Kiểm toán toàn diện quyết toán ngân sách giúp đại biểu yên tâm hơn khi bấm nút

Các đại biểu tham gia thảo luận tại tọa đàm. Ảnh: Nguyễn Lộc

Chia sẻ tại tọa đàm “Kế hoạch kiểm toán 2026: Khoa học, linh hoạt, đổi mới cùng đất nước” do Báo Kiểm toán tổ chức sáng 14/11, Vụ trưởng Vụ Tổng hợp, KTNN Hoàng Văn Lương cho biết, 2026 là năm diễn ra nhiều sự kiện chính trị quan trọng của đất nước.

Đó là Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng; bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND các cấp; là năm đầu thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2026 - 2030 với nhiều chính sách, chế độ mới, đặc biệt liên quan đến kiểm toán theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp và việc phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước của từng cấp theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước 2025.

Đây cũng là năm đầu tiên triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ KTNN lần thứ VIII, nhiệm kỳ 2025 - 2030.

Vụ trưởng Vụ Tổng hợp, KTNN Hoàng Văn Lương. Ảnh: Nguyễn Lộc

Từ thực tiễn trên, quán triệt phương châm xuyên suốt “An toàn - Uy tín” nhằm không ngừng nâng cao chất lượng kiểm toán, “nguyên tắc xây dựng Kế hoạch kiểm toán năm 2026 vẫn phải bảo đảm các nguyên tắc mang tính kế thừa”, ông Hoàng Văn Lương thông tin.

Cụ thể, các nguyên tắc đó là: bảo đảm tính độc lập của KTNN trong mọi hoạt động; bảo đảm định hướng Chiến lược phát triển KTNN đến năm 2030; thực hiện theo các nhiệm vụ được giao tại các Luật, Nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Cùng với đó, KTNN tập trung kiểm toán những vấn đề nóng được dư luận xã hội quan tâm, các vấn đề có rủi ro cao về quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công; bảo đảm không trùng lặp, chồng chéo với hoạt động của các cơ quan thanh tra, kiểm tra và trong nội bộ ngành kiểm toán.

Đặc biệt, khi xây dựng Kế hoạch kiểm toán năm 2026, phải bảo đảm phù hợp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp và quy định của Luật Ngân sách nhà nước năm 2025, như: xác định quy mô mẫu kiểm toán cấp xã thay vì như cấp huyện trước đây; điều chỉnh căn bản về mặt thời gian tổ chức kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách địa phương và quyết toán ngân sách nhà nước phải thực hiện kiểm toán sớm hơn so với trước.

Đáng chú ý, trong năm 2026, KTNN sẽ thực hiện kiểm toán 100% Báo cáo quyết toán của các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương.

Ủy viên là Đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách, Ủy ban Kinh tế và Tài chính Lê Minh Nam phát biểu. Ảnh: Nguyễn Lộc

Đánh giá về mục tiêu kiểm toán toàn diện quyết toán ngân sách của KTNN, Ủy viên là Đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách, Ủy ban Kinh tế và Tài chính Lê Minh Nam cho rằng, điều này thể hiện quyết tâm và nỗ lực vượt bậc của lãnh đạo KTNN và toàn ngành trong việc thực hiện có hiệu quả Luật KTNN.

Theo đó, khoản 4 Điều 10 Luật KTNN quy định nhiệm vụ của KTNN là trình ý kiến để Quốc hội xem xét, quyết định dự toán ngân sách nhà nước, quyết định phân bổ ngân sách Trung ương, quyết định chủ trương đầu tư chương trình mục tiêu quốc gia, dự án quan trọng quốc gia, phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước.

Việc thực hiện kiểm toán toàn diện quyết toán ngân sách nhà nước cũng khẳng định kết quả rất tích cực của KTNN trong việc hoàn thành sớm mục tiêu đặt ra trong Chiến lược phát triển KTNN đến năm 2030.

Cụ thể, Chiến lược đặt ra mục tiêu giai đoạn 2026 - 2030, KTNN phấn đấu để kiểm toán thường xuyên hằng năm đối với quyết toán ngân sách nhà nước của các bộ, cơ quan Trung ương cũng như quyết toán ngân sách địa phương của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

“Mới bắt đầu vào ngưỡng đầu của giai đoạn mà KTNN đã thực hiện được nhiệm vụ này cho thấy nỗ lực vượt bậc và là kết quả rất tích cực”, ông Lê Minh Nam nhấn mạnh.

Quan trọng hơn, việc thực hiện kiểm toán toàn diện quyết toán ngân sách sẽ giúp HĐND các địa phương có đủ thông tin khi quyết định phê chuẩn quyết toán ngân sách địa phương. Đặc biệt, điều này cung cấp cho các cơ quan của Quốc hội trong quá trình thẩm tra báo cáo quyết toán ngân sách, giúp các đại biểu Quốc hội yên tâm hơn khi bấm nút thông qua phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước.

“Trước đây, khi KTNN chưa thực hiện kiểm toán được đầy đủ, toàn diện các đơn vị khiến đại biểu có những băn khoăn về những khoảng trống còn chưa được kiểm soát, giám sát. Tới đây, thông qua việc kiểm toán toàn diện quyết toán ngân sách nhà nước của năm 2026 như kế hoạch mà KTNN đang báo cáo Quốc hội là một thành tích rất nổi bật, rất có giá trị khi thực hiện quản lý tài chính công, tài sản công trong những năm tiếp theo”, ông Lê Minh Nam tin tưởng.

Đ. Thanh