Khẩn trương trình Trung ương nghị quyết mới về kinh tế tư nhân
Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề nghị khẩn trương xây dựng, trình Trung ương ban hành Nghị quyết mới về phát triển kinh tế tư nhân; trong đó nòng cốt là các doanh nghiệp bao gồm cả doanh nghiệp nhỏ và vừa và doanh nghiệp lớn.
Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Đức Tâm phát biểu tại hội nghị. Ảnh: VGP
Chiều 27/2, Hội nghị Thường trực Chính phủ làm việc với các doanh nghiệp và vừa Việt Nam diễn ra với chủ đề "Nhà nước kiến tạo, doanh nghiệp và vừa Việt Nam bứt phá trong kỷ nguyên mới".
Trình bày báo cáo tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Đức Tâm cho biết, doanh nghiệp nhỏ và vừa là lực lượng sản xuất chủ yếu của nền kinh tế, đóng vai trò hết sức quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước.
Qua gần 40 năm Đổi mới, doanh nghiệp nhỏ và vừa đã phát triển lớn mạnh cả về số lượng và chất lượng, đến nay, doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam chiếm gần 98% trong tổng số hơn 940 nghìn doanh nghiệp đang hoạt động.
Năm 2024, các doanh nghiệp nhỏ và vừa tiếp tục có những bước phát triển tích cực, đóng góp quan trọng vào nền kinh tế. GDP của Việt Nam năm 2024 ước tăng 7,09%, trong đó, khu vực công nghiệp và xây dựng, nơi tập trung phần lớn các doanh nghiệp nhỏ và vừa, tăng 8,24%, đóng góp trên 45% vào tổng giá trị tăng thêm của nền kinh tế.
Các doanh nghiệp nhỏ và vừa trong lĩnh vực dịch vụ cũng ghi nhận sự tăng trưởng mạnh mẽ. Giá trị tăng thêm của khu vực dịch vụ năm 2024 đạt 7,38%, cao hơn so mức tăng 6,9% của năm 2023. Ngoài ra, các doanh nghiệp nhỏ và vừa trong lĩnh vực nông, lâm nghiệp và thủy sản cũng duy trì đà tăng trưởng ổn định, với giá trị tăng thêm năm 2024 đạt 3,27%.
Còn nhiều rào cản lớn
Bên cạnh các kết quả tích cực kể trên, cộng đồng doanh nghiệp nói chung, đặc biệt các doanh nghiệp nhỏ và vừa còn gặp nhiều khó khăn thách thức, còn nhiều rào cản, hạn chế để phát triển thực chất, bền vững.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư đánh giá, quá trình phát triển của đội ngũ doanh nghiệp nhỏ và vừa còn non trẻ so với các nước trong khu vực và trên thế giới, chưa có tích lũy nhiều về vốn, tri thức, công nghệ và kinh nghiệm kinh doanh. Quy mô doanh nghiệp nhỏ, số vốn ít (trên 90% có quy mô dưới 10 tỷ đồng), công nghệ còn lạc hậu, trình độ quản lý chưa cao, chưa chuyên nghiệp, năng lực huy động và hấp thụ vốn thấp.
Hơn nữa, năng lực cạnh tranh, ứng dụng khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, chuyển đổi xanh, chuyển đổi số chỉ tập trung ở số ít doanh nghiệp quy mô vừa và lớn, hầu hết các doanh nghiệp nhỏ và vừa chưa có công nghệ gốc, chưa đủ tiềm lực để số hóa và xanh hóa.
Ngoài ra, phần lớn doanh nghiệp nhỏ và vừa chưa tham gia được vào hoạt động xuất khẩu và chuỗi giá trị khu vực và toàn cầu. Mặc dù chiếm trên 90% về số lượng doanh nghiệp nhưng chỉ đóng góp khoảng 25% tổng kim ngạch xuất khẩu hàng năm. Số lượng doanh nghiệp trong nước tham gia sản xuất và xuất khẩu gián tiếp hoặc trực tiếp chỉ chiếm 8,2%.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị. Ảnh: VGP
Xác định các giải pháp đột phá để phát triển kinh tế tư nhân
Theo Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Đức Tâm, năm 2025 có ý nghĩa đặc biệt quan trọng khi là năm cuối thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2025. Đây là thời điểm tăng tốc, bứt phá và về đích, tạo nền tảng cho những mục tiêu chiến lược dài hạn.
Để hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số, khu vực kinh tế ngoài Nhà nước, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa, cần duy trì mức tăng trưởng khoảng 11%/năm. Điều này đòi hỏi những chính sách hỗ trợ mạnh mẽ hơn nhằm thúc đẩy khu vực doanh nghiệp tư nhân, nâng cao năng lực cạnh tranh và tăng cường đổi mới sáng tạo, từ đó đóng góp tích cực vào sự phát triển chung của nền kinh tế.
Đối với các bộ, ngành, địa phương, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề nghị phải thực hiện tốt vai trò tạo lập môi trường đầu tư kinh doanh, xây dựng thể chế chính sách thuận lợi, minh bạch, công bằng, ổn định, dễ dự đoán, tạo niềm tin cho doanh nghiệp.
Đặc biệt, khẩn trương xây dựng, trình Trung ương ban hành Nghị quyết mới về phát triển kinh tế tư nhân; trong đó nòng cốt là các doanh nghiệp (bao gồm cả doanh nghiệp nhỏ và vừa và doanh nghiệp lớn), xác định các giải pháp đột phá để phát triển kinh tế tư nhân trở thành một trong những động lực quan trọng nhất cho tăng trưởng, tăng năng suất lao động và năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.
Đối với cộng đồng doanh nghiệp, đặc biệt là hơn 97% doanh nghiệp nhỏ và vừa, cần nỗ lực hơn, quyết tâm mạnh mẽ hơn, hành động quyết liệt hơn để phát huy vai trò trong phát triển kinh tế - xã hội.
Để thích ứng với diễn biến thị trường, doanh nghiệp cần chủ động điều chỉnh kế hoạch sản xuất - kinh doanh, tối ưu hóa chi phí hoạt động. Việc tận dụng hiệu quả 17 hiệp định thương mại tự do (FTA) mà Việt Nam đã ký kết, đặc biệt là các FTA thế hệ mới, sẽ giúp mở rộng thị trường xuất khẩu và đa dạng hóa nguồn cung nguyên liệu.
Song song với đó, doanh nghiệp cần đẩy mạnh đầu tư, ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh trong sản xuất - kinh doanh; nâng cao trình độ quản trị, hoàn thiện quy trình sản xuất để đáp ứng các tiêu chuẩn trong chuỗi cung ứng của các tập đoàn lớn và doanh nghiệp FDI.
Các doanh nghiệp cũng cần đề cao tinh thần hợp tác, liên kết để cùng phát triển thương hiệu Việt Nam trên trường quốc tế. Đầu tư vào phát triển nguồn nhân lực, nâng cao năng lực lãnh đạo, quản trị và xây dựng văn hóa doanh nghiệp để góp phần tạo nên đội ngũ doanh nhân có đủ tầm vóc và bản lĩnh vươn xa.
