bát đá. Mỗi sợi phở như giữ trọn hương gạo của vùng núi, thanh và mộc.

Kế đó là nước dùng, linh hồn của món ăn. Khác với phở ở đồng bằng, nước dùng có độ trong, ngọt thanh, được hầm từ xương bò bản địa, loại bò nhỏ, săn chắc sống trên đồi núi nên cho vị ngọt tự nhiên và thơm hơn. Xương được hầm nhiều giờ liền cùng gừng nướng, thảo quả, hồi… nhưng liều lượng được tiết chế để không át đi vị thịt bò. Nhờ vậy, nước dùng vừa đậm đà, vừa mang hơi thở ấm áp của núi rừng.

Thành phần không thể thiếu làm nên thương hiệu phở là thịt bò tươi. Bò vừa mổ sáng sớm, thớ thịt còn hồng và săn. Thịt thái thật mỏng, bày lên trên mặt phở rồi chan nước dùng sôi già, để hơi nóng từ bát đá làm thịt chín tới. Thịt ngọt, mềm, giữ trọn vị thơm đặc trưng của bò vùng cao. Một vài quán còn cho thêm gầu, nạm hoặc trứng trần để khách tự lựa theo sở thích.

Nhưng thứ khiến món ăn trở nên độc đáo chính là chiếc bát đá. Bát được làm nóng ở nhiệt độ cao trước khi chan phở. Khi nước dùng được chan vào, âm thanh “xèo” nhẹ vang lên, là tín hiệu của sự hòa quyện. Nhờ giữ nhiệt lâu, bát đá khiến phở nóng hổi từ đầu đến cuối, hợp với thời tiết se lạnh.

Một chút hành hoa, rau mùi rừng, thêm lát ớt chín đỏ, vài giọt chanh vàng… Tất cả hòa quyện, tạo nên bát phở không chỉ ngon mà còn mang linh hồn của vùng đá. Phở bát đá vì thế không còn là món ăn đơn thuần; nó là trải nghiệm, là câu chuyện về nguyên liệu bản địa, sự chỉn chu của người làm bếp và vẻ đẹp của nền ẩm thực miền núi.

Đến vùng cao mùa này, hãy thưởng thức phở bát đá một lần. Để thấy hương vị nơi đây không chỉ nằm trong bát phở nóng, mà trong cả sự chân tình, mộc mạc của đất và người vùng cao.

Hoàng Anh