Nghị định số 280/2025/NĐ-CP: Bước tiến thúc đẩy chuyển đổi số trong chứng thực

Tăng tính linh hoạt, chủ động của người thực hiện chứng thực

Trước đây, đối với UBND cấp xã, Nghị định 23/2015/NĐ-CP của Chính phủ quy định thẩm quyền chứng thực là UBND cấp xã và người chứng thực là Chủ tịch UBND cấp xã đã làm hạn chế việc mở rộng chủ thể thực hiện chứng thực tại UBND cấp xã. Quy định này không còn phù hợp khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp với khối lượng công việc nói chung và việc chứng thực nói riêng tại địa bàn cấp xã tăng cao (trước đây việc chứng thực còn được thực hiện tại Phòng Tư pháp thuộc UBND cấp huyện). Đây là một trong các nguyên nhân dẫn đến tình trạng quá tải trong thực hiện việc chứng thực tại một số địa phương.

Việc người dân không phải nộp hay xuất trình giấy tờ đã tích hợp trên VNeID giúp giảm giấy tờ, tiết kiệm thời gian, chi phí. Ảnh: Hoài thu.

Nhằm kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong hoạt động chứng thực khi vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, bảo đảm hoạt động chứng thực thông suốt, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, tổ chức, doanh nghiệp, Bộ Tư pháp đã tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định số 280/2025/NĐ-CP ngày 27/10/2025 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 23/2015/NĐ-CP về cấp bản sao từ sổ gốc, chứng thực bản sao từ bản chính, chứng thực chữ ký và chứng thực hợp đồng, giao dịch, được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 07/2025/NĐ-CP.

Theo ông Lê Xuân Hồng, Cục trưởng Cục Bổ trợ tư pháp (Bộ Tư pháp), Nghị định có một số điểm mới quan trọng như: Quy định thẩm quyền chứng thực tại UBND cấp xã là của Chủ tịch UBND cấp xã (thay vì thuộc thẩm quyền của UBND cấp xã như trước đây), đồng thời quy định trách nhiệm của Chủ tịch UBND cấp xã trong việc chỉ đạo và tổ chức thực hiện hoạt động chứng thực trên địa bàn. Trên cơ sở đó, mở rộng chủ thể thực hiện chứng thực là người được Chủ tịch UBND ủy quyền hoặc phân công thực hiện nhiệm vụ chứng thực theo quy định.

Sửa đổi, bổ sung các quy định nhằm cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính trong hoạt động chứng thực như: Giảm thủ tục về chứng thực; không yêu cầu người yêu cầu chứng thực nộp, xuất trình bản chính hoặc bản sao các giấy tờ, tài liệu đã được tích hợp trên VNeID khi người yêu cầu chứng thực đã xuất trình thông giấy tờ từ các cơ sở dữ liệu này, không yêu cầu người yêu cầu chứng thực xuất trình bản chính, bản sao từ sổ gốc hoặc bản sao có chứng thực đối với các thông tin, giấy tờ đã được khai thác; tăng số lượng các thủ tục chứng thực thực hiện trực tuyến toàn trình...

Giúp giảm giấy tờ, tiết kiệm thời gian, chi phí

Việc người dân không phải nộp hay xuất trình giấy tờ đã tích hợp trên VNeID giúp giảm giấy tờ, tiết kiệm thời gian, chi phí, đồng thời nâng cao tính chính xác, minh bạch trong giải quyết thủ tục. Đây cũng là bước đi quan trọng thúc đẩy chuyển đổi số trong lĩnh vực chứng thực, hướng tới nền hành chính hiện đại, phục vụ tốt hơn cho người dân và tổ chức.

Để bảo đảm việc triển khai Nghị định thống nhất và hiệu quả, hiện nay, Bộ Tư pháp đang khẩn trương thực hiện môt số công việc như: Xây dựng kế hoạch/văn bản triển khai; quán triệt nội dung Nghị định đến UBND các cấp, đặc biệt là UBND cấp xã, các cơ quan, tổ chức liên quan. Bên cạnh đó, tăng cường công tác truyền thông để người dân, xã hội hiểu và thực hiện đúng; tổ chức giao ban, tập huấn, hướng dẫn các cơ quan, tổ chức, trước hết là UBND cấp xã để thực hiện đúng, thống nhất; đồng thời, quá trình triển khai, sẽ tổ chức kiểm tra, chấn chỉnh việc thực hiện…

Trong thời gian qua, Bộ Tư pháp đã và đang triển khai nhiều giải pháp nhằm giảm tải công việc, ách tắc khi giải quyết thủ tục hành chính tại UBND các cấp về công tác tư pháp nói chung và chứng thực nói riêng. Thời gian tới, để giảm tải công việc, giải quyết nhanh thủ tục chứng thực cho người dân, doanh nghiệp, theo ông Lê Xuân Hồng, Cục trưởng Cục Bổ trợ tư pháp (Bộ Tư pháp), cần chú trọng triển khai kịp thời, hiệu quả Nghị định số 280/2025/NĐ-CP của Chính phủ. Tiếp tục nghiên cứu, rà soát về phân cấp, phân quyền giải quyết thủ tục hành chính cho địa phương; cắt giảm các thủ tục hành chính; khai thác cơ sở dữ liệu, các ứng dụng công nghệ để không yêu cầu cung cấp bản giấy khi chứng thực cũng như đẩy mạnh việc thực hiện trực tuyến. Cùng đó tăng cường tập huấn, bồi dưỡng, hướng dẫn nhằm nâng cao năng lực cho đội ngũ công chức làm công tác chứng thực.

Đẩy mạnh xã hội hóa công tác chứng thực, theo đó chuyển giao việc chứng thực bản sao từ bản chính, chứng thực chữ ký cho các tổ chức hành nghề công chứng tại những địa bàn cấp xã có ít nhất 01 tổ chức hành nghề công chứng đang hoạt động ổn định, hiệu quả.

Bên cạnh đó, quán triệt, tuyên truyền để cơ quan, tổ chức và người dân hiểu, thực hiện đúng quy định về chứng thực và việc thực hiện các thủ tục liên quan đến chứng thực, theo đó không yêu cầu chứng thực những loại giấy tờ mà pháp luật không quy định bắt buộc phải chứng thực khi làm các thủ tục liên quan.

Kim Liên