Khi thói quen chụp ảnh món ăn trở thành 'nghi lễ' bàn ăn
Ngày nay, việc chụp ảnh món ăn trước mỗi bữa không còn xa lạ với giới trẻ. Tuy nhiên, thói quen này đang bị lạm dụng, dẫn đến những tình huống gây khó chịu, làm mất đi sự tự nhiên của bữa ăn.
Khi món ăn bị "làm nguội" vì máy ảnh
Với nhiều bạn trẻ, trước khi ăn là lúc chiếc điện thoại "làm việc". Lê Thanh Tùng, nhân viên văn phòng tại TP.HCM, kể rằng anh chàng từng không ít lần phải chờ bạn bè chỉnh sửa góc chụp trước khi bữa ăn chính thức bắt đầu. "Có hôm đồ ăn dọn ra, mọi người không vội thưởng thức mà tranh nhau chụp ảnh. Đến lúc được ăn, món đã nguội, mất ngon. Điều này thực sự làm mình khó chịu," Tùng chia sẻ.
Còn đối với Minh Vy, sinh viên Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà nội, sở thích chụp ảnh món ăn không chỉ là thú vui mà đã trở thành thói quen khó bỏ. "Mỗi lần đi ăn với bạn bè, mình luôn muốn lưu lại hình ảnh món ăn đẹp để chia sẻ lên mạng xã hội. Nhưng đôi khi, điều này làm mình bị bạn bè phàn nàn vì khiến họ chờ đợi," Vy tâm sự.
Nhiều bạn trẻ không chỉ chụp ảnh để lưu giữ kỷ niệm mà còn cảm thấy áp lực khi đăng tải chúng lên mạng xã hội. Nguyễn Hương Ly, nhân viên marketing, chia sẻ rằng mỗi bài đăng đều phải được chỉnh sửa kỹ lưỡng để nhận về nhiều lượt tương tác. "Nếu bức ảnh không đủ đẹp hoặc không nhận được nhiều lượt thích, mình cảm giác như bị thất bại," Ly nói.
Không dừng lại ở việc tạo áp lực cho chính mình, thói quen chụp ảnh món ăn còn ảnh hưởng đến tâm lý của những người xung quanh. Trần Quốc Huy, hiện đang nhân viên thiết kế đồ họa, cho rằng việc phải chờ ai đó chụp ảnh trước khi ăn là điều không thoải mái. "Mỗi lần như vậy, mình thấy không khí bữa ăn kém tự nhiên. Thay vì tận hưởng bữa ăn, mọi người lại mải tập trung vào chiếc điện thoại," Huy bộc bạch.
Chụp ảnh món ăn: Lưu giữ kỷ niệm hay lạm dụng?
Theo chuyên gia tâm lý Đào Thúy Hoàn, chụp ảnh món ăn là một xu hướng phổ biến, đặc biệt trong giới trẻ. Các cụm từ như camera eats first (máy ảnh ăn trước) hay foodstagramming (đăng ảnh món ăn trên Instagram) đã trở nên quen thuộc trên mạng xã hội.
Chuyên gia nhận định rằng việc chụp ảnh món ăn mang lại những trải nghiệm tích cực nếu được thực hiện ở mức độ vừa phải. Một nghiên cứu đăng trên Journal of Consumer Marketing chỉ ra rằng quá trình chụp ảnh giúp kích thích thị giác và khứu giác, từ đó tăng cảm giác hài lòng khi thưởng thức món ăn.
Tuy nhiên, bà cảnh báo rằng việc lạm dụng hành vi này có thể gây phản tác dụng. "Nếu lúc nào cũng phải chụp ảnh và đăng tải lên mạng xã hội, bạn có nguy cơ bị nghiện việc sống ảo. Điều này không chỉ làm phiền người khác mà còn ảnh hưởng đến chính tâm lý của bạn," chuyên gia nhấn mạnh.
Chị Nguyễn Mai Lan, chuyên viên marketing, truyền thông tại Công ty Cổ phần One Mount, giải thích rằng các thuật toán trên mạng xã hội đang thúc đẩy xu hướng chụp ảnh và chia sẻ món ăn. "Những nội dung nhận được nhiều tương tác thường được ưu tiên hiển thị, từ đó khiến người dùng vô tình bị cuốn vào cuộc đua thu hút sự chú ý," chị phân tích.
Chị lưu ý rằng, đối với nhiều người trẻ, áp lực phải theo kịp xu hướng, thể hiện hình ảnh sống "sang" trên mạng có thể dẫn đến sự so sánh tiêu cực và cảm giác tự ti. "Nhiều bạn trẻ chỉ tập trung vào việc chụp ảnh ở nhà hàng sang trọng, check-in tại những quán ăn nổi tiếng để thể hiện lối sống đẳng cấp. Nếu không đạt được điều đó, họ dễ rơi vào tâm lý tự ti, thất vọng." chị nói thêm.
Để hạn chế những ảnh hưởng tiêu cực từ thói quen này, chuyên gia khuyến nghị rằng mỗi người nên đặt giới hạn cho bản thân. "Thay vì chụp ảnh mọi món ăn, hãy chỉ lưu lại những khoảnh khắc thật sự đặc biệt. Điều quan trọng là tận hưởng trọn vẹn bữa ăn và cảm giác kết nối với những người thân yêu," chuyên gia Đào Thúy Hoàn đề xuất.
Ngoài ra, chuyên gia tâm lý cho rằng các nền tảng mạng xã hội cũng cần cải thiện thuật toán để không khuyến khích những hành vi phô trương. "Nếu ưu tiên các nội dung mang tính chất tích cực và thực tế hơn, chúng ta sẽ giảm bớt được áp lực sống ảo cho người dùng," ông kết luận.
Dẫu biết rằng việc chụp ảnh món ăn có thể là niềm vui của nhiều người, nhưng đôi khi, việc sống chậm lại để tận hưởng trọn vẹn hương vị và khoảnh khắc sẽ mang đến những giá trị đáng quý hơn. Việc để bữa ăn không chỉ là thời gian thưởng thức món ngon mà còn là dịp để chúng ta thật sự kết nối với những người thân yêu xung quanh.