Ngân hàng đề xuất gỡ vướng trong triển khai cho vay công nghệ số
Trong quá trình triển khai Chương trình tín dụng với lãi suất ưu đãi để doanh nghiệp đầu tư hạ tầng, công nghệ số, các ngân hàng vẫn gặp nhiều khó khăn về nguồn vốn, cơ chế lãi suất và việc xác định nhu cầu tín dụng.
Việc triển khai Chương trình tín dụng ưu đãi 500 nghìn tỷ đồng cho doanh nghiệp đầu tư hạ tầng, công nghệ số thể hiện sự đồng hành của hệ thống ngân hàng trong thúc đẩy chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo. Ảnh: ST
Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tại Nghị quyết số 77/NQ-CP ngày 10/4/2025 và Công văn số 2627/VPCP-KTTH ngày 29/3/2025 về việc nghiên cứu xây dựng gói tín dụng ưu đãi khoảng 500 nghìn tỷ đồng với lãi suất ưu đãi để cho doanh nghiệp đầu tư hạ tầng, công nghệ số vay dài hạn, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã khẩn trương, tích cực triển khai.
NHNN đã tổ chức 4 cuộc họp với các ngân hàng thương mại (NHTM) và các Bộ, ngành (Bộ Xây dựng, Bộ Công Thương, Bộ Khoa học và Công nghệ); đồng thời, có 2 Công văn gửi 21 NHTM đề nghị đăng ký số tiền cụ thể tham gia Chương trình; 2 Công văn đề nghị các Bộ cung cấp danh mục và nhu cầu vốn tín dụng từng năm và đến năm 2030.
Đến nay, các NHTM đều thống nhất cao, đồng hành, hưởng ứng chủ trương, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và đã có Công văn đăng ký tham gia với tổng số tiền đăng ký đủ 500 nghìn tỷ đồng.
Theo Phó Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế Nguyễn Xuân Bắc, về cơ bản, các NHTM đồng ý với mức lãi suất thấp hơn 1,5% với số tiền cam kết trong Chương trình, tuy nhiên, một số ngân hàng mong muốn mức lãi suất phù hợp hơn.
Đại diện Vụ Tín dụng cũng nêu vẫn còn một số vướng mắc khi triển khai chương trình như Bộ Khoa học và Công nghệ chưa cung cấp danh mục dự án tham gia Chương trình; trong khi danh mục dự án do Bộ Xây dựng và Bộ Công Thương cung cấp vừa thừa, vừa thiếu, gây khó cho các ngân hàng trong việc xác định và đảm bảo đúng đối tượng vay vốn.
Ngoài ra, hiện nay, chưa xác định được nhu cầu vốn tín dụng của các dự án quan trọng/trọng điểm thuộc lĩnh vực hạ tầng chiến lược (giao thông, điện lực, công nghệ số) do các Bộ cung cấp để các NHTM có căn cứ tính toán, phân bổ nguồn vốn đã đăng ký trên tổng quy mô của Chương trình là 500 nghìn tỷ đồng.
Để hỗ trợ đúng trọng tâm, trọng điểm chương trình tín dụng này, ông Bắc đề xuất cần sự tham gia của các Bộ, ngành trong xác định phạm vi, đối tượng các dự án, hạ tầng chiến lược trọng điểm quốc gia để các NHTM có cơ sở triển khai cho vay.
Từ góc độ thực tiễn, đại diện các NHTM cho rằng đây là nhiệm vụ quan trọng, thể hiện sự đồng hành và sẵn sàng tham gia của hệ thống ngân hàng trong thúc đẩy đầu tư phát triển hạ tầng, chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, các ngân hàng vẫn gặp nhiều khó khăn về nguồn vốn, cơ chế lãi suất và việc xác định nhu cầu tín dụng.
Đơn cử phần lớn các dự án hạ tầng, đặc biệt là dự án đầu tư theo hình thức đối tác công - tư (PPP), có tổng mức đầu tư rất lớn, thời gian hoàn vốn kéo dài tới 15 - 20 năm. Trong khi đó, nguồn vốn ngân hàng huy động chủ yếu là ngắn hạn, chiếm tỷ trọng tương đối lớn khiến việc đảm bảo tỷ lệ sử dụng vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn trở thành thách thức lớn.
Đại diện lãnh đạo một số ngân hàng cũng mong muốn NHNN có cơ chế hỗ trợ liên quan trích lập dự phòng rủi ro; không tính một số khoản cho vay trung và dài hạn thuộc chương trình này vào hạn mức tăng trưởng tín dụng. Ngoài ra, một số ngân hàng đề xuất tăng cường kết nối giữa Chương trình tín dụng 500 nghìn tỷ đồng với Quỹ Đổi mới sáng tạo quốc gia để hỗ trợ một phần lãi suất, chi phí thẩm định công nghệ, hoặc bảo lãnh tín dụng cho doanh nghiệp khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo chưa có tài sản đảm bảo.
Theo đại diện ngân hàng, những giải pháp đồng bộ này sẽ giúp các ngân hàng tự tin hơn khi tham gia các dự án hạ tầng, chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững./.
