Lớp học xóa mù chữ vùng cao Mường Chà
Xóa mù chữ là một trong những chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước nhằm nâng cao dân trí, tạo nền tảng phát triển nguồn nhân lực. Thời gian qua, các trường học, địa phương trên địa bàn huyện Mường Chà đã tích cực triển khai các lớp học xóa mù chữ, giúp đồng bào dân tộc thiểu số vùng sâu vùng xa có cơ hội tiếp cận tri thức, cải thiện cuộc sống và thoát nghèo bền vững.

Lớp xóa mù chữ tại bản Trung Dình tập trung học vào buổi tối.
Khi màn đêm buông xuống, giữa những bản làng xa xôi trên địa bàn huyện Mường Chà, lớp học xóa mù chữ tại bản Trung Dình, xã Huổi Lèng lại rộn ràng tiếng đọc bài, đánh vần. Lớp học có 20 học viên là người dân tộc Mông, độ tuổi từ 40 đến gần 60, do giáo viên Trường Phổ thông Dân tộc Bán trú (PTDTBT) Tiểu học Huổi Lèng đứng lớp. Lớp được tổ chức ngay tại bản vào buổi tối từ thứ hai đến thứ sáu hàng tuần, tạo điều kiện để bà con theo học con chữ.
Ban ngày làm việc trên nương, ngoài ruộng, mỗi tối, học viên Giàng Nụ Tú (56 tuổi), bản Trung Dình luôn có mặt ở lớp học chữ từ rất sớm. Bà Tú chia sẻ: “Ban ngày đi làm nương vất vả, nhưng tối nào tôi cũng cố gắng có mặt trên lớp đúng giờ. Nhờ thầy cô dạy chữ, tôi không chỉ biết đọc, biết viết mà còn có cơ hội gặp gỡ, trò chuyện với bà con, học hỏi thêm nhiều điều bổ ích trong cuộc sống”.

Ngoài sự hướng dẫn của giáo viên, các học viên giúp đỡ nhau trong quá trình học tập.
Tại các địa phương vùng cao khó khăn, cuộc sống người dân xã Huổi Lèng chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp, điều kiện kinh tế còn nhiều hạn chế. Giao thông đi lại hiểm trở, tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo ở mức cao. Đáng chú ý, nhiều người trong độ tuổi lao động không biết chữ, khiến việc tiếp thu kiến thức khoa học kỹ thuật trở nên khó khăn. Nhằm mang tri thức đến với đồng bào, địa phương, ngành giáo dục đã tích cực triển khai các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác xóa mù chữ.
Để lớp học đạt hiệu quả, các trường học đã bố trí giáo viên giàu kinh nghiệm, am hiểu phong tục tập quán, có thể giao tiếp bằng tiếng dân tộc Mông để dễ dàng trao đổi với học viên. Thầy giáo Hoàng Thanh Nghị, Hiệu trưởng Trường PTDTBT Tiểu học Huổi Lèng cho biết: “Nhiều bà con chưa biết tiếng phổ thông, vốn từ ngữ hạn chế nên e ngại khi đến lớp. Vì vậy, chúng tôi đã phân công những giáo viên là người địa phương, có thể sử dụng tiếng địa phương để giảng dạy, giúp học viên cảm thấy thoải mái, bớt tự ti và tiếp thu bài nhanh hơn”.
Không chỉ tại bản Trung Dình, lớp học xóa mù chữ ở bản Huổi Chua (xã Ma Thì Hồ) cũng duy trì đều đặn mỗi tối. Bày tỏ niềm vui khi có cơ hội đi học, ông Thào A Dính (53 tuổi), một học viên của lớp chia sẻ: “Trước đây, do hoàn cảnh khó khăn nên tôi không được đi học. Không biết chữ khiến cuộc sống gặp nhiều khó khăn. Việc học hỏi kiến thức, kinh nghiệm trồng trọt, chăn nuôi qua ti vi, sách, báo bị hạn chế nhiều. Vậy nên, khi có lớp học xóa mù chữ tại bản, tôi đã đăng ký tham gia. Nhờ có lớp học này, tôi đã biết đọc, biết viết và tính toán những phép tính cơ bản. Từ đó, tôi có thể tự ghi chép, tính toán và tiếp thu kiến thức thông qua các phương tiện thông tin đại chúng...”.
Các thầy, cô giáo không chỉ truyền đạt kiến thức mà còn là người đồng hành với học viên. Do độ tuổi và khả năng tiếp thu của học viên không đồng đều nên giáo viên phải áp dụng phương pháp giảng dạy linh hoạt. Những học viên tiếp thu nhanh sẽ được hướng dẫn nâng cao, trong khi những người học chậm được kèm cặp riêng, lặp đi lặp lại bài giảng để nắm chắc kiến thức.
Thầy giáo Trần Trung Nhân, Hiệu trưởng Trường PTDTBT Tiểu học Ma Thì Hồ cho biết: “Chúng tôi luôn cố gắng tổ chức lớp học phù hợp với điều kiện của bà con. Giáo viên được chọn lựa kỹ lưỡng, vừa có kinh nghiệm sư phạm, vừa biết tiếng dân tộc để tạo sự gần gũi với học viên. Ngoài dạy chữ, chúng tôi lồng ghép nội dung về kỹ năng sống, hướng dẫn bà con cách áp dụng kiến thức vào sản xuất, chăn nuôi để nâng cao thu nhập”.

Thầy giáo Trường PTDTBT Tiểu học Ma Thì Hồ hướng dẫn học viên đọc chữ.
Công tác xóa mù chữ không chỉ giúp người dân biết đọc, biết viết mà còn mở ra cơ hội tiếp cận với thông tin mới, nâng cao hiểu biết và cải thiện chất lượng cuộc sống. Khi biết chữ, người dân có thể tự đọc thông tin, theo dõi sách báo, ti vi hoặc điện thoại, từ đó nắm bắt thông tin về các chính sách hỗ trợ của Nhà nước, kỹ thuật sản xuất nông nghiệp tiên tiến để áp dụng vào trồng trọt, chăn nuôi. Nhận thức rõ tầm quan trọng của công tác xóa mù chữ, Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Mường Chà đã chủ động xây dựng kế hoạch, phối hợp với các cấp chính quyền, tổ chức điều tra, thống kê số người mù chữ và tái mù chữ, từ đó triển khai các lớp học phù hợp với nhu cầu thực tế.
Ông Trần Hồng Quân, Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Mường Chà cho biết: “Chúng tôi xác định xóa mù chữ là nhiệm vụ quan trọng, góp phần nâng cao dân trí và phát triển kinh tế - xã hội. Hàng năm, ngành giáo dục phối hợp với các xã, thị trấn rà soát, cập nhật dữ liệu, vận động người dân tham gia học tập. Nhờ đó, số lượng người mù chữ trên địa bàn giảm qua từng năm”.
Từ những lớp học buổi tối giữa núi rừng, ánh sáng tri thức đang lan tỏa, thắp sáng nơi vùng cao, biên giới huyện Mường Chà. Xóa mù chữ không đơn thuần là dạy đọc, dạy viết, mà còn giúp bà con thêm tự tin hơn trong giao tiếp, tham gia các hoạt động cộng đồng và tìm hiểu, áp dụng kiến thức vào phát triển kinh tế. Đây chính là tiền đề quan trọng để huyện Mường Chà thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững, góp phần đưa địa phương ngày càng phát triển.