Một số điểm mới cơ bản của Luật Thi đua, khen thưởng
Luật Thi đua, khen thưởng (TĐ-KT) năm 2022 có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2024, thay thế Luật TĐ-KT số 15/2003/QH11 đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Luật số 47/2005/QH11, Luật số 32/2009/QH12 và Luật số 39/2013/QH13 của Quốc hội. Với 8 chương, 96 điều, Luật TĐ-KT năm 2022 được kỳ vọng tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong tổ chức thực hiện phong trào thi đua yêu nước và công tác khen thưởng thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Luật Thi đua, khen thưởng (TĐ-KT) năm 2022 có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2024, thay thế Luật TĐ-KT số 15/2003/QH11 đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Luật số 47/2005/QH11, Luật số 32/2009/QH12 và Luật số 39/2013/QH13 của Quốc hội. Với 8 chương, 96 điều, Luật TĐ-KT năm 2022 được kỳ vọng tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong tổ chức thực hiện phong trào thi đua yêu nước và công tác khen thưởng thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Công tác TĐ-KT có vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng trong tổ chức thực hiện hoạt động của các cơ quan, đơn vị trong toàn hệ thống chính trị. Đây là một trong những biện pháp tổ chức thực hiện thực tiễn, một phương pháp tuyên truyền, vận động, giáo dục tích cực nhằm tạo động lực; động viên, lôi cuốn các cá nhân, tập thể phát huy tinh thần năng động, sáng tạo, vươn lên, vượt mọi khó khăn để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.
Luật TĐ-KT năm 2003; Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật TĐ-KT năm 2005; Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật TĐ-KT năm 2013… trong gần 20 năm qua là một trong những cơ sở pháp lý quan trọng áp dụng cho công tác TĐ-KT được các ngành, các cấp tổ chức thực hiện mang lại nhiều hiệu quả thiết thực, góp phần cổ vũ, động viên các cá nhân, tổ chức, cơ quan, đơn vị và các tầng lớp nhân dân hăng hái thi đua, thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ của từng cá nhân, đơn vị nói riêng cũng như của cá nhân, tập thể, cơ quan trong hệ thống chính trị nói chung.
Xuất phát từ tình hình thực tế phát triển của xã hội hiện nay cũng như nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật về công tác TĐ-KT đảm bảo tính thực tiễn, thống nhất, chính xác của công tác này, ngày 15/6/2022, tại Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật TĐ-KT số 06/2022/QH15 để thay thế Luật TĐ-KT năm 2003; Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật TĐ-KT năm 2005; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật TĐ-KT năm 2013...
So với những văn bản trước đây, Luật TĐ-KT năm 2022 đã có sự điều chỉnh, bổ sung rất nhiều trong công tác TĐ-KT. Theo đó, Luật TĐ-KT năm 2022 có một số điểm mới đột phá đáng chú ý sau:
1. Về nguyên tắc khen thưởng
So với Luật TĐ-KT năm 2003, tại khoản 2, Điều 5 Luật TĐ-KT năm 2022 đã bổ sung 2 nguyên tắc khen thưởng đó là: "Thành tích đến đâu khen thưởng đến đó” và "Chú trọng khen thưởng cá nhân, tập thể, hộ gia đình trực tiếp lao động, sản xuất, kinh doanh; cá nhân, tập thể công tác ở địa bàn biên giới, trên biển, hải đảo, vùng có điều kiện KT-XH đặc biệt khó khăn”.
2. Bỏ hình thức khen thưởng "Huy hiệu”
Theo quy định của Luật TĐ-KT năm 2003, "Huy hiệu” là hình thức khen thưởng để tặng cho cá nhân có đóng góp vào quá trình phát triển của tỉnh, thành phố trực thuộc T.Ư. Tuy nhiên, Điều 9 Luật TĐ-KT năm 2022 không còn quy định về hình thức khen thưởng "Huy hiệu”.
3. Về nguyên tắc xét TĐ-KT
Theo quy định tại Điều 7 Luật TĐ-KT năm 2022, căn cứ xét tặng danh hiệu thi đua bao gồm: "1. Phong trào thi đua; 2. Thành tích thi đua; 3. Tiêu chuẩn danh hiệu thi đua”. Như vậy, so với quy định của Luật TĐ-KT năm 2003, Luật TĐ-KT năm 2022 đã bỏ căn cứ "Đăng ký tham gia thi đua”.
Tại Điều 10 Luật TĐ-KT năm 2022 về căn cứ xét khen thưởng đã sử dụng từ "Thành tích đạt được” thay "phạm vi, mức độ ảnh hưởng của thành tích”; sử dụng từ "Điều kiện và hoàn cảnh cụ thể lập được thành tích” thay "trách nhiệm và hoàn cảnh cụ thể lập được thành tích”.
(Còn nữa)
