Lễ hội Khai hạ dân tộc Mường tỉnh Hòa Bình, năm 2023
Sáng 29/1 (tức mồng 8 tháng Giêng), tại xã Phong Phú (Tân Lạc), UBND tỉnh long trọng tổ chức khai mạc Lễ hội Khai hạ (LHKH) dân tộc Mường tỉnh Hòa Bình, năm 2023. Dự lễ hội, đại biểu T.Ư có các đồng chí: Hầu A Lềnh, Ủy viên BCH T.Ư Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Cao Thị Xuân, Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội; Hoàng Đạo Cương, Thứ trưởng Bộ VH-TT&DL... Đại biểu tỉnh có các đồng chí: Nguyễn Phi Long, Ủy viên dự khuyết BCH T.Ư Đảng, Bí thư Tỉnh ủy; Hoàng Văn Hon, nguyên Ủy viên BCH T.Ư Đảng, nguyên Bí thư Tỉnh ủy; Bùi Văn Tỉnh, nguyên Ủy viên BCH T.Ư Đảng, nguyên Bí thư Tỉnh ủy; Bùi Đức Hinh, Phó Bí thư TT Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh; Nguyễn Văn Cửu, nguyên Phó Bí thư TT Tỉnh ủy; Trần Đăng Ninh, nguyên Phó Bí thư TT Tỉnh ủy, nguyên Chủ tịch HĐNDtỉnh, nguyên Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh; Bùi Văn Khánh, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; Bạch Công Điệu, nguyên Phó Bí thư Tỉnh ủy, nguyên Chủ tịch UBND tỉnh; các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo tỉnh qua các thời kỳ; các đồng chí Ủy viên BTV Tỉnh ủy; lãnh đạo HĐND, UBND, UB MTTQ tỉnh, Đoàn ĐBQH tỉnh; lãnh đạo các ban, sở, ngành tỉnh, các huyện, thành phố... cùng đông đảo nhân dân.
Các đại biểu dự khai mạc Lễ hội Khai hạ dân tộc Mường tỉnh Hòa Bình, năm 2023.
Phát biểu khai mạc lễ hội, Chủ tịch UBND tỉnh Bùi Văn Khánh khẳng định: LHKH dân tộc Mường tỉnh là lễ hội dân gian truyền thống lớn nhất của người Mường Hòa Bình. Lễ hội gắn liền với nền nông nghiệp lúa nước, mang nhiều dấu ấn của nền văn minh Việt cổ. Đây là hoạt động văn hóa - tín ngưỡng không thể thiếu của đồng bào Mường ở Hòa Bình, đặc biệt là bốn vùng Mường lớn: Bi, Vang, Thàng, Động. Lễ hội mang ý nghĩa tôn kính các vị thần linh, tưởng nhớ những người đã có công lập đất, lập mường và cầu mong vạn vật phát triển thuận lợi, mùa màng bội thu, cuộc sống ấm no, hạnh phúc…
Trải qua thăng trầm, biến thiên của lịch sử, LHKH đã đi sâu vào tâm thức của cộng đồng người Mường. Lễ hội nayờ̉ mỗi vùng Mường của tỉnh được tổ chức vào thời gian và địa điểm khác nhau.Với ý nghĩa và giá trị sâu sắc, năm 2022, LHKH dân tộc Mường tỉnh Hòa Bìnhđược Bộ VH-TT&DL công nhận Di sản văn hóa phi vật thể (DSVHPVT)quốc gia. Năm 2023, lễ hội lần đầu tiên được tổ chức với quy mô cấp tỉnh… LHKH dân tộc Mường được tổ chức thường niên góp phần giáo dục truyền thống yêu nước, lòng tự hào dân tộc, qua đó tuyên truyền về giá trị lịch sử, văn hóa, nâng cao nhận thức trong việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc; quảng bá sản phẩm du lịch của Hòa Bình đến với du khách trong nước và quốc tế…
Sau phát biểu khai mạc, đồng chí Nguyễn Phi Long, Ủy viên dự khuyết BCH T.Ư Đảng, Bí thư Tỉnh ủy đánh trống khai mạc LHKH dân tộc Mường tỉnh Hòa Bình, năm 2023.
LHKH có lịch sử lâu đời và được cộng đồng người Mường ở các địa phương bảo tồn, gìn giữ, phát huy qua nhiều thế hệ.Lễ hội đã đi sâu vào tâm thức của đồng bàoMường ở các vùng Mường lớn của tỉnh. Sau nhiều năm khôi phục, lễ hội ngày càng được nâng cao về quy mô tổ chức, thu hút người dân khắp nơi trong tỉnh vàdu kháchtrong,nước ngoài vềdự. Đến nay, lễ hội đã được công nhận làDSVHPVT quốc gia.
Tại chương trình, Ban tổ chức lễ hội đã công bố và trao quyết định công nhận DSVHPVT quốc gia đối với LHKH dân tộc Mường tỉnh Hòa Bình cho các địa phương.
Các đại biểu thăm quan các gian hàng trưng bày, giới thiệu ẩm thực và trưng bày sản vật tiêu biểu của các địa phương trong tỉnh.
Các đại biểu thực hiện nghi thức tế lễ, dâng hương tại Miếu thờ tại xóm Mường Lầm, xã Phong Phú (Tân Lạc).
Đồng chí Bùi Văn Khánh, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh trao quyết định công nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đối với Lễ hội Khai hạ dân tộc Mường tỉnh cho các địa phương.
Đoàn nghi lễ rước kiệu từ miếu thờ xóm Mường Lầm ra sân vận động xã Phong Phú.
Tại lễ khai mạc, các đại biểu và nhân dân được thưởng thức chương trình nghệ thuật chào mừng đặc sắc của hơn 500 nghệ nhân, diễn viên đến từ cáchuyện: Tân Lạc, Cao Phong, Kim Bôi, Lạc Sơn biểu diễn với chủ đề "Mường Bi – Bản sắc – Hội nhập và phát triển". Chương trình nghệ thuật gồm 3 phần: Màn trình tấu chiêng Mường "Thanh âm Mường Bi”;"Bản sắc”;"Hội nhập và phát triển”.
Trước đó, các đồng chí lãnh đạo tỉnh và các đại biểu đã rướcmời Quốc Mẫu Hoàng Bà về dự lễ hội, chứng kiến lễ cày, cấy đầu xuân tại cánh đồng Nà Trùng và thực hiện nghi thức tế lễ, dâng hương tại miếu thờ xóm Mường Lầm, xã Phong Phú.
Các đại biểu, người dân chứng kiến nghi thức xuống đồng đi cày, cấy đầu xuân.
Chương trình nghệ thuật đặc sắc tại Lễ hội.
Chương trình nghệ thuật đặc sắc tại Lễ hội.
Phần thi các môn thể thao dân tộc thu hút đông đảo người dân cổ vũ.
Trong 3 ngày, từ 27 - 29/1 (tức 6 - 8 tháng giêng), LHKH dân tộc Mường đã diễn ra nhiều hoạt động ý nghĩa, phong phú, thu hút hàng chục nghìn người đến tham dự, thăm quan, mua sắm. Trong đó có các hoạt động nổi bật như: Phiên chợ đêm Mường Bi; thi các môn thể thao dân tộc: đẩy gậy, bắn nỏ, kéo co; giải bóng chuyền cúp Khai hạ Mường Bi; tổ chức các gian trưng bày sản phẩm nông sản, thủ công truyền thống, sản phẩm văn hóa dân tộc; thi đan lát thủ công truyền thống; thi hát đối, séc bùa, bản âm; thi trình diễn trang phục dân tộc và giao lưu văn nghệ của các huyện. Trung tâm Dịch vụ việc làm (Sở LĐ-TB&XH) phối hợp với Phòng LĐ-TB&XH huyện Tân Lạc tổ chức tư vấn, giới thiệu việc làm và khảo sát nhu cầu đào tạo nghề cho người lao động... Kết thúc các cuộc thi, Ban tổ chức đã trao giải cho các phần thi xuất sắc.
