Khơi dậy trách nhiệm cộng đồng trong hành trình bảo vệ môi trường
Nghệ An đang nỗ lực để mỗi người dân, doanh nghiệp và tổ chức thành 'hạt nhân xanh', góp phần bảo vệ môi trường, giảm phát thải và gìn giữ tài nguyên thiên nhiên, hướng tới phát triển bền vững...
Hội Liên hiệp Phụ nữ Nghệ An tiên phong trong phong trào “Phụ nữ chung tay bảo vệ môi trường”, triển khai nhiều mô hình biến phế liệu thành tài nguyên hữu ích trên địa bàn tỉnh.
Nhận thức rõ vai trò quan trọng của mỗi cá nhân, doanh nghiệp trong ứng phó biến đổi khí hậu, bảo đảm an ninh năng lượng và môi trường, Nghệ An đang triển khai các biện pháp mạnh mẽ để nâng cao ý thức cộng đồng. Theo đó, Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy Nghệ An vừa ban hành Hướng dẫn số 01-HD/BTGDVTU về công tác tuyên truyền bảo vệ môi trường, thúc đẩy chuyển đổi xanh và phát triển bền vững.
Một trong những trọng tâm của Hướng dẫn là khuyến khích từng cá nhân, tổ chức trở thành “hạt nhân xanh”, tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu. Các giá trị truyền thống sống hòa hợp với thiên nhiên như canh tác bền vững, bảo vệ rừng, tiết kiệm tài nguyên được khôi phục và phát huy.
Các cơ quan, đơn vị được yêu cầu đẩy mạnh các phong trào toàn dân xây dựng môi trường “xanh - sạch - đẹp”, gắn với chuyển đổi năng lượng và sử dụng hiệu quả nguồn năng lượng. Đặc biệt, việc nhân rộng mô hình tự sản xuất, tự tiêu thụ năng lượng sạch tại doanh nghiệp và hộ gia đình được xem là giải pháp thực tiễn, phù hợp với điều kiện từng địa phương.
Hệ thống tưới nước tự động bằng năng lượng mặt trời tại nhiều địa phương tại Nghệ An được áp dụng cho các cây trồng chủ lực như cây ăn quả, chè và dứa.
Hướng dẫn cũng nhấn mạnh việc ứng dụng khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong lĩnh vực năng lượng. Việc làm chủ công nghệ hiện đại, đầu tư thiết bị tiết kiệm năng lượng, thân thiện với môi trường không chỉ góp phần nâng cao năng suất lao động mà còn đổi mới mô hình tăng trưởng và bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia.
Cùng với đó, mới đây UBND tỉnh Nghệ An đã ban hành Kế hoạch 870/KH-UBND, cụ thể hóa các nhiệm vụ, giải pháp tăng cường hiệu quả công tác bảo vệ môi trường. Theo đó, các sở, ngành, địa phương tập trung chỉ đạo, điều hành và tổ chức thực hiện các chiến lược, đề án, dự án bảo vệ môi trường theo nguyên tắc “rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm, rõ thẩm quyền”.
Các đơn vị được yêu cầu tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm tổ chức, cá nhân vi phạm, đồng thời xem xét trách nhiệm người đứng đầu nếu để xảy ra ô nhiễm kéo dài, gây bức xúc trong nhân dân. UBND tỉnh Nghệ An giao Sở Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với các ngành, địa phương, lực lượng công an và tổ chức chính trị - xã hội triển khai kế hoạch, đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục ý thức bảo vệ môi trường.
Tại cấp xã, phường, công tác nâng cao năng lực thu gom, xử lý rác thải, phân loại rác tại nguồn và chấm dứt tình trạng xả thải bừa bãi được xác định là nhiệm vụ trọng tâm. Mục tiêu nhằm kiểm soát và khắc phục cơ bản các điểm ô nhiễm trong năm 2025, hoàn thành toàn diện các chỉ tiêu môi trường trước năm 2030, đặc biệt ở lĩnh vực nước và không khí.
Vấn đề xử lý rác thải sinh hoạt đang trở thành bài toán nan giải đối với nhiều địa phương tại Nghệ An. Ảnh: Thu Hiền
Tại Nghệ An, mỗi ngày phát sinh khoảng 1.850 tấn chất thải rắn sinh hoạt (tương đương 673.000 tấn/năm), trong đó 65% từ nông thôn và 35% từ đô thị. Theo số liệu đầu năm 2025, tỉnh đã thu gom 92,4% rác thải, riêng đô thị đạt 98,7%, nông thôn 89,1%, và khoảng 89,4% được xử lý.
Tuy nhiên, phần lớn rác được chôn lấp hoặc đốt thủ công, tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm đất, nước, không khí, bùng phát dịch bệnh và ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người. Ngoài ra, hạ tầng xử lý còn hạn chế, khi Khu liên hiệp xử lý chất thải rắn Nghi Yên chỉ tiếp nhận khoảng 800 tấn/ngày, mới đáp ứng khoảng 50% lượng rác phát sinh, khiến nguy cơ ùn ứ rác và tác động môi trường ngày càng lớn.
