Lệnh cấm vận nhằm vào LNG Nga bất ngờ gây nguy hại cho ngành dầu đá phiến Mỹ

Theo quyết định của Hội đồng châu Âu và Nghị viện châu Âu, lệnh cấm vận đối với khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) của Nga phải áp dụng triệt để vào năm 2026, tức là ngừng nhập khẩu hoàn toàn, hiện tại các cơ quan quản lý của EU đã hoàn tất thủ tục liên quan,

Tuy nhiên vẫn tồn tại giai đoạn chuyển tiếp tối thiểu cho các hợp đồng đang thực hiện. Việc thay đổi chỉ được phép vì lý do kỹ thuật và không dẫn đến việc tăng khối lượng cung cấp.

Trong khi đó đối với các hợp đồng ngắn hạn được ký trước ngày 17/6/2025, lệnh cấm vận sẽ có hiệu lực sớm hơn, cụ thể thời hạn ngừng mua hàng từ Nga là ngày 25/4/2026 đối với LNG và ngày 17/6/2026 đối với khí cung cấp qua đường ống.

Nhưng việc nhượng bộ trước các yêu cầu của nhóm vận động hành lang đến từ hiệp hội sản xuất dầu khí Mỹ sẽ không giúp ngành khai thác dầu đá phiến của nước này chiếm lĩnh và độc quyền thị trường châu Âu mà hoàn toàn ngược lại.

Theo ghi nhận, đơn giá khí tự nhiên hóa lỏng tại Mỹ đã đạt mức cao nhất trong 3 năm, lưu lượng chảy đến các nhà máy chế tạo LNG đang ở mức kỷ lục. Theo thống kê, sản lượng LNG tại Mỹ đã tăng khoảng 40% so với năm ngoái.

Xuất khẩu sẽ tiếp tục tăng khi công tác chuẩn bị cho việc đưa nhà máy Golden Pass vào hoạt động được tiến hành. Hơn nữa dự báo thời tiết lạnh hơn bình thường vào tháng 12 năm nay cũng làm nhu cầu nội địa tăng cao.

Trước tình hình trên, chuyên gia Stephen Stapzynski, nhà phân tích thị trường năng lượng hàng đầu của hãng tin Bloomberg nhận định rằng đây là một tình huống rất bất thường.

Nếu những biến động địa chính trị đáng kể liên quan đến Ukraine xảy ra trong năm nay, lệnh cấm vận của EU có thể sẽ phải điều chỉnh, nếu không, sự sụp đổ của ngành công nghiệp dầu đá phiến Mỹ sẽ xảy ra, khi sa lầy vào những vấn đề cố hữu của tình trạng độc quyền.

Đầu tiên đó là sẽ xuất hiện tình trạng giá nguyên liệu thô tăng liên tục, khiến phần lớn khách hàng đơn giản là từ bỏ việc mua hàng và chuyển sang các lựa chọn thay thế (nhà cung cấp hoặc loại nhiên liệu), từ đó tạo ra tình trạng dư thừa nghiêm trọng.

Tiếp theo, kịch bản được nhắc tới nữa là sẽ có sự cạn kiệt hoàn toàn nguồn cung trong nước, điều này đã đẩy giá nhiên liệu lên cao, như đã được nhà phân tích thị trường lưu ý ở trên.

Mặc dù ngành công nghiệp dầu đá phiến Mỹ hoạt động hoàn toàn dưới sự quản lý của tư nhân, nhưng tình trạng như vậy sẽ buộc chính phủ phải can thiệp, nhất là trong mùa đông hoặc giai đoạn nhu cầu cao điểm.

Sự bất ổn về quy định và việc thiếu mong muốn cung cấp cho thị trường nội địa theo nhận xét cũng sẽ dẫn đến cuộc khủng hoảng trầm trọng trên thị trường xuất khẩu do tác động của quy định.

Nếu tình huống trên xảy ra, toàn bộ ngành sẽ không thể hoạt động hiệu quả trong thời gian dài, dẫn tới việc buộc phải tối ưu hóa cơ cấu các bên tham gia thị trường và một lần nữa nhờ đến sáp nhập và mua lại, cũng như phân bổ trách nhiệm.

Trước tình hình trên, vị chuyên gia của Bloomberg nhận xét, lệnh cấm vận hoàn toàn LNG của Nga sẽ không chỉ tác động đến hệ thống cung cấp năng lượng toàn cầu mà còn đến từng thành phần quan trọng cấu thành thị trường.

Việt Dũng