Năm 2026: Bổ sung hơn 479.000 tỷ đồng cho ngân sách địa phương

Dành 15.000 tỷ đồng cho dự phòng

Theo Nghị quyết, tổng số thu ngân sách trung ương năm 2026 là 1.225.356 tỷ đồng, tổng số chi là 1.809.056 tỷ đồng. Trong đó, 238.421 tỷ đồng được bổ sung cân đối cho ngân sách địa phương; 53.554 tỷ đồng bổ sung cho địa phương để bảo đảm thực hiện mức lương cơ sở 2,34 triệu đồng/tháng; 187.175 tỷ đồng bổ sung có mục tiêu cho ngân sách địa phương.

Nghị quyết quy định thời kỳ ổn định ngân sách giai đoạn 2022 - 2025 được kéo dài sang năm 2026, thực hiện phân chia các khoản thu giữa trung ương và địa phương, bao gồm nguồn thu tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước và thuế bảo vệ môi trường đối với sản phẩm xăng, dầu như năm 2025; riêng thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo quy định tại Luật Ngân sách nhà nước năm 2025.

Nghị quyết được 100% đại biểu tham gia biểu quyết tán thành

Năm 2026 cũng tiếp tục thực hiện nguyên tắc hỗ trợ từ ngân sách trung ương cho ngân sách địa phương thực hiện các chính sách an sinh xã hội do Trung ương ban hành của giai đoạn 2022 - 2025 theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ. Trong đó, các địa phương nhận bổ sung cân đối từ ngân sách trung ương, địa phương có tỷ lệ điều tiết các khoản thu phân chia về ngân sách trung ương được xác định trên cơ sở dự toán năm 2025 sau sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh.

Đồng thời, cho phép tăng thêm 3% số bổ sung cân đối so với dự toán năm 2025 để các địa phương có thêm nguồn lực đáp ứng các nhiệm vụ chi quan trọng phát sinh trong năm kéo dài của thời kỳ ổn định ngân sách. Ngân sách tỉnh Khánh Hòa được tăng 319 tỷ đồng để thực hiện Nghị quyết số 227/2025/QH15; tỉnh Quảng Ngãi được bổ sung 168 tỷ đồng để bảo đảm mặt bằng dự toán chi thường xuyên do thay đổi điều tiết số thu tiền thuê đất về ngân sách trung ương.

Đối với các cơ quan, đơn vị hành chính nhà nước của Trung ương trước đây được áp dụng cơ chế tài chính, thu nhập đặc thù theo Nghị quyết số 104/2023/QH15 và Nghị quyết so 142/2024/QH15 của Quốc hội, nhưng đến nay chưa được giao chỉ tiêu biên chế công chức (trừ Bảo hiểm xã hội Việt Nam và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam), Quốc hội cho phép bố trí tiền lương, các khoản đóng góp theo chế độ quy định, thu nhập tăng thêm và kinh phí chi thường xuyên theo định mức đối với số lượng biên chế này theo Báo cáo số 56/BC-CP ngày 16/10/2025 của Chính phủ.

Chính phủ được giao chủ động điều hành 15.000 tỷ đồng dự phòng nhằm bảo đảm an toàn, an ninh tài chính quốc gia trong trường hợp kinh tế - xã hội biến động hoặc thu ngân sách không đạt dự toán. Nếu thu ngân sách đạt và vượt kế hoạch, việc phân bổ, sử dụng sẽ theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước.

Bổ sung gần 10.500 tỷ đồng cho địa phương quản lý, bảo trì đường bộ

Trong dự toán, Nghị quyết cũng bố trí chi thường xuyên lĩnh vực các hoạt động kinh tế là 6.496,1 tỷ đồng, tương ứng 85% nguồn thu xử phạt vi phạm trật tự an toàn giao thông đường bộ đã nộp ngân sách nhà nước năm 2024 cho Bộ Công an; và 1.146 tỷ đồng (tương ứng 15%) bổ sung có mục tiêu cho ngân sách địa phương để hỗ trợ thực hiện nhiệm vụ bảo đảm trật tự an toàn giao thông trên địa bàn.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu tại Quốc hội.

Ngoài ra, nguồn thu phí sử dụng đường bộ qua đầu phương tiện ô tô (đã trừ chi phí tổ chức thu) nộp ngân sách trung ương 100% và thực hiện bổ sung có mục tiêu từ ngân sách trung ương cho ngân sách địa phương là 10.494,472 tỷ đồng nhằm thực hiện công tác quản lý, bảo trì đường bộ của địa phương và quốc lộ được phân cấp cho địa phương.

Chính phủ được giao tổ chức thực hiện phân bổ, giao nhiệm vụ thu, chi ngân sách nhà nước, mức phân bổ ngân sách trung ương cho từng bộ, cơ quan và từng địa phương theo đúng quy định.

Các bộ, ngành, địa phương phải phân bổ vốn đầu tư bảo đảm tập trung, trọng điểm, tuân thủ quy định của Luật Đầu tư công; bố trí đủ vốn cho các chương trình mục tiêu quốc gia, dự án quan trọng quốc gia, dự án chuyển tiếp và hoàn trả vốn ứng trước, thanh toán nợ đọng xây dựng cơ bản. Nghị quyết yêu cầu siết chặt kỷ luật tài chính, xử lý nghiêm vi phạm, cá thể hóa trách nhiệm người đứng đầu trong trường hợp giải ngân chậm

Trong thời gian chưa có kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026–2030, Chính phủ được phép ưu tiên bố trí vốn cho các nhiệm vụ, dự án đủ thủ tục đầu tư tính đến ngày 31/12/2025, thuộc các trường hợp:

Các nhiệm vụ, dự án đã được cấp có thẩm quyền giao kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 hoặc bố trí vốn từ nguồn ngân sách nhà nước ngoài kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025, cần tiếp tục thực hiện, chuyển tiếp sang giai đoạn 2026 - 2030; nhiệm vụ chuẩn bị đầu tư, nhiệm vụ quy hoạch; các nhiệm vụ, đề án, dự án, công trình quan trọng giai đoạn 2026 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045 tại Vãn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV; các nhiệm vụ, dự án khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số để thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22 tháng 12 năm 2024 của Bộ Chính trị.

Hoàng Yến