Khơi dậy đam mê sáng tạo trong học sinh

Học sinh Trường THCS Trần Mai Ninh (phường Hạc Thành) bên mô hình Công viên thắng tích xứ Thanh.

Chúng tôi đến Trường THCS Trần Mai Ninh (phường Hạc Thành) đúng lúc có khá đông học sinh đang tham quan, tìm hiểu tại Công viên thắng tích xứ Thanh trong khuôn viên nhà trường. Em Nguyễn Hữu Bách, học sinh lớp 8A cho biết: "Chúng em không cần đi đâu xa vẫn được tham quan, tìm hiểu về những di tích, danh thắng tiêu biểu của quê hương qua các mô hình mô phỏng di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh nổi tiếng của tỉnh được lắp đặt tại đây. Qua đó, giúp chúng em có thêm nhiều kiến thức và cũng rèn luyện nhiều kỹ năng cần thiết như kỹ năng nghe hiểu, ghi nhớ, kỹ năng thuyết minh giới thiệu về các điểm đến, nhân vật lịch sử"...

Thầy giáo Vương Đình Sơn, Phó Hiệu trưởng Trường THCS Trần Mai Ninh cho biết: "Với diện tích khoảng 2.000m2 tại Công viên thắng tích xứ Thanh lắp đặt 15 mô hình mô phỏng di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh nổi tiếng của tỉnh như núi Ngàn Nưa, chiến khu Ba Đình, Thành Nhà Hồ, Lam Kinh, Hàm Rồng, suối cá Cẩm Lương, động Hồ Công, khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông, Khu du lịch Sầm Sơn... Mỗi cụm mô hình đều có hệ thống bảng biển với nội dung giới thiệu ngắn gọn về lịch sử, ý nghĩa các sự kiện, nhân vật, địa danh để học sinh dễ nhớ, dễ thuộc. Điều đặc biệt là mô hình Công viên thắng tích xứ Thanh chính là ý tưởng, sáng kiến của các em học sinh và các thầy cô giáo trong trường thực hiện để gửi tham gia Hội thi Sáng tạo kỹ thuật tỉnh Thanh Hóa năm 2020-2021 và đã đoạt giải Nhì. Sau khi gửi tham dự Hội thi Sáng tạo kỹ thuật toàn quốc lần thứ 16, mô hình cũng đoạt giải Khuyến khích".

Ngoài ra, để khơi dậy niềm đam mê sáng tạo trong học sinh, nhà trường cũng tổ chức nhiều hoạt động liên quan đến lĩnh vực khoa học kỹ thuật như khuyến khích học sinh tìm kiếm những ý tưởng khoa học mới lạ, độc đáo, những sáng kiến và giải pháp cụ thể, thiết thực, phù hợp với tình hình thực tiễn. Sau khi có ý tưởng các em chủ động đề xuất với giáo viên để có hướng dẫn cụ thể về việc xây dựng kế hoạch cũng như triển khai thực hiện. Nhờ đó, trong các năm học nhà trường đều có các ý tưởng, sáng kiến, mô hình của học sinh gửi tham dự Hội thi Sáng tạo kỹ thuật tỉnh Thanh Hóa và đều đoạt giải cao. Bên cạnh đó, nhà trường thường xuyên tạo điều kiện để học sinh được tham gia các cuộc thi liên quan đến khoa học công nghệ do tỉnh và Trung ương tổ chức. Năm 2025, nhà trường đã tổ chức cho học sinh đi tham dự cuộc thi sáng tạo Robotics toàn quốc và đã có 13 học sinh đoạt giải cao, được lựa chọn vào vòng chung kết.

Trường THCS Cẩm Phong (xã Cẩm Thủy) những năm học vừa qua đều có học sinh tham gia Cuộc thi giải toán trên máy tính cầm tay và đoạt nhiều giải. Nhà trường cũng luôn tạo điều kiện cho học sinh triển khai các ý tưởng, mô hình để tham gia Hội thi Sáng tạo kỹ thuật tỉnh Thanh Hóa. Từ đó, góp phần khơi dậy niềm đam mê sáng tạo khoa học kỹ thuật trong học sinh.

Thầy giáo Ngô Văn Tình, Phó Hiệu trưởng Trường THCS Cẩm Phong chia sẻ: "Nhà trường luôn gắn các hoạt động liên quan đến việc khơi dậy đam mê sáng tạo khoa học kỹ thuật của học sinh với việc đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức dạy học, đổi mới phương pháp, hình thức đánh giá kết quả học tập của học sinh, từ đó góp phần phát triển phẩm chất, năng lực học sinh. Đồng thời, trong quá trình giảng dạy, các thầy, cô giáo luôn khích lệ các em đưa ra ý tưởng, sáng kiến để hướng dẫn, hỗ trợ các em thực hiện gửi tham dự các cuộc thi về khoa học kỹ thuật do các cấp, ngành tổ chức. Qua đó, không chỉ nâng cao chất lượng dạy và học, mà còn thôi thúc ngọn lửa đam mê nghiên cứu khoa học trong học sinh".

Để học sinh có thể thỏa mãn niềm đam mê sáng tạo, nhất là trong lĩnh vực khoa học kỹ thuật, thời gian qua các cấp, ngành trong tỉnh đã tổ chức nhiều sân chơi cho các em như: Cuộc thi khoa học kỹ thuật cấp tỉnh dành cho học sinh trung học; Cuộc thi sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng; Hội thi Sáng tạo kỹ thuật tỉnh Thanh Hóa... Hầu hết các cuộc thi đều thu hút được sự tham gia hưởng ứng tích cực của học sinh tại các trường học. Nhiều mô hình, dự án dự thi thể hiện sự đầu tư công phu, có nhiều sáng tạo, bài bản và có ý nghĩa cả lý luận và thực tiễn. Đặc biệt, có không ít mô hình, dự án sau khi tham gia các cuộc thi đã được ứng dụng vào thực tiễn mang lại hiệu quả cao.

Phát huy kết quả đạt được, trong thời gian tới các cấp, ngành trong tỉnh sẽ tiếp tục tổ chức tuyên truyền rộng rãi mục đích, ý nghĩa, nội dung của các cuộc thi đến cán bộ quản lý giáo dục, giáo viên, học sinh, cha mẹ học sinh và cộng đồng xã hội. Các đơn vị lập kế hoạch, tổ chức triển khai công tác hoạt động nghiên cứu khoa học kỹ thuật cho học sinh phù hợp với điều kiện thực tế của đơn vị, đặc điểm của địa phương, đối tượng học sinh, chương trình, nội dung dạy học của từng đơn vị... Từ đó, thúc đẩy phong trào tự học, tìm tòi, nghiên cứu khoa học ở mỗi học sinh và từng bước nâng cao chất lượng giáo dục trong các nhà trường.

Bài và ảnh: Nguyễn Đạt