Khi nào hoàn thành tiểu dự án sửa chữa, nâng cao an toàn đập?

Xã Bắc An đang bơm tháo gạn nước lòng hồ, đổ vật liệu hoàn trả lòng hồ Đá Trắng theo hiện trạng ban đầu

Sau nhiều năm trì trệ, tiểu dự án sửa chữa và nâng cao an toàn đập (WB8) tỉnh Hải Dương đang được chủ đầu tư mới tích cực triển khai thực hiện. Dù vậy, quá trình thực hiện dự án đã phát sinh nhiều vướng mắc cần phải gia hạn thời gian.

Vướng mắc

Dự án WB8 do Ngân hàng Thế giới tài trợ được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi vào tháng 11.2015 với tổng mức đầu tư 443 triệu USD. Dự án được thực hiện tại nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước, trong đó có tiểu dự án WB8 tỉnh Hải Dương. Cuối năm 2015, UBND tỉnh giao Công ty TNHH một thành viên Khai thác công trình thủy lợi tỉnh làm chủ đầu tư dự án. Công ty đã triển khai một số nhiệm vụ như lập báo cáo đề xuất đầu tư, lập đề cương và nhiệm vụ khảo sát lập báo cáo nghiên cứu khả thi...

Khi Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh được thành lập, tháng 11.2018, UBND tỉnh giao đơn vị này làm chủ đầu tư tiểu dự án WB8 tỉnh Hải Dương. Sau khi tiếp nhận, chủ đầu tư mới đã chủ động hoàn thiện hồ sơ chuẩn bị đầu tư dự án. Tháng 8.2020, tiểu dự án WB8 được phê duyệt. Dự án sẽ cải tạo và sửa chữa đập, cống lấy nước, đường quản lý hồ, nhà quản lý và lắp đặt thiết bị quan trắc 11 hồ chứa nước trên địa bàn 5 xã, phường của TP Chí Linh gồm: Bắc An, Lê Lợi, Hoàng Tân, Bến Tắm và Văn An. Dự án có tổng mức đầu tư hơn 176,4 tỷ đồng và thực hiện trong giai đoạn 2020-2022. Kinh phí đầu tư từ vốn vay Ngân hàng Thế giới (WB) và hơn 14 tỷ đồng vốn đối ứng của tỉnh. Dự kiến ban đầu, dự án sẽ hoàn thành trước ngày 30.6.2022.

Hồ Phú Lợi đang được đẩy nhanh tiến độ thi công cải tạo

Tuy nhiên, theo tìm hiểu của phóng viên, trong quá trình thực hiện dự án đã phát sinh nhiều vướng mắc. Do sử dụng nguồn vốn vay WB nên thời gian thực hiện các thủ tục của dự án kéo dài vì phải tuân thủ các hiệp định, quy định liên quan. Bên cạnh đó, do có nhiều công trình ngầm dưới nước nên trong quá trình khảo sát, đơn vị thực hiện chưa đánh giá được hết thực tế. Quá trình thi công mới phát hiện một số bất cập trong hồ sơ thiết kế phải chỉnh sửa. Đặc biệt, có địa phương để xảy ra việc nạo vét hồ làm thay đổi hiện trạng so với thiết kế được duyệt.

Cụ thể, quá trình khảo sát, thiết kế hạng mục công trình tràn xả lũ của hồ Phú Lợi, phường Bến Tắm và công trình lấy nước tưới của hồ Chín Thượng, xã Bắc An thường xuyên bị ngập nước. Quá trình lập dự án và thiết kế không đánh giá hết hiện trạng và chất lượng thực tế phần ngập nước. Nếu thực hiện theo thiết kế ban đầu sẽ không bảo đảm yêu cầu chất lượng công trình nên phải điều chỉnh, bổ sung thiết kế để đáp ứng yêu cầu nâng cao an toàn đập.

Ông Phan Văn Cảnh, Chủ tịch UBND phường Bến Tắm cho biết việc cải tạo, nâng cấp hồ Hố Dầu và hồ Phú Lợi trên địa bàn phường đang được đẩy nhanh tiến độ. Sau khi cải tạo, nâng cấp, hồ Hố Dầu sẽ đáp ứng nhu cầu nước tưới cho hơn 100 ha đất nông nghiệp trên địa bàn. Hồ Phú Lợi không chỉ trữ nước phục vụ nhu cầu tưới tiêu trên địa bàn phường Bến Tắm mà còn một phần các phường Hoàng Tân và Cộng Hòa.

Từ tháng 2 đến tháng 3.2021, đơn vị tư vấn lập thiết kế bản vẽ thi công thực hiện khảo sát địa hình, địa chất tại hồ Đá Trắng của xã Bắc An. Tuy nhiên, sau khi lựa chọn nhà thầu thi công, bàn giao thực địa vào cuối năm 2021, chủ đầu tư và đơn vị thi công đã phát hiện độ cao thực tế của lòng hồ thấp hơn nhiều so với hồ sơ khảo sát và thiết kế được phê duyệt, do việc nạo vét lòng hồ bằng hình thức xã hội hóa đã xảy ra tình trạng nạo vét quá mức. Do vậy, phải bổ sung khối lượng và điều chỉnh giải pháp thiết kế thi công gia cố chân đập phía lòng hồ.

Các hồ khác thuộc tiểu dự án WB8 đã thực hiện được từ 70-80% khối lượng công việc. Trong ảnh: Hồ Hố Dầu phường Bến Tắm đã cơ bản hoàn thành

Đề xuất gia hạn

Theo ông Nguyễn Anh Sơn, Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh, hiện đơn vị thi công tích cực triển khai các hạng mục công trình. Ngoài hồ Đá Trắng đang phải tạm dừng thi công chờ địa phương khắc phục các hạn chế, 10 hồ còn lại đã thi công được từ 70-80% khối lượng công việc.

Hơn 1 tháng nay, xã Bắc An đã thực hiện bơm tháo gạn nước lòng hồ Đá Trắng, đổ vật liệu hoàn trả lại lòng hồ theo hiện trạng ban đầu. "Do thời tiết không thuận lợi, mưa nhiều nên quá trình khắc phục các hạn chế của địa phương kéo dài và gặp nhiều khó khăn. Dự kiến đến cuối tháng 6, việc khắc phục sẽ hoàn thành", ông Dương Đức Giang, Chủ tịch UBND xã Bắc An cho biết.

Theo Hiệp định đã ký kết giữa Việt Nam và WB, các khoản vay thực hiện dự án WB8 sẽ đóng vào ngày 30.6. Khối lượng công việc thực hiện sau thời hạn này phải thanh toán bằng nguồn vốn đối ứng. Để tạo điều kiện tiếp tục triển khai hoàn thành tiểu dự án WB8 tỉnh Hải Dương, ngày 18.5, UBND tỉnh đã đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Ban Quản lý dự án Trung ương các dự án thủy lợi báo cáo Chính phủ xem xét gia hạn thời gian thực hiện dự án này thêm 18 tháng. Tỉnh cam kết bố trí đầy đủ, kịp thời vốn đối ứng để thực hiện.

PHAN HOA