Mạo hiểm đu dây cứu loài bạch đàn quý hiếm ở Australia
Hai nhà làm vườn Australia đã mạo hiểm đu dây xuống vách đá sâu 90 mét trong công viên quốc gia Wadbilliga, bang New South Wales, để thu thập hạt giống và cành của loài bạch đàn Jillaga - một loài cây hiếm đang bên bờ tuyệt chủng.
Hai nhà làm vườn Australia đu dây xuống vách đá tại Công viên quốc gia Wadbilliga, bang New South Wales. Ảnh: Vườn Bách thảo Hoàng gia Victoria.
Theo tờ The Guardian ngày 1/11, hai nhà làm vườn Amy Downie và Ollie Sherlock thuộc Vườn bách thảo Hoàng gia Victoria đã thực hiện một chuyến đi mạo hiểm nhằm cứu loài Eucalyptus stenostoma, còn được gọi là cây tần bì Jillaga, một loài bạch đàn cực kỳ hiếm, chỉ tồn tại ở miền nam bang New South Wales, Australia.
Loài cây này được nhà sinh thái học Stan Wawrzyczek thuộc Tổ chức Bảo tồn các loài bị đe dọa phát hiện mọc sâu khoảng 90 mét dưới một vách đá dựng đứng cao hơn 300 mét trong Công viên quốc gia Wadbilliga, khu vực hẻo lánh và hiểm trở với thảm thực vật dày đặc. Đây là nơi hầu như chưa có dấu chân con người. Khi nghe tin, ông Wawrzyczek đã liên hệ với bà Amy Downie, một chuyên gia làm vườn nổi tiếng với khả năng đu dây chuyên nghiệp để chăm sóc những loài cây khó tiếp cận tại Vườn bách thảo Hoàng gia Victoria.
Bà Downie cùng đồng nghiệp Ollie Sherlock, một vận động viên leo núi giàu kinh nghiệm và là trưởng nhóm phụ trách hệ sinh thái tự nhiên của Vườn bách thảo Hoàng gia Victoria, đã lập kế hoạch chi tiết cho nhiệm vụ đặc biệt này. Họ phải vượt qua quãng đường dài bằng xe địa hình, đi bộ xuyên rừng, leo qua những triền núi dốc và đu dây xuống vách đá để tiếp cận cây. “Nơi đó chưa từng có ai xuống. Chúng tôi phải nối hai sợi dây lại với nhau vì độ sâu quá lớn”, bà Downie kể lại sau chuyến đi.
Hai nhà làm vườn đã thu thập hạt bạch đàn từ bốn cây Jillaga bằng kéo cắt cành, đồng thời lấy thêm cành giâm để lưu trữ và nghiên cứu. Những hạt giống này sẽ được ươm trồng trong điều kiện kiểm soát nhằm tạo ra quần thể dự phòng, giúp bảo tồn loài cây đang đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng. “Đó là một trải nghiệm khó quên, vừa căng thẳng vừa phấn khích, nhưng chúng tôi biết rằng mình đang làm điều cần thiết để cứu lấy một phần của thiên nhiên”, ông Sherlock chia sẻ.
Theo giới khoa học, cây tần bì Jillaga chỉ còn tồn tại tại hai khu vực là Công viên quốc gia Wadbilliga và Công viên quốc gia Deua gần đó. Phần lớn quần thể cây ở Wadbilliga đã bị thiêu rụi trong trận cháy rừng “Mùa hè đen tối” năm 2019-2020, khiến loài này gần như biến mất. Cây tần bì Jillaga có thể cao tới 25 mét và sống hơn 400 năm, nhưng khác với nhiều loài bạch đàn khác, chúng không có khả năng tái sinh sau cháy rừng. Loài cây này thường mọc ở sườn dốc, đỉnh đá và các rìa núi có tầng đất mỏng, nơi điều kiện sinh trưởng rất khắc nghiệt và dễ bị tổn thương trước biến đổi khí hậu.
Chính quyền bang New South Wales cho biết, loài cây này nằm trong danh sách sáu loài thực vật đang được ưu tiên bảo tồn bằng nguồn tài trợ đặc biệt của bang. Những hạt giống và cành giâm thu được từ chuyến đi sẽ được lưu trữ trong bộ sưu tập thực vật của Vườn bách thảo Hoàng gia Victoria, nơi hiện đang bảo quản hơn 1,5 triệu mẫu vật quý hiếm. Bà Downie cho biết, sau thành công của nhiệm vụ này, nhóm của bà đang lên kế hoạch áp dụng phương pháp đu dây ở nhiều địa điểm khác nhằm cứu các loài thực vật có nguy cơ tuyệt chủng trong khu vực.
Ông Sherlock cho biết nhóm phải làm việc trong điều kiện hoàn toàn không có sóng điện thoại và chỉ có bản đồ địa hình để định hướng. Ông cho rằng trong tương lai, thiết bị bay không người lái có thể giúp phát hiện vị trí các cây hiếm và đánh giá rủi ro trước khi con người tiếp cận khu vực nguy hiểm.
