IEA: Năng lượng tái tạo mở rộng nhanh hơn nhiên liệu hóa thạch
Theo IEA, năng lượng tái tạo đang mở rộng nhanh hơn nhiều so với nhiên liệu hóa thạch trên toàn cầu, bất chấp những thay đổi chính sách tại Mỹ, và nhu cầu dầu mỏ có thể đạt đỉnh vào khoảng năm 2030.
Cánh đồng cối xay gió ở gần Palm Springs, California, Mỹ. Ảnh: AFP/ TTXVN
Ngày 12/11, Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) công bố báo cáo thường niên “ Triển vọng Năng lượng Thế giới” (WEO - World Energy Outlook), trong đó nhận định năng lượng tái tạo đang mở rộng nhanh hơn nhiều so với nhiên liệu hóa thạch trên phạm vi toàn cầu, bất chấp những thay đổi chính sách tại Mỹ, và nhu cầu dầu mỏ có thể đạt đỉnh vào khoảng năm 2030.
Trong báo cáo năm nay, IEA đã đưa ra 3 kịch bản khác nhau cho tương lai năng lượng và trong tất cả các kịch bản này, năng lượng tái tạo đều tăng trưởng nhanh hơn bất kỳ nguồn năng lượng lớn nào khác và dẫn đầu là điện Mặt Trời. Cụ thể, 3 kịch bản được IEA đưa ra bao gồm: kịch bản chính sách hiện hành (CPS), chỉ tính đến các chính sách hiện có; kịch bản chính sách đã nêu (STEPS), tính cả các chính sách đã được công bố nhưng chưa thực thi; và kịch bản phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 (Net Zero).
Theo kịch bản CPS, nhu cầu dầu và khí đốt tự nhiên sẽ tăng 16% đến năm 2035 và tiếp tục tăng đến 2050. IEA từng loại bỏ kịch bản này khỏi các báo cáo từ năm 2020. Còn theo kịch bản STEPS, nhu cầu dầu đạt đỉnh vào khoảng năm 2030, giảm xuống còn 100 triệu thùng/ngày vào năm 2035 rồi giảm tiếp trong những năm sau đó.
Trong báo cáo WEO 2025, IEA cho rằng nhiệt độ tăng thêm của Trái Đất sẽ vượt quá 1,5 độ C so với thời tiền công nghiệp. Trong kịch bản CPS, nhiệt độ toàn cầu sẽ tăng trên 2 độ C vào khoảng năm 2050, tăng 2,9 độ C vào năm 2100 và sau đó còn tăng tiếp. Trong kịch bản STEPS, nhiệt độ sẽ tăng trên 2 độ C vào khoảng năm 2060 và 2,5 độ C vào năm 2100. Còn trong kịch bản Net Zero, mức tăng nhiệt độ sẽ đạt đỉnh 1,65 độ C vào năm 2050 rồi sau đó giảm xuống dưới ngưỡng 1,5 độ C vào năm 2100.
Báo cáo WEO 2025 cũng cho biết nhu cầu điện đang tăng nhanh do hình thành các trung tâm dữ liệu và trí tuệ nhân tạo (AI) ở các nền kinh tế phát triển và Trung Quốc, cùng với nhu cầu điều hòa nhiệt độ tăng nhanh ở các nước đang phát triển. Trong tất cả các kịch bản, Trung Quốc luôn là thị trường lớn nhất cho năng lượng tái tạo, chiếm từ 45 - 60% tổng công suất triển khai toàn cầu trong 10 năm tới.
Báo cáo năm nay được công bố đúng thời điểm diễn ra Hội nghị lần thứ 30 các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP30) ở Belem của Brazil và sẽ không có sự tham gia của phái đoàn Mỹ, một trong những nước có lượng phát thải lớn nhất thế giới. Chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump hiện nay đang có những thay đổi chính sách về năng lượng khi ông khuyến khích các công ty Mỹ mở rộng sản xuất dầu và khí đốt, thay vì tập trung vào năng lượng sạch như thời chính quyền tiền nhiệm. Dưới thời ông Joe Biden, IEA từng dự báo nhu cầu dầu toàn cầu sẽ đạt đỉnh trong thập kỷ này và không đầu tư thêm vào dầu khí nếu muốn đạt mục tiêu khí hậu toàn cầu.
