Mỹ cung cấp hàng loạt vũ khí miễn phí theo Chương trình EDA

Theo Chương trình EDA - Bán trang bị Quốc phòng Dư thừa, Washington sẽ tặng miễn phí vũ khí và thiết bị quân sự đã ngừng sử dụng, nhưng không phải đồng minh nào cũng hào hứng tiếp nhận bởi vì đằng sau có nhiều chi phí phát sinh.

Lầu Năm Góc thông báo đang chuẩn bị tổ chức một đợt thanh lý vũ khí và trang thiết bị quân sự đã qua sử dụng với quy mô khá lớn, họ tiến hành thông báo cho một số quốc gia đồng minh về việc hình thành một số đề xuất trong lĩnh vực pháo binh, xe bọc thép và trực thăng.

Theo thông báo, Lầu Năm Góc đang nói đến việc bán pháo tự hành M109A5/A6 Paladin, xe tăng chiến đấu chủ lực M1A1/A2 Abrams, xe chiến đấu bộ binh M2 Bradley thuộc phiên bản A3.

Ngoài ra danh sách còn bao gồm trực thăng tấn công AH-64 Apache, trực thăng vận tải UH-60M Black Hawk, xe thiết giáp đa dụng hạng nhẹ HMMWV, máy bay không người lái, và các loại vũ khí cũng như trang thiết bị khác.

Tất cả những phương tiện chiến đấu dự kiến sẽ được thanh lý theo chương trình Bán trang thiết bị quốc phòng dư thừa, điều này đã được tờ báo Hy Lạp Pentapostagma đăng tải, bao gồm cả danh sách vũ khí kèm theo.

Theo tờ báo trên, Bộ Quốc phòng Hy Lạp đặt mục tiêu mua pháo tự hành M109A5/A6. Tuy vậy số lượng cụ thể vũ khí Mỹ sẵn sàng chuyển giao theo Chương trình EDA vẫn chưa được công bố.

EDA là chương trình chuyển giao vũ khí dư thừa từ Bộ Quốc phòng Mỹ cho các đối tác. Dự án trên cung cấp dịch vụ chuyển giao miễn phí vũ khí và thiết bị quân sự đã ngừng hoạt động, đây là một giải pháp thay thế cho việc phải bỏ chi phí xử lý chúng.

Nhưng phải nhấn mạnh, mặc dù về mặt hình thức mọi thứ đều miễn phí, nhưng đối với bên nhận thì hoàn toàn không phải vậy. Cụ thể theo điều khoản chuyển giao, đối tác sẽ cam kết chi trả toàn bộ phí sửa chữa, phục hồi và hiện đại hóa vũ khí.

Ngoài ra công việc phải được thực hiện tại Mỹ, bởi các công ty Mỹ, với mức giá dành riêng cho khách hàng nước ngoài, việc giao vũ khí cũng phải được chi trả. Ngoài ra theo các hợp đồng riêng, phụ tùng thay thế, đạn dược, dịch vụ huấn luyện... cũng được bán kèm.

Đó là lý do tại sao bất chấp sự hấp dẫn ban đầu, vũ khí Mỹ giao theo chương trình EDA vốn được "miễn phí" đôi khi lại khá đắt đỏ. Một ví dụ điển hình là chính Quân đội Hy Lạp, khi họ đã từ chối những chiếc Bradley như vậy vào năm 2024.

Bộ Quốc phòng Hy Lạp dựa trên kết quả kiểm tra 164 xe chiến đấu bộ binh M2 Bradley đang được lưu trữ đã nhận thấy việc phục hồi và sửa chữa chúng là quá tốn kém.

Chi phí cho mỗi phương tiện chiến đấu như vậy ước tính khoảng 8 triệu euro, trong khi đó giá của những chiếc IFV hoàn toàn mới, ví dụ như CV90 của Thụy Điển trong phiên bản tối tân nhất vào khoảng 11 - 12 triệu euro và có tính năng vượt trội.

Đó là lý do tại sao Chương trình EDA của Mỹ không thu hút sự quan tâm của nhiều quốc gia. Trên thực tế, mỗi chủng loại vũ khí cần được phân tích hiệu quả chi phí phù hợp trước khi đưa ra quyết định.

Mặc dù vậy, đối với một vài đối tác, nếu không có nhu cầu hiện đại hóa hay cần ngay trang bị của Mỹ cho nhiệm vụ cấp bách thì vũ khí thuộc Chương trình EDA vẫn là lựa chọn đáng để cân nhắc.

Việt Dũng

Theo Pentapostagma