'Mở lối': Hành trình gieo chữ và thắp sáng niềm tin nơi rẻo cao

Nhà báo Đặng Trần Mỹ Hạnh - Ban Chuyên đề Khoa giáo – Đài truyền hình Việt Nam, cùng các em nhỏ vùng cao.

Bước tới nơi triền núi hun hút, mây trắng ôm trọn bản làng và con chữ vẫn còn là điều xa xỉ, nhà báo Đặng Trần Mỹ Hạnh đã góp nhặt nhiều mảng kí ức, viết nên câu chuyện đầy xúc cảm mang tên “Mở lối”.

Tác phẩm là lời tri ân gửi đến những người thầy, người cô đang lặng lẽ gieo chữ giữa núi rừng. Và hơn thế, là bản hòa ca về sức mạnh của tri thức - thứ ánh sáng có thể mở ra con đường mới, dù ở nơi xa xôi, khắc nghiệt nhất.

Trong những chuyến công tác vùng cao, nhà báo Mỹ Hạnh từng gặp nhiều người thầy cắm bản, nhưng chỉ khi gặp thầy giáo Thọ - nhân vật chính của “Mở lối”, chị mới thật sự cảm nhận được một nguồn “năng lượng khác”. Một người thầy trẻ, có gia đình ở cách nơi dạy gần 70 km, ngày dạy ở trường chính, tối lại vượt dốc, lội suối đi dạy xóa mù cho đồng bào. Không lời than vãn, chỉ có sự tận tụy và lòng yêu nghề cháy bỏng.

Đến với nơi mà cái ăn, cái mặc còn phải lắng lo, mới thực sự cảm phục những người thầy "cắm bản"

“Tôi nhận ra rằng, có những con người không chờ ai mở đường cho mình, mà chính họ là người mở lối - cho bản thân, cho cộng đồng,” chị nói. Chính từ khoảnh khắc đó, chị biết mình phải kể câu chuyện này, để khán giả được nhìn thấy điều kỳ diệu vẫn âm thầm diễn ra giữa những mảnh đất xa xôi và khó khăn nhất của đất nước.

Kể về một đêm tác nghiệp không thể quên, nhà báo Mỹ Hạnh vẫn bồi hồi xúc động. Đoàn quay cùng thầy Thọ đi trong sương mù đặc quánh, vượt núi đến lớp học xóa mù chữ. Căn nhà văn hóa nhỏ, ánh đèn dầu le lói hắt lên gương mặt những người phụ nữ Mông, Dao ngồi ngay ngắn, tay cầm bút viết từng con chữ đầu tiên. Một người mẹ vừa ôm con ngủ, vừa nắn nót những dòng chữ thật đẹp.

Những hình ảnh chẳng thể nào quên trong hành trình thực hiện tác phẩm của nhà báo Mỹ Hạnh

Hình ảnh ấy khiến chị lặng người. Với chị, giáo dục không chỉ là tri thức, mà còn là niềm tin, là lòng tự trọng và khát vọng đổi thay. Khi một người biết đọc, biết viết, họ không chỉ bước ra khỏi bóng tối của mù chữ, mà còn mở ra cho chính mình một lối đi mới - lối đi của tự do và hy vọng.

Từ những khoảnh khắc chân thật ấy, thông điệp của “Mở lối” dần được định hình: “Mỗi con chữ là một bước đi. Mỗi bài học là một lối mở. Và mỗi người thầy, người học - đều là người mở đường cho tương lai.” Người thầy trong phim là biểu tượng cho sức mạnh của tri thức và lòng nhân ái, người gieo hạt hy vọng giữa khó khăn, chọn bước tiếp giữa bao thiếu thốn để thắp sáng ước mơ cho học trò.

"Mở lối" cũng là tác phẩm đầu tiên đưa Mỹ Hạnh đến với Giải Báo chí toàn quốc “Vì sự nghiệp Giáo dục Việt Nam”. Với chị, giải thưởng không chỉ là nơi vinh danh, mà còn là không gian để những người làm báo cùng lan tỏa tình yêu, sự tri ân và lòng tự hào với nghề giáo. “Nếu có cơ hội ở những mùa sau, tôi muốn đi xa hơn - kể về những người "mở lối" trong đổi mới giáo dục, trong công nghệ và hội nhập quốc tế” - nữ nhà báo chia sẻ.

Sau tám năm tổ chức, Giải Báo chí toàn quốc “Vì sự nghiệp Giáo dục Việt Nam” đã trở thành sân chơi chuyên nghiệp, nơi hội tụ những câu chuyện đẹp, giàu nhân văn và lan tỏa cảm hứng tích cực. Với nhà báo Mỹ Hạnh, mỗi tác phẩm gửi dự thi là một lần được “học lại” - học từ nhân vật, từ đồng nghiệp và từ chính hành trình làm nghề của mình.

Từ miền núi heo hút, câu chuyện trong “Mở lối” lan tỏa như một ngọn lửa nhỏ, sưởi ấm niềm tin rằng tri thức có thể làm thay đổi số phận con người. Và đâu đó, giữa ánh trăng bản làng, trong tiếng đọc ê a của lớp học đêm, người ta vẫn thấy một thứ ánh sáng lặng lẽ nhưng bền bỉ - ánh sáng của những người thầy đang mở đường cho tương lai.

Hương Trang