Làm cách nào để tăng cân cho người nhiễm HIV?

1. Hậu quả khi người nhiễm HIV bị giảm cân

Khi bị nhiễm HIV, hệ thống miễn dịch của cơ thể sẽ phải làm việc nhiều hơn để chống lại nhiễm trùng. Điều này làm tăng nhu cầu năng lượng và dinh dưỡng.

Ngoài ra, nhiễm trùng và sốt kéo dài cũng làm tăng nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể. Do đó, người nhiễm phải ăn nhiều hơn để đáp ứng nhu cầu năng lượng và dinh dưỡng tăng thêm này.

Tuy nhiên, người nhiễm HIV thường không đáp ứng đủ nhu cầu tăng cao của cơ thể và phải đối diện nguy cơ giảm cân dogiảm lượng thức ăn nạp vào và giảm khả năng hấp thụ.

Theo PGS.TS. Bùi Khắc Hậu, nguyên giảng viên Bộ môn Nội, Đại học Y Hà Nội, nếu người nhiễm HIV bị sụt cân thì cần phải áp dụng các biện pháp để tăng cân trở lại mức bình thường bởi nếu tình trạng này kéo dài sẽ khiến hệ miễn dịch suy yếu, nguy cơ nhiễm trùng cơ hội tăng cao, khả năng đáp ứng điều trị kém đi. Thậm chí, đây còn được coi là một trong những yếu tố tiên lượng xấu về sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người nhiễm HIV/AIDS.

2. Cách xác định người nhiễm HIV bị giảm cân

Cách trang trí làm món ăn thêm hấp dẫn giúp người nhiễm HIV ăn nhiều hơn, giúp tăng cân.

Khi người nhiễm HIV không ăn đủ chất, hoặc thức ăn được hấp thụ kém, cơ thể sẽ lấy năng lượng dự trữ từ mỡ và protein từ cơ. Kết quả là bị sụt cân do mất trọng lượng cơ thể và cơ bắp. Việc cơ thể giảm cân có thể diễn ra từ từ đến mức không thể nhận thấy rõ ràng.

Có 2 cách cơ bản để phát hiện xem cân nặng có bị sụt giảm hay không, cách thực hiện như sau:

Cách 1: Cân vào cùng một ngày mỗi tuần, ghi lại cân nặng và ngày tháng. Đối với một người trưởng thành, trung bình việc sụt cân nghiêm trọng được biểu hiện bằng việc sụt 10% trọng lượng cơ thể hoặc 6 - 7 kg trong một tháng. Nếu không có cân ở nhà, có thể cân tại hiệu thuốc, phòng khám hoặc cơ sở y tế địa phương.

Cách 2: Kiểm tra quần áo. Khi quần áo trở nên rộng và không còn vừa vặn là dấu hiệu giảm cân rõ rệt.

3. Biện pháp tăng cân cho người nhiễm HIV

Người nhiễm HIV có thể tăng cân bằng cách ăn nhiều hơn, ăn khẩu phần lớn hơn và/hoặc ăn các bữa ăn thường xuyên hơn, sử dụng nhiều loại thực phẩm khác nhau...

Dưới đây là một số gợi ý để tăng cân:

Về dinh dưỡng và thực hành dinh dưỡng

- Ăn nhiều thực phẩm thiết yếu như gạo, ngô, kê, lúa miến, lúa mì, bánh mì, khoai tây, khoai lang, khoai mỡ và chuối.

- Tăng lượng đậu, các sản phẩm từ đậu nành, đậu lăng, đậu Hà Lan, lạc, bơ đậu phộng và các loại hạt như hướng dương và vừng.

- Ăn tất cả các loại thịt, gia cầm, cá và trứng càng thường xuyên càng tốt. Trong đó, thịt băm, thịt gà và cá dễ tiêu hóa hơn.

- Ăn vặt thường xuyên giữa các bữa ăn. Các món ăn vặt tốt là các loại hạt, hạt giống, trái cây, sữa chua, cà rốt, khoai mì chiên giòn, khoai tây chiên giòn cua và bánh mì kẹp bơ đậu phộng.

- Từ từ tăng hàm lượng chất béo trong thực phẩm bằng cách sử dụng nhiều chất béo và dầu hơn, cũng như ăn các loại thực phẩm giàu chất béo như lạc, đậu nành và vừng, bơ, thịt mỡ. Nếu gặp vấn đề về tiêu thụ nhiều chất béo (đặc biệt là tiêu chảy), hãy giảm lượng chất béo tiêu thụ cho đến khi các triệu chứng hết hẳn và sau đó tăng dần đến mức cơ thể có thể dung nạp được.

- Nên bổ sung thêm các sản phẩm từ sữa như sữa nguyên kem, sữa chua, sữa bơ, sữa chua và phô mai vào chế độ ăn.

- Thêm sữa bột vào các loại thực phẩm như cháo, ngũ cốc, nước sốt và khoai tây nghiền. Lưu ý rằng nên tránh sử dụng nếu sữa gây ra chuột rút, cảm giác no hoặc phát ban da.

- Thêm đường, mật ong, mứt, xi-rô và các sản phẩm ngọt khác vào thức ăn và làm cho bữa ăn hấp dẫn nhất có thể.

- Tăng số lượng bữa ăn chính và bữa phụ trong ngày. Nếu tình trạng chán ăn vẫn tiếp diễn hoặc người bệnh bị ốm, tốt nhất nên chia nhỏ lượng thức ăn trong ngày. Bữa phụ nên được đưa vào thực đơn hàng ngày.

Bữa phụ là bất kỳ thực phẩm bổ dưỡng nào có sẵn và có thể ăn mà không cần chuẩn bị nhiều. Các loại hạt, hạt giống, trái cây, sữa chua, cà rốt, khoai mì chiên, khoai tây chiên cua và bánh mì kẹp bơ đậu phộng. Với ít nhất ba bữa ăn chính và bữa phụ xen kẽ, nguy cơ suy dinh dưỡng hoặc sụt cân sẽ thấp hơn.
Nếu người bệnh cần nằm trên giường, thức ăn và nước uống nên được để trong tầm với.
Người chăm sóc nên đảm bảo ưu tiên cho các thành viên trong gia đình bị ốm, cho ăn thường xuyên hơn và nhận thêm khẩu phần ăn để duy trì cân nặng và sức khỏe.

Về tập luyện cải thiện tình trạng giảm cân

Tập thể dục thường xuyên giúp người bệnh cảm thấy tỉnh táo hơn, giảm căng thẳng và kích thích sự thèm ăn, là cách duy nhất để tăng cường và phát triển cơ bắp. Cơ thể sử dụng cơ bắp để dự trữ năng lượng và protein, giúp hệ miễn dịch có thể sử dụng khi cần thiết. Do đó, tập thể dục đặc biệt quan trọng để duy trì sức khỏe cho người nhiễm HIV/AIDS.

Các hoạt động hàng ngày như dọn dẹp, làm việc trên đồng ruộng, kiếm củi và lấy nước có thể cung cấp đủ nhu cầu vận động. Nếu công việc không đòi hỏi nhiều vận động, nên tìm một chương trình tập luyện thú vị, phù hợp với cuộc sống hàng ngày.

Cần lưu ý, tập thể dục không nên gây mệt mỏi hoặc căng thẳng; khuyến khích các bài tập nhẹ nhàng để tăng cường cơ bắp. Đi bộ, chạy bộ, bơi lội hoặc khiêu vũ đều phù hợp. Người nhiễm HIV/AIDS cần nỗ lực tìm kiếm các bài tập mà họ yêu thích và phù hợp với tình trạng của mình.

Mời bạn xem thêm:

Lê Mỹ Giang