Hồi chuông cảnh báo từ vụ trộm Bảo tàng Louvre

Văn phòng Công tố Paris (Pháp) hôm 29-10 cho biết cảnh sát đã bắt được 2 nghi phạm liên quan vụ trộm trang sức cổ của hoàng gia Pháp tại Bảo tàng Louvre. Cả hai nghi phạm bị cáo buộc phạm tội trộm cắp có tổ chức, âm mưu hình sự và đã thừa nhận một phần cáo buộc.

Trước đó, ngày 19-10, Bộ trưởng Nội vụ Pháp Laurent Nunẽz cho biết Bảo tàng Louvre đã bị trộm đột nhập và lấy đi những món trang sức.

Những tên trộm đã đột nhập vào Phòng trưng bày Apollo ở tầng trên của Bảo tàng Louvre – nơi lưu giữ Vương miện Hoàng gia Pháp. Những tên trộm đã sử dụng chiếc thang gắn trên xe tải để đột nhập vào phòng trưng bày qua cửa sổ.

Sau đó, những người này đã đột nhập vào hai tủ trưng bày được bảo mật cao và lấy đi 9 món đồ, bao gồm một bộ trang sức kim cương và sapphire của Hoàng hậu Marie-Amélie và Hoàng hậu Hortense. Trong số các món đồ bị đánh cắp có một chiếc vòng cổ ngọc lục bảo đính hơn 1.000 viên kim cương mà Hoàng đế Napoleon tặng cho người vợ thứ hai.

Cảnh sát bên ngoài Bảo tàng Louvre. Nathan Laine/BLOOMBERG

Theo đài CNN, hơn 100 điều tra viên đã tham gia vào cuộc làm sáng tỏ vụ việc. Nhà chức trách đã lần ra dấu vết của những kẻ này sau khi phân tích hơn 150 mẫu ADN và kiểm tra một số vật dụng như găng tay, mũ bảo hiểm và áo khoác phản quang bọn trộm để lại tại hiện trường.

Vụ trộm đã làm chấn động nước Pháp và giới bảo tàng toàn cầu. Nhiều người đặt câu hỏi khi bảo tàng nổi tiếng và có lượng khách cao nhất thế giới như Louvre cũng bị trộm, đâu là cách tốt nhất để bảo vệ những cổ vật vô giá trong các bảo tàng.

Lỗ hổng an ninh ở Bảo tàng Louvre

Theo tờ The Financial Times, việc vụ trộm xảy ra giữa ban ngày Chủ nhật đã phơi bày những điểm yếu và những lỗ hổng an ninh nghiêm trọng của bảo tàng này.

Theo báo cáo được đài France Inter thu thập, một phần ba số phòng của Bảo tàng Louvre thiếu camera an ninh.

Tại phiên điều trần trước Thượng viện Pháp ngay sau vụ trộm, Giám đốc Bảo tàng Louvre – bà Laurence des Cars đã thừa nhận rằng bảo tàng đã "không bảo vệ" được những món trang sức vương miện. Bà thừa nhận rằng camera duy nhất quan sát ban công mà bọn trộm đột nhập lại quay ngược hướng. Một báo cáo sơ bộ cho thấy cứ ba phòng ở khu Denon nơi bọn trộm đột nhập thì có một phòng không có camera an ninh.

“Tôi sẽ không né tránh hay phủ nhận điều này. Bất chấp những nỗ lực của chúng tôi, bất chấp những nỗ lực chăm chỉ mỗi ngày, chúng tôi đã thất bại” – bà Laurence des Cars nói.

Sau cùng, bà Laurence des Cars thừa nhận rằng việc cắt giảm nhân viên giám sát và an ninh đã khiến bảo tàng dễ bị tấn công và khẳng định hệ thống an ninh của Louvre cần được tăng cường để "quan sát khắp mọi nơi".

Theo Bộ Văn hóa Pháp, chuông báo động tại bảo tàng dường như đã kêu đúng như sắp đặt. Bộ cho biết 5 nhân viên bảo vệ bảo tàng có mặt trong phòng trưng bày và các khu vực lân cận "đã ngay lập tức can thiệp để thực hiện quy trình an ninh", buộc bọn trộm phải bỏ chạy.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng thừa nhận rằng việc bảo vệ Bảo tàng Louvre là một thách thức vô cùng to lớn. Bảo tàng này có 70.000m vuông không gian triển lãm và 30.000 tác phẩm nghệ thuật được trưng bày, bao gồm những tác phẩm nổi tiếng như bức tranh Mona Lisa của danh họa Leonardo da Vinci, bức tượng thần Vệ Nữ thành Milo của Hy Lạp.

Bức họa Mona Lisa tại Bảo tàng Louvre. Ảnh: Eric Feferberg/AFP

Sau vụ trộm, Tổng thống Pháp Emanuel Macron đã kêu gọi "tăng tốc các biện pháp an ninh", trong khi Bộ trưởng Văn hóa Pháp Rachida Dati đã chủ trì các cuộc họp với nhân viên bảo tàng Louvre để giải quyết vấn đề.

Hồi chuông cảnh báo từ Bảo tàng Louvre

Vụ trộm tại Bảo tàng Louvre đã gióng lên một hồi chuông cảnh báo lớn về công tác bảo đảm an ninh tại các bảo tàng ở Pháp và thế giới.

“Điều chắc chắn là chúng ta đã thất bại, vì người ta có thể dựng một chiếc xe thang ngay giữa Paris, đưa người lên đó chỉ trong vài phút để lấy cắp những món đồ trang sức vô giá, và làm xấu đi hình ảnh của nước Pháp” – Bộ trưởng Tư pháp Gérald Darmanin phát biểu trên đài France Inter hôm 20-10.

Bộ trưởng Nội vụ Laurent Nunẽz đã ra lệnh cho các cảnh sát trưởng trên khắp nước Pháp ngay lập tức đánh giá lại các biện pháp an ninh bảo vệ mọi bảo tàng và di tích văn hóa, đồng thời tăng cường an ninh nếu cần thiết.

Tờ The Washinton Post cho rằng vụ trộm tại Bảo tàng Louvre có thể đã khiến nhiều bảo tàng trên toàn cầu phải họp gấp để thảo luận về cách thức đảm bảo an ninh.

Theo trang tin The Conversation, di sản được các bảo tàng bảo tồn không thể chỉ được đo lường bằng tiền bạc. Khi một tác phẩm biến mất hoặc bị hư hỏng, tổn thất vượt xa giá trị thị trường của nó, vì điều này có thể cắt đứt mối liên hệ với lịch sử, với sự sáng tạo của con người, với di sản văn hóa mà chúng ta đã nhận được và nên truyền lại.

Mỗi tác phẩm bị đánh cắp hoặc phá hủy đều để lại một khoảng trống trong cách chúng ta hiểu về quá khứ,nghệ thuật và xã hội hiện tại. Bảo tàng là người bảo vệ di sản chung này. Chúng lưu giữ những hiện vật độc đáo, không thể thay thế, kể câu chuyện về con người chúng ta, cách chúng ta suy nghĩ và những gì chúng ta trân trọng theo thời gian.

Khách tham quan chiêm ngưỡng vật trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử Thiểm Tây (Trung Quốc) vào tháng 5-2024. Ảnh: TÂN HOA XÃ

Vì lý do này, việc bảo vệ di sản nghệ thuật, lịch sử và văn hóa không thể chỉ giới hạn ở việc ngăn chặn các trường hợp trộm cắp riêng lẻ. Điều này đòi hỏi các chính sách toàn diện, tích hợp việc phục chế, hợp tác quốc tế, truy xuất nguồn gốc hiện vật và đào tạo nhân viên liên tục, cũng như cam kết tích cực của người dân đối với giá trị của bảo tàng. Trong đó, chăm sóc, bảo vệ di sản đồng nghĩa với việc chăm sóc, bảo vệ lịch sử sống động của nền văn minh nhân loại.

KHOA ĐIỀM