Kỹ năng sống cho trẻ mầm non: Chìa khóa vàng mở cánh cửa tự lập
Giáo dục kỹ năng sống (KNS) đang được xem là 'hành trang' không thể thiếu, không chỉ trang bị kiến thức mà còn góp phần quan trọng hình thành tư duy, khả năng tự bảo vệ và tính tự lập cho trẻ ngay từ những năm đầu đời. Tại các trường mầm non trên địa bàn tỉnh, nhiều chương trình, hoạt động đổi mới đã được triển khai nhằm giúp trẻ phát triển toàn diện.

Các giáo viên mầm non đã xây dựng bài giảng sinh động, áp dụng trò chơi và câu hỏi trực quan phù hợp với lứa tuổi của các bé
Tăng cường bảo vệ bản thân
Nhận thức rõ tầm quan trọng của việc tự bảo vệ, các trường mầm non đã đưa những bài học kỹ năng sinh tồn vào chương trình giảng dạy thường xuyên.
Tại Trường Mầm non Hoa Hồng, xã Thanh Sơn một buổi diễn tập phòng cháy chữa cháy đã biến các bé thành những “lính cứu hỏa” nhí. Trong tình huống giả định có cháy, trẻ được thực hành các bước thoát hiểm quan trọng: Giữ bình tĩnh, che mũi tránh khói, và di chuyển theo hàng đến khu vực an toàn.
Cô giáo Nguyễn Thị Vân Tuyến - Trường Mầm non Hoa Hồng, chia sẻ: "Chúng tôi luôn chú trọng rèn kỹ năng cho trẻ. Hoạt động trải nghiệm phòng cháy chữa cháy này giúp trẻ nhận biết những tác động nguy hiểm khi xảy ra hỏa hoạn ở nhà hoặc bất kỳ nơi nào, để các cháu biết cách thoát khỏi nơi nguy hiểm". Những bài học thực tế này được thiết kế để trẻ có thể tự bảo vệ mình một cách bản năng khi đối diện với tình huống bất trắc.

Một buổi diễn tập phòng cháy chữa cháy của Trường Mầm non Hoa Hồng, xã Thanh Sơn
Không khí học tập sôi nổi tiếp diễn tại Trường Mầm non Sen Vàng, phường Việt Trì, nơi một tiết học về dọn dẹp đồ dùng và vệ sinh lớp học đã thu hút sự hứng thú của trẻ. Các bé tham gia các trò chơi hấp dẫn theo phương châm “Học mà chơi, chơi mà học”, giúp kỹ năng mềm được hình thành một cách tự nhiên và hiệu quả. Bé Gia Huy, Trường Mầm non Sen Vàng hào hứng chia sẻ: "Hôm nay con rất vui, tại vì con đã dọn dẹp đồ học tập của con. Về nhà, con biết giúp bố mẹ để bố mẹ vui".
Để tạo sự hào hứng, các giáo viên đã xây dựng bài giảng sinh động, áp dụng trò chơi và câu hỏi trực quan phù hợp với lứa tuổi. Cô giáo Hoàng Thị Kiều - Trường Mầm non Sen Vàng, cho biết: "Nhờ xây dựng kế hoạch dạy học sôi động theo phương pháp “Học mà chơi”, các con tiếp thu kiến thức về kỹ năng sống dễ dàng hơn. Một số kỹ năng như xử trí khi gặp hỏa hoạn, lau chùi, dọn dẹp vệ sinh, hay xử lý khi bị điện giật đã được đưa vào tiết học".

Dạy học theo phương pháp “Học mà chơi”, các con tiếp thu kiến thức về kỹ năng sống dễ dàng hơn
Việc giáo dục KNS không chỉ giúp trẻ phân biệt đúng sai mà quan trọng hơn là tạo điều kiện để trẻ được trải nghiệm và khám phá. Điều này thể hiện rõ tại Trường Mầm non Dữu Lâu, phường Việt Trì với hoạt động trải nghiệm chủ đề Kỹ năng gấp quần áo.
Đây là kỹ năng cơ bản giúp trẻ rèn thói quen gọn gàng, ngăn nắp. Các bé được hướng dẫn vuốt, lộn, gấp vuông vắn, từ đó rèn luyện sự khéo léo của đôi bàn tay. Bé Lương Gia Linh, Trường Mầm non Dữu Lâu, tự tin: “Cô giáo hướng dẫn con gấp tay áo trước, rồi con gấp chân áo sau ạ”.

Việc giáo dục KNS đã tạo điều kiện để trẻ được trải nghiệm và khám phá
Sau buổi học, các bé đã gấp quần áo khéo léo và cẩn thận hơn. Điều này không chỉ mang lại niềm vui cho giáo viên mà còn tạo sự an tâm, tự hào cho phụ huynh khi thấy con mình biết tự lập.
Cô giáo Bùi Thị Thu Hiền, Trường Mầm non Dữu Lâu, cho biết: "Nhà trường đã xây dựng các kế hoạch, lồng ghép những kỹ năng cần thiết này vào các chủ đề, hoạt động hàng ngày. Hôm nay, các con học kỹ năng gấp quần áo cho bản thân, giúp các con gọn gàng hơn, và giúp đỡ bố mẹ".
Xây dựng trường học hạnh phúc, lấy trẻ làm trung tâm
Thực hiện mục tiêu xây dựng trường mầm non hạnh phúc, Trường Mầm non Dữu Lâu chú trọng tạo cơ hội cho trẻ khám phá, trải nghiệm và sáng tạo thông qua phương pháp học bằng chơi.
Cô giáo Đỗ Thị Vân Anh - Phó Hiệu trưởng Trường Mầm non Dữu Lâu, chia sẻ: "Chúng tôi xây dựng những hoạt động thực tế để trẻ được trải nghiệm. Ví dụ như kỹ năng vắt sữa bò giúp phát triển cơ tay, hay dự án làm sữa ngô để các con biết cách thực hiện và nguyên liệu. Trẻ rất hứng thú với những hoạt động này, vì vậy chúng tôi ứng dụng những phương pháp tiên tiến vào dạy học".

Giáo dục Kỹ năng sống cho trẻ mầm non đòi hỏi sự tỉ mỉ, kiên trì và một môi trường giáo dục tích cực
Không chỉ trong các tiết học chuyên môn, KNS còn được lồng ghép một cách nhẹ nhàng, linh hoạt trong các hoạt động vui chơi hàng ngày ở các góc, tạo cơ hội để trẻ được thỏa sức khám phá thế giới đồ vật, rèn thói quen sạch sẽ, gọn gàng, ăn uống từ tốn. Tất cả nhằm mục đích hình thành kỹ năng tự phục vụ và phát triển tính tự lập ngay từ những năm đầu đời.
Phó Hiệu trưởng Vương Thanh Nga, Trường Mầm non Hoa Hồng, khẳng định: "Ngoài kỹ năng phòng cháy chữa cháy, cứu nạn cứu hộ, nhà trường còn dạy trẻ các kỹ năng phòng chống đuối nước, an toàn giao thông và các vật nguy hiểm. Các kỹ năng đều được lồng ghép trong tất cả các hoạt động trong ngày của trẻ. Chúng tôi cũng phối hợp chặt chẽ với phụ huynh để rèn trẻ các kỹ năng cả ở trường và ở nhà".
Giáo dục Kỹ năng sống cho trẻ mầm non đòi hỏi sự tỉ mỉ, kiên trì và một môi trường giáo dục tích cực. Việc rèn luyện từ sớm không chỉ giúp trẻ hoàn thiện nhân cách, hình thành nề nếp, tác phong mà còn góp phần xây dựng môi trường học tập an toàn, thân thiện, phù hợp với yêu cầu phát triển của xã hội hiện đại.











