Mẫu xe tăng bay 'độc lạ' được Liên Xô nghiên cứu đầu thập niên 1940
Không quân Liên Xô từng nghiên cứu việc lắp cánh cho xe tăng để có thể thả khí tài này xuống chiến trường thông qua máy bay ném bom.
Lời tòa soạn
Trong lịch sử quân sự hiện đại, giới công nghiệp quốc phòng tại nhiều quốc gia luôn chú trọng vào lĩnh vực nghiên cứu xe tăng nhằm tăng cường khả năng tác chiến cho binh chủng này. Một số thiết kế như xe tăng laser, xe tăng triển khai từ tàu ngầm hay xe tăng lắp cánh máy bay là minh chứng cho tính sáng tạo vô tận trong nghệ thuật phát triển vũ khí.
Bài 1: Cận cảnh cỗ xe tăng 3 bánh khác lạ của Mỹ trong Thế Chiến II
Bài 2: Hé lộ dự án xe tăng phóng tia laser bí mật của Liên Xô
Bài 3: Bí mật về mẫu xe tăng lội nước triển khai từ tàu ngầm của Nhật Bản
Ý tưởng
Trang Tanks-Encyclopedia cho hay, quân đội Liên Xô vào cuối những năm 1930 từng thử lắp một số loại xe chiến đấu hạng nhẹ như T-27, T-37A và D-8 vào thân dưới máy bay ném bom TB-3, nhằm mục đích thả những thiết giáp trên xuống chiến trường ở độ cao thấp để tránh việc xe bị hư hỏng do va đập mạnh.

Một chiếc xe tăng T-37 được thả từ máy bay ném bom. Ảnh: Tanks-encyclopedia.com
Tuy nhiên, vì những điều kiện tác chiến ở thời điểm đó, các kíp lái xe thiết giáp sẽ buộc phải nhảy dù riêng và điều này khiến họ mất thời gian di chuyển tới vị trí khí tài đáp xuống, từ đó làm chậm trễ thời gian tác chiến.
Do vậy, các chỉ huy quân sự của Liên Xô vào đầu thập niên 1940 đã yêu cầu ông Oleg Antonov, nhà sáng lập Tập đoàn Hàng không Antonov, thiết kế một loại tàu lượn quân sự để chở xe tăng qua đường hàng không.
Thay vì chế tạo dù lượn để vận chuyển xe tăng, ông Antonov đã đề xuất lắp cánh của loại máy bay hai cánh đôi và thêm phần đuôi kép cho xe tăng hạng nhẹ T-60, và thiết kế này được phía quân đội chấp nhận. Theo ý tưởng khi đó của kỹ sư Antonov, một máy bay sẽ chở chiếc xe tăng lắp cánh bay vào chiến trường, sau đó thực hiện việc thả cỗ chiến xa "lướt" xuống mặt đất. Kíp lái xe tăng sẽ đến tháo bỏ các bộ cánh, và sẵn sàng cho xe tham gia tác chiến.
Vào năm 1942, nguyên mẫu đầu tiên của cỗ xe tăng lắp cánh đã hoàn thiện và được đặt tên là A-40 Antonov. Theo những thông tin được quyển sách The Osprey Encyclopedia of Russian Aircraft 1875–1995 công bố sau này, A-40 Antonov dài 12,06m; sải cánh rộng 18m; trọng lượng tối đa là hơn 7,8 tấn.

Bản vẽ phục dựng hình dáng của A-40 Antonov. Ảnh: Tanks-encyclopedia.com
Cuộc thử nghiệm và kết quả
Vào đầu tháng 9/1942, quân đội Liên Xô chấp nhận đưa chiếc A-40 Antonov vào thử nghiệm. Phi công thực hiện cuộc thử nghiệm là ông Sergei Anokhin, người có kinh nghiệm bay dày dạn. Trong cuộc thử nghiệm diễn ra ở một sân bay bí mật vào ngày 2/9/1942, một máy bay ném bom TB-3 đã được điều đến để thử cho chiếc A-40 Antonov lướt trên không. Nhờ lực kéo từ TB-3, nên chiếc xe tăng lắp cánh đã bay lên.

Mẫu thiết kế A-40 Antonov. Ảnh: Tanks-encyclopedia.com
Tuy nhiên, các động cơ của oanh tạc cơ TB-3 khi kéo chiếc A-40 Antonov lại không đủ mạnh để đạt đến tốc độ thiết kế là 160 km/h. Do vậy, phi công Anokhin lập tức cho kết thúc cuộc thử nghiệm, hạ cánh chiếc oanh tạc cơ và A-40 Antonov xuống cánh đồng nằm gần sân bay.
Về sau, các chuyên gia quân sự Liên Xô đã cho hủy bỏ dự án A-40 Antonov với 3 lý do chính. Đầu tiên, A-40 Antonov có một bộ cánh khổng lồ nên sẽ mất thời gian để kíp lái tháo bỏ cánh khỏi xe tăng. Tiếp đó, để bay được thì chiếc xe tăng phải tháo phần nhiên liệu và đạn dược, nên kíp lái lại tốn thời gian di chuyển đến vị trí đạn dược và nhiên liệu. Cuối cùng, loại thiết giáp trong cuộc thử nghiệm là xe tăng T-60 chỉ được trang bị pháo TNSh 20mm có hỏa lực đủ để chống lại những xe bọc thép hạng nhẹ.












