LLVT trên địa bàn Quân khu 5 nỗ lực giúp dân ứng phó với thiên tai dồn dập: Luôn chủ động để 'sống chung' với bão, lũ

Cần nhiều công trình “2 trong 1”

Tên gọi “Nhà cộng đồng”, “Mái ấm cộng đồng” đã trở nên thân thuộc với nhiều người dân miền Trung. Đó là những "Công trình cộng đồng phòng, chống thiên tai" do Quỹ Hỗ trợ phòng tránh thiên tai miền Trung phối hợp với các doanh nghiệp, địa phương, đơn vị triển khai...

Đi cùng các đơn vị LLVT trên địa bàn Quân khu 5 đến các địa phương giúp dân ứng phó với thiên tai dồn dập trong những ngày vừa qua, chúng tôi thấy rõ tính lưỡng dụng, hiệu quả của những công trình cộng đồng phòng, chống thiên tai (PCTT), như: Công trình tránh bão, lũ ở Hòa Vang (Đà Nẵng); Trường Mầm non Đại Hòa (xã Đại Lộc, TP Đà Nẵng)... Qua trao đổi, lãnh đạo và nhân dân các địa phương đều khẳng định tính hữu ích “2 trong 1” của các công trình này.

Thời còn là Tư lệnh Quân khu 5, do thường xuyên có mặt ở những vùng trọng điểm thuộc địa bàn Quân khu 5 để chỉ đạo công tác PCTT nên đồng chí Thái Đại Ngọc, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Gia Lai nắm rất rõ về tác dụng của những công trình lưỡng dụng này. Theo đồng chí Thái Đại Ngọc, các địa phương cần kêu gọi các tổ chức, mạnh thường quân chung sức cùng với cấp ủy, chính quyền xây dựng thêm nhiều công trình cộng đồng PCTT.

Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Ngãi kêu gọi, hướng dẫn các tàu, thuyền vào nơi neo đậu an toàn trước khi bão số 13 đổ bộ.

Miền Trung thường xuyên phải đối mặt với thiên tai, thời tiết cực đoan nên người dân nơi đây có nhiều kinh nghiệm ứng phó. Vùng ven biển, bà con làm hầm trú ẩn, chuẩn bị sẵn thuyền nhỏ; chủ động tích trữ nhu yếu phẩm, mang gửi những gia đình có nhà kiên cố, cao ráo để khi bão, lũ sẽ chuyển đến đó ở nhờ. Còn tại các xã vùng cao, nhiều sông suối, đường độc đạo, dễ bị cô lập, chia cắt, bà con chủ động gia cố cửa nhà, đưa vật nuôi và tài sản, đồ dùng thiết yếu lên đồi, lên rẫy sơ tán để hạn chế thiệt hại do bão, lũ, sạt lở. Những hộ dân ở khu vực trũng thấp, gần sông suối chủ động trang bị áo phao, đèn pin, thuyền bè để đề phòng bất trắc...

Thượng tá Đặng Ngọc Toàn, Chỉ huy trưởng Ban chỉ huy Phòng thủ khu vực 3-Trà My (Bộ CHQS TP Đà Nẵng), người nắm địa bàn trong lòng bàn tay, chia sẻ: “Sau vụ sạt lở đất kinh hoàng tại Trà Leng vào tháng 10-2020 khiến hàng chục người chết và mất tích, người dân vùng cao rất cảnh giác trước các hiện tượng thời tiết tiêu cực, bất thường. Trước mùa mưa bão, gia đình nào cũng chủ động tích trữ đồ ăn thức uống, chất đốt đủ dùng khoảng một tuần trở lên tại nhà, rẫy hay chòi canh, để khi có tình huống xấu thì dù ở đâu cũng có thể cầm cự tới lúc lực lượng chức năng đến cứu. Nước sạch được bà con cho vào các can nhựa 20-30 lít rồi chôn xuống đất theo kiểu nửa chìm nửa nổi; gạo, mì ăn liền, dầu ăn, mắm muối, thực phẩm phơi khô thì bọc trong nhiều lớp túi ni lông treo lên gác bếp, trần nhà, cành cây, 1-2 tháng chưa dùng đến sẽ thay đồ mới. Những năm gần đây, khi làm nhà, bà con đều cố gắng thực hiện “3 cứng” là cứng móng (trụ), cứng tường (vách) và cứng mái.

Lực lượng nòng cốt luôn chủ động, tinh nhuệ

Những năm qua, LLVT thực sự là nòng cốt, xung kích trong công tác PCTT và các đơn vị Quân đội đóng quân trên địa bàn miền Trung luôn sát cánh cùng nhân dân trong ứng phó thiên tai cũng như trong hoạn nạn. Để làm tốt công tác này, yêu cầu đặt ra là phải đẩy mạnh huấn luyện để cán bộ, chiến sĩ có kiến thức toàn diện và kỹ năng thực hành thuần thục, hiệu quả, xứng đáng là điểm tựa vững chắc, “lá chắn” bảo vệ nhân dân.

Cán bộ, chiến sĩ Bộ CHQS tỉnh Gia Lai chuẩn bị cơ động đến ém sẵn tại các khu vực nguy cơ cao, sẵn sàng ứng phó bão số 13.

Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, Đại tá Đinh Văn Hưng, Chính ủy Bộ CHQS tỉnh Đắk Lắk khẳng định: “Tìm cách “sống chung” với bão, lũ là điều tất yếu với một quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề bởi thiên tai như Việt Nam. Để PCTT hiệu quả, chúng ta cần phải coi trọng việc đào tạo lực lượng nòng cốt, đáp ứng yêu cầu của công tác này. Các nhà trường Quân đội cần trang bị kiến thức liên quan đến PCTT nhằm đào tạo ra những cán bộ không chỉ giỏi về chuyên môn, nghiệp vụ mà còn có trình độ, năng lực lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ PCTT.

Khi bão, lũ, sạt lở đất xảy ra, LLVT trên địa bàn phải khẩn trương ứng phó, giúp nhân dân khắc phục hậu quả. Vì thế, ngoài chủ động chuẩn bị các phương án, phương tiện, vật chất bảo đảm, phải tăng cường huấn luyện, diễn tập (nhất là đối với lực lượng dân quân, tự vệ) để phối hợp hiệp đồng nhịp nhàng, thuần thục kỹ năng xử lý các tình huống, như: Tìm kiếm cứu nạn, mang vác, cứu thương, kỹ thuật điều khiển các loại phương tiện, cứu đuối...

Thực tế đợt bão, lũ vừa qua, nhiều đơn vị Quân đội triển khai ứng phó và giúp nhân dân khắc phục thiệt hại hiệu quả nhờ trước đó đã làm tốt việc huấn luyện, diễn tập xử lý các tình huống thiên tai, chủ động chuẩn bị đầy đủ về mọi mặt để cơ động thực hiện nhiệm vụ được ngay. Đặc biệt, trước khi bão số 13 đổ bộ, Quân khu 5 đã triển khai cho các đơn vị, bộ CHQS các tỉnh, thành phố cử lực lượng đến ém sẵn tại những khu vực có nguy cơ cao để có thể ứng phó nhanh và hiệu quả nhất.

Mỗi người dân cần "5 tự" bảo vệ

Vừa qua, khi làm việc với cấp ủy, chính quyền, lực lượng chức năng các tỉnh, thành phố trên địa bàn miền Trung về công tác chuẩn bị, ứng phó với bão số 13, Trung tướng Lê Quang Đạo, Phó tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam đã đề nghị các cấp, ngành, các địa phương đẩy mạnh công tác truyền thông, nhất là việc bồi dưỡng, hướng dẫn bà con chủ động thực hiện tốt “5 tự” (tự lực, tự cường, tự lo, tự chuẩn bị, tự bảo đảm an toàn). Để bảo vệ an toàn tính mạng, tài sản của bản thân và gia đình trước những tình huống bất ngờ, mỗi cá nhân, mỗi hộ dân cần phải nâng cao khả năng tự thích ứng, tự giải cứu và các kỹ năng sinh tồn; tránh tâm lý chủ quan, trông chờ vào các lực lượng chức năng.

Trước khi bão số 13 đổ bộ, Bộ CHQS tỉnh Gia Lai đã điều động cán bộ, chiến sĩ về ém sẵn tại những khu vực nguy cơ cao.

Đồng tình với quan điểm trên, nhiều ý kiến đề xuất các địa phương cần đưa những kiến thức cơ bản về PCTT vào chương trình giáo dục trong nhà trường; tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn, tập huấn về PCTT cho học sinh và nhân dân để mọi người có tinh thần cảnh giác, chủ động và có kỹ năng ứng phó.

Trung tá Nguyễn Ngọc Dương, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Cát Khánh (Ban chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Gia Lai) cho rằng: “Với bà con ngư dân, mỗi chiếc tàu cá, mỗi chiếc lồng nuôi tôm hùm, hải sản đều là thành quả tích lũy của bao tháng ngày vất vả nắng mưa. Vì vậy, khi bão sắp đổ bộ, bà con thường có tâm lý xót của, muốn ở lại trên tàu, trên lồng để trông coi tài sản. Nhiều người tuy đã được lực lượng chức năng tuyên truyền, vận động, thậm chí cưỡng chế đưa đi sơ tán tránh bão nhưng vẫn trốn, quay lại tàu, lồng nuôi, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn. Trước thực tế đó, những năm qua, Đồn Biên phòng Cát Khánh đã phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương và các lực lượng chức năng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nâng cao nhận thức, đồng thời tăng cường kiểm tra, kiểm soát trên cảng, trên tàu, trên lồng nuôi và các khu sơ tán tránh trú bão, không để bà con ngư dân tự ý đi lại khi bão đổ bộ”.

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Quốc phòng an ninh xem các tin, bài liên quan.