Không ăn ngọt vẫn bị tiểu đường nếu nạp nhiều loại thực phẩm này
Việc tiêu thụ thực phẩm siêu chế biến ở người trẻ tuổi có tiền sử thừa cân hoặc béo phì có thể làm tăng mạnh nguy cơ tiền tiểu đường.
Một nghiên cứu gần đây trên tạp chí Nutrition and Metabolism cho thấy thực phẩm siêu chế biến có thể làm tăng tiền tiểu đường. Nghiên cứu cũng chỉ ra các yếu tố nguy cơ liên quan đến bệnh tiểu đường type 2 ở người trưởng thành có tiền sử thừa cân, béo phì.
Công trình do nhà nghiên cứu Yiping Li, Đại học Nam California (Mỹ), thực hiện trên 85 tình nguyện viên 17-22 tuổi. Những người này có tiền sử thừa cân hoặc béo phì ở tuổi vị thành niên. Trước đó, các tình nguyện viên đã tham gia Nghiên cứu sức khỏe trẻ em ở Nam California (ghi danh năm 2014-2018) và tái khám từ năm 2020-2022. Trong lần mới này, họ thực hiện các bài kiểm tra chế độ ăn uống thực phẩm siêu chế biến trong 24 giờ để đánh giá tác động của thực phẩm siêu chế biến.
Kết quả nghiên cứu cho thấy, chỉ cần tăng thêm 10% lượng thực phẩm siêu chế biến trong khẩu phần, nguy cơ phát triển tiền tiểu đường tăng tới 51%. Nguy cơ suy giảm dung nạp glucose cũng tăng 158%.
Cạnh đó, việc tiêu thụ thực phẩm siêu chế biến giữa các lần khám cũng liên quan đến sự gia tăng mức insulin, dù chỉ số này không đáng kể.
Ăn nhiều thực phẩm siêu chế biến ở người trẻ tuổi có tiền sử thừa cân hoặc béo phì có thể làm tăng mạnh nguy cơ tiền tiểu đường. Ảnh: NGUYÊN VÕ
Theo nhóm nghiên cứu, thực phẩm siêu chế biến là sản phẩm qua nhiều quá trình công nghiệp. Nhóm này gồm thức ăn nhanh, thực phẩm ăn liền, xúc xích, thịt nguội, đồ ăn nhẹ đóng gói, bánh kẹo, nước ngọt... Chúng thường chứa hàm lượng muối, đường, chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa cao. Các tác giả nhận định lượng muối cao vốn là nguyên nhân tăng đề kháng insulin, tăng hấp thụ glucose, góp phần gây béo phì và tiểu đường. Chất béo, đặc biệt là axit béo chuyển hóa và bão hòa, cũng liên quan tích cực đến nguy cơ mắc tiểu đường type 2 do ảnh hưởng độ nhạy insulin.
Phát hiện này góp phần giải thích nguyên nhân bệnh tiểu đường type 2 có xu hướng trẻ hóa, ngay cả khi không ăn nhiều đồ ngọt. Các tác giả cho rằng, chính thói quen ăn uống này có thể âm thầm đẩy glucose đến mức nguy hiểm, đồng thời nhấn mạnh cần đưa những thành phần trong thực phẩm siêu chế biến trở thành là mục tiêu quan trọng cho các biện pháp can thiệp y tế công cộng.
Tuy nhiên, theo quan điểm của các nhà khoa học khác đăng tải trên tờ News Medical, mặc dù cảnh báo của nghiên cứu là đáng chú ý song cần phải có thêm các nghiên cứu chuyên sâu khác. Hiện tại, nghiên cứu này đang có quy mô mẫu nhỏ và chỉ thực hiện trên tình nguyện viên có tiền sử thừa cân, béo phì nên kết quả có thể thiếu sức mạnh thống kê để phát hiện ra các mối liên hệ khác của sức khỏe và nhóm người có sức khỏe bình thường.
"Cần có thêm nhiều nghiên cứu quy mô lớn khác để xác định liệu những thực phẩm này có ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng tế bào beta tuyến tụy - vốn được coi là "người điều phối" sự ổn định của đường huyết, hay không?", một chuyên gia nhận định.
