Khán giả cần chủ động trước sản phẩm văn hóa lệch chuẩn

Từ nhạc rap, nhạc trẻ cho đến phim ngắn, web drama, dường như đang có một làn sóng lệch chuẩn len lỏi trong đời sống giải trí. Nơi nghệ thuật bị đẩy đi xa khỏi giá trị sáng tạo. Không thể chỉ trách nghệ sĩ khi đời sống giải trí ngày càng lệch chuẩn. Nhưng lỗi của công chúng cũng không nhỏ - khi tiếp tay cho điều lệch chuẩn bằng sự tò mò và thờ ơ.

Những bộ phim với tiêu đề phi lý như mẹ chồng giả làm bức tranh bắt con dâu, tổng tài bá đạo xuyên không,… cho đến những bài hát chứa câu từ thiếu chuẩn mực đang len lỏi vào đời sống giải trí của người dân, thu hút hàng triệu lượt xem, chia sẻ, thậm chí được xem như trào lưu trên mạng xã hội. Đằng sau những nội dung tưởng chừng vô hại là sự tác động âm thầm đến ngôn ngữ, coi thường trí tuệ người xem và khiến những giá trị lệch chuẩn dần được “bình thường hóa”.

Ông Nguyễn Xuân Bắc, Cục trưởng Cục Nghệ thuật Biểu diễn, cho biết: "Có những cái tít của những tiểu phẩm giật những cái tít rất phản cảm, gây hiểu lầm ngay lập tức. Nó không chỉ là tác động tiêu cực đến người xem mà còn là cố tình đưa ra những hiểu lầm, kích thích từ những tít đấy. Cần phải nâng cao nhận thức và có những ràng buộc kỹ càng hơn với những đơn vị cung cấp dịch vụ và cung cấp nội dung."

Những ca khúc cổ súy lối sống buông thả, những phim ngắn giật tít, hay các đoạn clip lấy nước mắt làm chiêu trò… đang dần trở thành công thức “tốn lượt xem”. Khán giả dễ bị cuốn theo cảm xúc mà quên mất mình đang tiêu thụ thứ nội dung gì. Và sự “vô tình” ấy đã âm thầm nối dài cho sự phát triển của “văn hóa lệch chuẩn”.

Anh Lê Minh, Nhà sáng tạo nội dung, cho biết: "Công chúng hấp thu, tiếp thụ những nội dung ấy và sẽ ảnh hưởng đến hành vi. Họ sẽ thấy rằng các nội dung này nhiều lượt tương tác quá, nhiều like quá và họ sẽ có mindset là mình cũng cần những nội dung như thế và vô hình chung tạo ra cái suy nghĩ cần có drama, cần có nội dung gây sốc và tiêu cực một chút để thu hút sự tương tác."

Anh Đoàn Văn Thành, Nhà sáng tạo nội dung, chia sẻ: "Đối với người xem, có nhiều hơn một cách. Không tương tác sẽ giúp các nội dung ấy bớt hiển thị rộng rãi hơn. Hoặc ấn một nút báo cáo nội dung cũng sẽ góp phần vào việc ngăn chặn các nội dung như vậy. Đối với các sản phẩm như này thì sự thờ ơ của công chúng sẽ là biện pháp hữu hiệu nhất."

Các sản phẩm nghệ thuật là minh chứng sống động cho sức sáng tạo của giới trẻ Việt Nam. Nhưng nếu thiếu định hướng và kiểm soát, sự tự do ấy có thể biến thành hỗn loạn.

Ông Nguyễn Lâm Thanh, Đại diện TikTok tại Việt Nam, chia sẻ: "Hiện tại nền tảng đã có nhiều cách bảo vệ người dùng khỏi những nội dung tiêu cực như báo cáo, ẩn nội dung,… Chúng tôi cũng xây dựng nhiều chiến dịch để đưa những giá trị tích cực thay vì nội dung nhảm đến công chúng."

Trước làn sóng “giải trí lệch chuẩn”, khán giả không chỉ là người tiếp nhận mà còn là yếu tố quyết định sự lan tỏa. Mỗi lượt xem, mỗi lượt chia sẻ đều thể hiện lựa chọn và trách nhiệm của người dùng.

Như Quỳnh