Không gian văn hóa Hồ Chí Minh trở thành cầu nối cảm xúc với thế giới
Ngày 9/6/2025 tại Hà Nội, Bộ Ngoại giao đã tổ chức Hội thảo quốc tế với chủ đề 'Không gian văn hóa Hồ Chí Minh tại các Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài'.
Sự kiện nằm trong chuỗi hoạt động kỷ niệm 135 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (1890-2025) và 80 năm thành lập ngành Ngoại giao Việt Nam (1945-2025), đồng thời góp phần triển khai Chỉ thị của Ban Bí thư về việc giới thiệu, lan tỏa tư tưởng, di sản của Chủ tịch Hồ Chí Minh với bạn bè quốc tế và Chiến lược Ngoại giao Văn hóa đến năm 2030.
Hội thảo quốc tế “Không gian văn hóa Hồ Chí Minh tại các Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài”.
Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ nhấn mạnh: Chủ tịch Hồ Chí Minh được UNESCO ra Nghị quyết vinh danh là “Anh hùng giải phóng dân tộc, Nhà văn hóa kiệt xuất” - là hiện thân của tinh thần yêu nước, trí tuệ và phẩm giá dân tộc Việt Nam, đồng thời là biểu tượng của hòa bình và tiến bộ nhân loại. Người đã đặt nền móng cho nền ngoại giao toàn diện hiện đại của Việt Nam.
Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng và kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, việc xây dựng Không gian văn hóa Hồ Chí Minh tại các Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài không chỉ là một hoạt động ngoại giao văn hóa nhằm tri ân những đóng góp to lớn của Người, mà còn truyền tải hình ảnh Việt Nam đổi mới, hội nhập, năng động, sáng tạo, trách nhiệm.
Những không gian ấy sẽ là cầu nối giữa truyền thống và hiện đại, giữa người Việt trong và ngoài nước, giữa Việt Nam và thế giới – nơi lan tỏa tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh bằng những hình thức giàu cảm xúc, gần gũi.
Phát biểu dẫn đề, Đại sứ Lê Thị Hồng Vân, Cục trưởng Cục Ngoại vụ và Ngoại giao Văn hóa cho biết, trong thời gian qua, Bộ Ngoại giao phối hợp với các ban, bộ, ngành địa phương, các cá nhân, tổ chức và mạng lưới hơn 90 cơ quan Đại diện Việt Nam ở nước ngoài đã triển khai nhiều hoạt động tôn vinh Chủ tịch Hồ Chí Minh ở khắp các châu lục, nhận được sự hưởng ứng của các nước, với các hình thức phong phú như dựng tượng, đặt tên đường, tổ chức triển lãm, chiếu phim tư liệu, xây dựng phòng lưu niệm và giao lưu văn hóa.
Tuy nhiên, trong bối cảnh mới, việc chuẩn hóa nội dung và phương thức triển khai Không gian văn hóa Hồ Chí Minh ở nước ngoài trở nên cấp thiết, nhằm nâng cao hiệu quả, tính tương tác và phù hợp với từng quốc gia sở tại.
Tại hội thảo, nhiều ý kiến tâm huyết từ các học giả, nhà văn hóa, nghệ sĩ và đại diện quốc tế đã góp phần làm sáng rõ vai trò của Không gian văn hóa Hồ Chí Minh như một thiết chế văn hóa sống động, giàu giá trị truyền cảm hứng.
PGS.TS. Nguyễn Thế Kỷ nhận định Không gian văn hóa Hồ Chí Minh không nên chỉ là nơi trưng bày tĩnh, mà cần trở thành một thực thể văn hóa sống động, mang hơi thở của thời đại – nơi khơi dậy cảm xúc, lan tỏa tinh thần yêu nước, lòng nhân ái và khát vọng hòa bình của Người đến với cộng đồng quốc tế. Ông đặc biệt nhấn mạnh vai trò của văn học – nghệ thuật như một “cầu nối cảm xúc” giúp thế giới tiếp cận tư tưởng Hồ Chí Minh một cách gần gũi và sâu sắc hơn.
Chia sẻ cùng quan điểm đó, nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân cho rằng sáng tác đương đại lấy cảm hứng từ Hồ Chí Minh là con đường hiệu quả để gìn giữ và làm mới di sản tinh thần của Người, đặc biệt qua âm nhạc, điện ảnh và nghệ thuật trình diễn mang tính tương tác cao.
NSND Trịnh Thúy Mùi nhấn mạnh nghệ thuật sân khấu truyền thống và hiện đại có thể góp phần truyền tải sinh động tư tưởng và nhân cách Hồ Chí Minh. Theo bà, những tác phẩm sân khấu – dù là kịch nói, chèo, tuồng hay cải lương – nếu được đầu tư về nội dung và hình thức, sẽ trở thành “nhịp cầu văn hóa” chạm đến cảm xúc của công chúng quốc tế.
Từ góc nhìn quốc tế, ông Jonathan Baker, Trưởng Văn phòng UNESCO tại Việt Nam, đánh giá cao tầm vóc tư tưởng toàn cầu của Chủ tịch Hồ Chí Minh, đặc biệt trong các lĩnh vực giáo dục, hòa bình và phát triển bền vững – những giá trị cốt lõi mà UNESCO luôn theo đuổi.
Ông nhấn mạnh, việc UNESCO vinh danh Chủ tịch Hồ Chí Minh năm 1987 không chỉ là sự ghi nhận lịch sử, mà còn là nguồn cảm hứng bền vững cho các sáng kiến văn hóa trong thế kỷ 21.
Ông Jonathan Baker, Trưởng Văn phòng UNESCO tại Việt Nam
Đại diện Đại sứ quán Trung Quốc bày tỏ tình cảm đặc biệt của nhân dân Trung Quốc đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh - người đặt nền móng cho quan hệ hữu nghị Việt - Trung, với di sản được gìn giữ qua nhiều công trình và di tích tại Trung Quốc hiện nay.
Trong khi đó, đại diện Đại sứ quán Cuba nhấn mạnh hình ảnh Bác Hồ luôn sống mãi trong lòng người dân Cuba, bên cạnh các lãnh tụ José Martí và Fidel Castro. Điều đó được thể hiện sinh động qua các công trình tưởng niệm, các ấn phẩm văn hóa và những hoạt động giao lưu, hợp tác văn hóa giữa hai nước suốt nhiều năm qua.
Phát biểu bế mạc, Thứ trưởng Thường trực Nguyễn Minh Vũ nhấn mạnh 5 định hướng: Chuẩn hóa nội dung, đổi mới hình thức, ứng dụng công nghệ số nhằm tăng tính tương tác cho các Không gian văn hóa Hồ Chí Minh, nhất là đối với thế hệ trẻ; Phát huy vai trò của nghệ thuật – như văn học, âm nhạc, điện ảnh – trong truyền cảm hứng và kết nối cộng đồng; Đẩy mạnh sưu tầm tư liệu, kết nối nhân chứng và nghiên cứu liên ngành để làm giàu chiều sâu nhân văn; Nâng cao vai trò chủ động của các Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài trong gìn giữ và quảng bá hình ảnh Bác Hồ; Tăng cường xã hội hóa, huy động sự tham gia của địa phương, doanh nghiệp và kiều bào để xây dựng không gian văn hóa phong phú, lan tỏa và bền vững.
Bên lề Hội thảo, Bộ Ngoại giao cũng đã phối hợp tổ chức Triển lãm ảnh chuyên đề, giới thiệu nhiều tư liệu và hình ảnh quý hiếm về hành trình hoạt động cách mạng, ngoại giao và tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Cùng với đó là không gian sách với các ấn phẩm tiêu biểu về Người được xuất bản bằng nhiều ngôn ngữ, thu hút sự quan tâm của đông đảo đại biểu trong và ngoài nước.
