Hợp tác pháp luật và tư pháp ASEAN: Tiếp tục khẳng định xung lực thể chế, kiến tạo một ASEAN 'Tự cường, năng động, sáng tạo, lấy người dân làm trung tâm'

Khai mạc Hội nghị Bộ trưởng Tư pháp ASEAN (ALAWMM) lần thứ 13

Tham dự và phát biểu tại Lễ Khai mạc, Tổng thống Cộng hòa Philippines Ferdinand “Bongbong” R. Marcos Jr. nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường hợp tác pháp luật và tư pháp giữa các quốc gia thành viên ASEAN, chủ động phối hợp chặt chẽ trong ứng phó với các thách thức an ninh xuyên biên giới. Theo Tổng thống, đây là yếu tố then chốt để xây dựng một Cộng đồng ASEAN an ninh, an toàn, phát triển bền vững và lấy người dân làm trung tâm. Tổng thống hoan nghênh việc ký kết Hiệp định ASEAN về dẫn độ tại ALAWMM 13, coi đây là thành quả của nỗ lực chung toàn khu vực, gửi đi thông điệp mạnh mẽ rằng tội phạm không thể lợi dụng biên giới giữa các nước ASEAN để trốn tránh trách nhiệm pháp lý.

Ông khẳng định việc ký kết Hiệp định thể hiện cam kết rõ ràng của ASEAN trong việc xây dựng một khung pháp lý thống nhất, đoàn kết và mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Tổng thống cũng nhấn mạnh rằng trong cộng đồng ASEAN, tiếng nói của mỗi người dân đều được lắng nghe, và ASEAN cần tiếp tục phát huy vai trò trung tâm, tăng cường đoàn kết và đồng thuận nội khối nhằm bảo đảm hòa bình, ổn định và phát triển bền vững cho khu vực.

Bộ trưởng Tư pháp các nước ASEAN, Bộ trưởng các nước ASEAN ký Công ước dẫn độ, Tổng Thư ký ASEAN chụp với Tổng thống Philippines

Phát biểu tại Phiên toàn thể của Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Việt Nam Nguyễn Hải Ninh đã có bài phát biểu. Trong đó, Bộ trưởng khẳng định, trong bối cảnh thế giới và khu vực có nhiều biến động phức tạp, việc duy trì và phát huy vai trò trung tâm của ASEAN, xây dựng một Cộng đồng ASEAN tự cường, năng động, sáng tạo, lấy người dân làm trung tâm là mục tiêu chung của tất cả các nước thành viên. Để hiện thực hóa Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045, Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh đề xuất ba định hướng ưu tiên cho hợp tác pháp luật và tư pháp trong thời gian tới:

1. Tăng cường vai trò của hợp tác pháp luật và tư pháp trong củng cố đoàn kết, thống nhất và nâng cao hiệu quả thể chế của ASEAN;

2. Xây dựng nền tảng pháp lý vững chắc nhằm thúc đẩy liên kết nội khối, hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội;

3. Đưa hợp tác pháp luật và tư pháp trở thành “bộ đỡ thể chế” cho đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI).

Bộ trưởng Tư pháp Nguyễn Hải Ninh và Đoàn liên ngành dự Lễ ký Công ước dẫn độ

Bộ trưởng cũng thông tin, Việt Nam dự kiến đăng cai tổ chức Diễn đàn Pháp luật ASEAN năm 2026 với chủ đề “Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong công tác xây dựng và thực thi pháp luật trong kỷ nguyên số”. Diễn đàn được kỳ vọng là dịp để các quốc gia thành viên chia sẻ kinh nghiệm, thảo luận định hướng hợp tác, thúc đẩy chuyển đổi số trong lĩnh vực pháp luật và tư pháp, đáp ứng yêu cầu phát triển của khu vực.

Bộ trưởng Công an Lương Tam Quang và Bộ trưởng Tư pháp Nguyễn Hải Ninh dự Lễ ký Công ước ASEAN về dẫn độ

Nhân dịp kỷ niệm 30 năm Việt Nam gia nhập ASEAN (1995–2025), Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh khẳng định Việt Nam sẽ tiếp tục là thành viên tích cực và có trách nhiệm, phối hợp chặt chẽ với các nước thành viên để tăng cường hợp tác pháp luật và tư pháp, triển khai hiệu quả Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045, hướng tới một khu vực hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển thịnh vượng.

Bộ trưởng Công an Lương Tam Quang thay mặt Việt Nam ký Công ước ASEAN về dẫn độ

Lễ ký kết Hiệp định ASEAN về dẫn độ – dấu mốc hợp tác pháp luật khu vực

Trong khuôn khổ ALAWMM 13, đại diện các quốc gia ASEAN đã chính thức ký kết Hiệp định ASEAN về dẫn độ giữa 11 nước thành viên. Sau hơn bốn năm đàm phán (từ năm 2021 đến nay, trải qua 14 cuộc họp), Hiệp định đã được hoàn tất và ký kết, trở thành điểm nhấn nổi bật trong chặng đường 40 năm hợp tác pháp luật và tư pháp ASEAN, đồng thời đánh dấu bước tiến quan trọng trong tăng cường hợp tác pháp lý nội khối.

Bộ trưởng Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cùng Đoàn Việt Nam dự Hội nghị.

Hiệp định tạo lập cơ sở pháp lý thống nhất cho việc dẫn độ tội phạm giữa các nước ASEAN, là minh chứng rõ nét cho cam kết mạnh mẽ của khu vực trong nâng cao hiệu quả đấu tranh phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia, thúc đẩy bảo đảm pháp quyền và công lý, qua đó giữ gìn hòa bình và ổn định trong khu vực. Đại diện Việt Nam, Đại tướng Lương Tam Quang, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an, đã thay mặt Nhà nước CHXHCN Việt Nam ký kết văn kiện quan trọng này.

Hội nghị Bộ trưởng Tư pháp ASEAN lần thứ 13 sẽ tiếp tục các phiên làm việc trong ngày 15/11/2025 với nhiều nội dung quan trọng về hợp tác pháp luật và tư pháp. Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ Tư pháp Việt Nam) sẽ tiếp tục cập nhật thông tin về các kết quả chính của Hội nghị.

Vụ Hợp tác quốc tế, đưa tin từ thủ đô Manila, Phi-líp-pin