Kỳ 4: Hà Nội chuyển mình tích cực trong xây dựng văn hóa giao thông

Xây dựng văn hóa tuân thủ pháp luật trong kỷ nguyên mới

Phòng CSGT CATP Hà Nội tuyên truyền pháp luật về an toàn giao thông cho học sinh trên địa bàn TP. Ảnh: Bạch Dương

Từ tuyên truyền đến chuyển biến

Ngay sau khi Nghị định 168 được ban hành, UBND TP Hà Nội đã chỉ đạo các sở, ngành, địa phương tổ chức triển khai đồng bộ, lấy tuyên truyền làm trọng tâm. CATP, Sở Tư pháp, Ủy ban MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội đã chủ động xây dựng kế hoạch tuyên truyền, phổ biến nội dung nghị định đến từng tầng lớp Nhân dân với hình thức đa dạng, thiết thực.

Nếu như trước đây, việc tuyên truyền chủ yếu thông qua các phương tiện truyền thống như pano, khẩu hiệu, thì nay đã được mở rộng sang nhiều kênh tiếp cận hiện đại: mạng xã hội, cổng thông tin điện tử, hệ thống loa truyền thanh thông minh, video clip, infographic, phóng sự ngắn… giúp người dân dễ hiểu, dễ nhớ và dễ thực hiện.

Các buổi tuyên truyền lưu động được tổ chức ngay tại các khu phố, ngã tư trọng điểm, bến xe, trường học. Các cấp cơ sở còn xây dựng mô hình “Câu lạc bộ pháp luật giao thông”, “Tổ tự quản về trật tự an toàn giao thông”, “Tổ dân phố không vi phạm giao thông”, “Đã uống rượu bia thì không lái xe”… Các buổi họp tổ dân phố lồng ghép nội dung tuyên truyền, chiếu video tình huống thực tế về hậu quả của vi phạm nồng độ cồn, không đội mũ bảo hiểm, vượt đèn đỏ… để người dân dễ dàng nhận thức được tính nghiêm trọng của hành vi vi phạm. Qua đó giúp người dân trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm và nhắc nhở nhau trong sinh hoạt hằng ngày.

Ông Nguyễn Xuân Môn, trú tại Tổ dân phố số 15, phường Bồ Đề, Hà Nội chia sẻ: “Khi người dân được nghe, được thấy những câu chuyện thật, họ hiểu rằng, mỗi hành vi vi phạm dù nhỏ cũng có thể dẫn đến hậu quả lớn. Nhờ vậy, nhiều hộ gia đình tự giác nhắc nhở nhau, hình thành thói quen tốt khi tham gia giao thông”.

CATP Hà Nội cũng đã phối hợp với các cơ sở giáo dục, tổ chức hàng trăm cuộc tuyên truyền pháp luật về an toàn giao thông cho học sinh về Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ; hướng dẫn đội mũ bảo hiểm đúng cách, kỹ năng sang đường an toàn, nhận biết biển báo, tín hiệu đèn giao thông, quy định khi điều khiển xe đạp, xe đạp điện, xe máy điện; nhấn mạnh kỹ năng quan sát và xử lý tình huống tại các nút giao, đường sắt, khu vực tầm nhìn hạn chế...

Em Nguyễn Tuấn Anh, học sinh lớp 11A, Trường THPT Nguyễn Quốc Trinh, Hà Nội cho biết: “Được các chú công an tuyên truyền, em hiểu biết thêm rất nhiều kiến thức khi tham gia giao thông. Đặc biệt là việc đội mũ bảo hiểm, trước đây em rất lười đội mũ, nhưng từ khi được tuyên truyền, em mới thấy được lợi ích và tầm quan trọng của việc đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông. Giờ thì việc đội mũ bảo hiểm khi đi xe máy, xe đạp điện đối với chúng em đã là thói quen hàng ngày”.

Bà Trần Thị Thanh Vân, cán bộ Thanh tra TP Hà Nội chia sẻ: “Pháp luật chỉ thực sự phát huy hiệu lực khi được người dân tiếp nhận và hành động bằng nhận thức. Hà Nội đang làm rất tốt điều đó: chuyển từ tuyên truyền mang tính hình thức sang giáo dục ý thức bền vững”.

Xây dựng văn hóa giao thông an toàn

Nghị định 168 có hiệu lực từ đầu năm 2025, CATP Hà Nội đã chủ động xây dựng và triển khai kế hoạch cao điểm tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm. Trọng tâm là các hành vi vi phạm phổ biến, tiềm ẩn nguy cơ gây tai nạn cao như vi phạm nồng độ cồn, tốc độ, vượt đèn đỏ, sử dụng điện thoại khi lái xe, không đội mũ bảo hiểm, chở quá số người quy định, vi phạm làn đường, dừng đỗ sai quy định...

Theo Phó Trưởng phòng CSGT CATP Hà Nội, thượng tá Nguyễn Chí Công, nhờ triển khai đồng bộ các biện pháp, công tác tuyên truyền tiếp tục được đổi mới mạnh mẽ về nội dung, hình thức, phù hợp với từng nhóm đối tượng, góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật trong Nhân dân, tình hình trật tự an toàn giao thông (TTATGT) trên địa bàn có nhiều chuyển biến tích cực. Việc thực hiện Nghị định số 168 về trừ điểm giấy phép lái xe và tăng chế tài xử phạt đã phát huy hiệu quả rõ rệt, góp phần nâng cao ý thức của người tham gia giao thông.

Nổi bật nhất là sự giảm mạnh của các hành vi vi phạm nồng độ cồn. Theo quy định mới, mức phạt đối với người điều khiển phương tiện có nồng độ cồn vượt mức cho phép tăng lên đáng kể, tối đa 40 triệu đồng và tước giấy phép lái xe đến 24 tháng. Việc tăng chế tài không chỉ nhằm răn đe mà còn hướng tới mục tiêu lớn hơn: bảo vệ tính mạng, sức khỏe và tương lai của chính người tham gia giao thông.

Cùng với đó, Phòng CSGT CATP đã triển khai các điểm kiểm tra lưu động, tập trung tại khu vực nhà hàng, quán bia, tuyến phố có lưu lượng phương tiện cao. Lực lượng chức năng làm việc liên tục, kể cả ban đêm, ngày nghỉ, đảm bảo nguyên tắc “không có vùng cấm, không có ngoại lệ”. Theo thống kế của Phòng CSGT, trong 9 tháng đầu năm 2025, lực lượng CSGT đã xử lý 32.483 trường hợp vi phạm nồng độ cồn, giảm so với cùng kỳ năm 2024.

Cán bộ Đội CSGT số 6 cho biết: “Thời điểm đầu triển khai, nhiều người dân còn bỡ ngỡ, thậm chí phản ứng. Nhưng nhờ tuyên truyền kiên trì, công khai và xử lý nghiêm minh, đến nay hầu hết người dân đã tự giác tuân thủ. Nhiều quán nhậu, nhà hàng còn chủ động dán thông báo “Đã uống rượu, bia – không lái xe”, thể hiện tinh thần trách nhiệm cộng đồng”.

Anh Trần Minh Phú, phường Cửa Nam, Hà Nội chia sẻ: “Trước kia tôi cũng nghĩ “uống chút rượu bia không sao, nhưng khi xem các video tuyên truyền, thấy hậu quả nhiều vụ tai nạn giao thông do nồng độ cồn, cộng thêm đó là mức phạt nặng, tôi thật sự thay đổi. Giờ đi ăn tiệc, tôi và bạn bè luôn chủ động gửi xe, đặt taxi hoặc gọi người thân đến đón”.

Chính sự kết hợp đồng bộ giữa tuyên truyền, kiểm tra, xử lý nghiêm và tạo điều kiện hạ tầng đã tạo nên hiệu ứng xã hội mạnh mẽ. Người dân dần chuyển từ sợ bị phạt sang tự giác tuân thủ, từ đó hình thành thói quen tốt: đi đúng làn, dừng đúng vạch, không vượt đèn đỏ, không lái xe sau khi uống rượu, bia.

Sau gần một năm triển khai, Nghị định 168 không chỉ tạo chuyển biến mạnh mẽ trong công tác quản lý, xử lý vi phạm, mà còn góp phần nâng cao ý thức, hình thành nếp sống “thượng tôn pháp luật” trong giao thông. Từ những con phố trung tâm đến làng quê ngoại thành, hình ảnh người dân tự giác dừng xe đúng vạch, đội mũ bảo hiểm đạt chuẩn, không sử dụng rượu bia khi lái xe… đã trở thành biểu tượng của sự thay đổi tích cực.

Với cách làm sáng tạo, đồng bộ và quyết liệt, Hà Nội đang từng bước xây dựng văn hóa giao thông an toàn – nền tảng quan trọng để Thủ đô phát triển bền vững, văn minh và đáng sống.

(Còn nữa)

Bạch Dương