Lần đầu tiên ghi nhận bão sao mạnh gấp 10.000 lần bão Mặt trời

Theo nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Nature ngày 12/11, một vụ nổ mạnh được phát hiện từ một ngôi sao lùn đủ mạnh để thổi bay bầu khí quyển của bất kỳ hành tinh nào giống Trái đất có thể ẩn nấp gần đó. Ảnh: D. Ducros; ESA/XMM-Newton, CC BY-SA 3.0 IGO.

Các cơn bão Mặt trời thường tạo ra những vụ phun trào khổng lồ - gọi là phóng khối vành nhật hoa (coronal mass ejections, CME) - có thể làm gián đoạn hoạt động của vệ tinh khi tới Trái đất và tạo ra các hiện tượng cực quang rực rỡ. Các nhà nghiên cứu lần đầu tiên xác nhận hiện tượng CME từ một ngôi sao bên ngoài Mặt trời. Ảnh: Olena Shmahalo/Callingham et al.

Theo Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Mỹ (NOAA), một cơn bão mạnh đã khiến cực quang xuất hiện về phía Nam tới bang Tennessee. Tại New Zealand, cực quang cũng được ghi nhận với dự báo sẽ tiếp tục tăng cường trong đêm. Ảnh: Daniëlle Futselaar (artsource.nl).

Phát hiện trên được thực hiện nhờ dữ liệu của LOFAR - mạng lưới kính thiên văn châu Âu chuyên ghi nhận các tín hiệu vô tuyến. Từ năm 2016, nhóm nghiên cứu sử dụng LOFAR để truy tìm những sự kiện vũ trụ cực đoan như các vụ phát xạ ổn định từ lỗ đen. Ảnh: NASA.

Nhờ hệ thống xử lý dữ liệu ghi lại cả tín hiệu nền, nhóm nghiên cứu đã bất ngờ phát hiện một vụ nổ cực mạnh kéo dài chỉ 1 phút vào ngày 16/5/2016, phát ra từ sao lùn đỏ StKM 1-1262 cách Trái đất hơn 133 năm ánh sáng. Phân tích cho thấy đây chính là một vụ phóng khối vành nhật hoa - cơn bão sao đầu tiên được phát hiện ngoài Mặt trời. Ảnh: NASA.

Các nhà nghiên cứu cho hay vụ nổ này “mạnh tối thiểu gấp 10.000 lần” những cơn bão Mặt trời đã biết. Phát hiện này là bước ngoặt quan trọng trong lĩnh vực nghiên cứu “thời tiết không gian” của các hệ sao khác. Ảnh: sea.mashable.com.

Để quan sát thêm các CME ngoài Hệ Mặt trời, nhóm nghiên cứu đang mong đợi vào Square Kilometer Array - dự án kính viễn vọng vô tuyến lớn nhất thế giới đang được xây dựng tại Australia và Nam Phi, dự kiến được hoàn thành vào năm 2030. Ảnh: Pixabay.

Mời độc giả xem video: Bản đồ vũ trụ với hơn 900.000 ngôi sao, thiên hà và hố đen. Nguồn: THĐT1.

Tâm Anh (theo LS)