Luật sư Bùi Thanh Vũ tư vấn pháp luật về tranh chấp thừa kế tài sản do cha mẹ để lại

* Bạn đọc N.N.M. hỏi: Cha mẹ tôi qua đời có để lại di sản là quyền sử dụng đất nhưng không lập di chúc.Anh em chúng tôi đã làm thủ tục khai nhận di sản thừa kế và đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Tuy nhiên, sau đó, một người em là N.N.Y. xa gia đình từ nhỏ, không có bất kỳ liên lạc gì lại bất ngờ quay về. Y. yêu cầu chúng tôi phải làm thủ tục hủy bỏ văn bản khai nhận di sản thừa kế và giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để làm lại thủ tục khai nhận phân chia di sản của cha mẹ.

Trong trường hợp này, chúng tôi phải giải quyết như thế nào?

- Luật sư Bùi Thanh Vũ-Trưởng Văn phòng Luật sư Vinh Phú kiêm Trưởng Chi nhánh Gia Lai-trả lời:

Điều 650 Bộ luật Dân sự 2015 về những trường hợp thừa kế theo pháp luật quy định:

“1. Thừa kế theo pháp luật được áp dụng trong trường hợp sau đây:

a) Không có di chúc”.

Và Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015 về người thừa kế theo pháp luật quy định:

“1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước”.

Khoản 1 Điều 662 Bộ luật Dân sự 2015 về phân chia di sản trong trường hợp có người thừa kế mới hoặc có người thừa kế bị bác bỏ quyền thừa kế quy định như sau:

“1. Trường hợp đã phân chia di sản mà xuất hiện người thừa kế mới thì không thực hiện việc phân chia lại di sản bằng hiện vật, nhưng những người thừa kế đã nhận di sản phải thanh toán cho người thừa kế mới một khoản tiền tương ứng với phần di sản của người đó tại thời điểm chia thừa kế theo tỷ lệ tương ứng với phần di sản đã nhận, trừ trường hợp có thỏa thuận khác”.

Như vậy, trường hợp của gia đình bạn, cha mẹ chết không để lại di chúc, do đó di sản sẽ được phân chia theo pháp luật. Theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 651Bộ luật Dân sự 2015 thì Y. là người thừa kế thuộc hàng thứ nhất nên được hưởng một phần bằng với các đồng thừa kế khác. Di sản thừa kế của cha mẹ bạn để lại đã được phân chia xong nên không phân chia lại di sản bằng hiện vật, nhưng những người thừa kế đã nhận di sản phải thanh toán cho Y. một khoản tiền tương ứng với phần di sản của người đó tại thời điểm chia thừa kế theo tỷ lệ tương ứng với phần di sản đã nhận, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

Gia đình bạn có thể trao đổi với Y. thỏa thuận giải quyết theo quy định nêu trên để giữ gìn hòa khí gia đình, tình nghĩa anh em ruột thịt, tránh dẫn đến tranh chấp, kiện tụng không đáng có bởi không cha mẹ nào mong muốn các con tranh chấp, kiện nhau ra tòa chỉ vì tranh chấp thừa kế tài sản của cha mẹ để lại.

GLO