Người dân Mỹ chật vật xoay xở giữa cơn bão đóng cửa chính phủ
Đã tròn một tháng kể từ khi chính phủ Mỹ phải đóng cửa do bế tắc ngân sách, cuộc sống của hàng chục triệu người dân đang trở nên khó khăn hơn bao giờ hết. Nhiều gia đình buộc phải cắt giảm chi tiêu, hoãn thanh toán hóa đơn, thậm chí đối mặt với nguy cơ thiếu ăn khi nguồn trợ cấp từ chính phủ bị tạm ngừng.
Tại các thành phố lớn như Washington D.C. hay New York, hình ảnh những hàng dài người xếp hàng chờ nhận thực phẩm miễn phí đã trở nên quen thuộc. Các tổ chức từ thiện cho biết, lượng người tìm đến xin hỗ trợ đã tăng gấp đôi chỉ trong vài tuần qua.
Trong khi đó, từ đầu tháng 11, Chương trình Hỗ trợ Dinh dưỡng Bổ sung – gọi tắt là SNAP – chương trình trợ cấp thực phẩm lớn nhất nước Mỹ, giúp hơn 42 triệu người, chủ yếu là người già, người tàn tật và các gia đình thu nhập thấp – đã bị đình trệ do chính phủ hết ngân sách. Đây là lần đầu tiên trong hơn 50 năm, chương trình này đứng trước nguy cơ tạm dừng hoạt động vì lý do chính trị.
Người dân Mỹ chật vật xoay xở giữa cơn bão đóng cửa chính phủ. Ảnh minh họa: Reuters
Theo Bộ Nông nghiệp Mỹ, cứ 8 người dân thì có 1 người nhận hỗ trợ thực phẩm từ SNAP, với ngân sách gần 100 tỷ USD mỗi năm. Việc dừng thanh toán khiến hàng triệu hộ gia đình phải tính toán lại từng bữa ăn, trong khi các cửa hàng tạp hóa, siêu thị và ngân hàng thực phẩm đều ghi nhận nhu cầu tăng đột biến. Bà Jessica Alicea, một người nhận hỗ trợ thực phẩm của chương trình SNAP chia sẻ: “Con người xứng đáng được hưởng thức ăn, nước uống, nhà ở và chăm sóc y tế. Nhưng giờ đây, những nhu cầu thiết yếu ấy lại trở thành hàng hóa, và những người cần nhất, người nghèo, người khuyết tật lại khó tiếp cận nhất".
Trên toàn quốc, khoảng 9% giao dịch mua hàng tạp hóa được thanh toán bằng SNAP, trong đó một phần tư diễn ra tại hệ thống bán lẻ Walmart. Cùng lúc đó, khoảng 750 nghìn nhân viên liên bang vẫn đang nghỉ việc không lương hoặc bị cắt giảm giờ làm, khiến cuộc sống nhiều gia đình thêm bấp bênh. Không ít người phải tìm việc tạm thời hoặc dựa vào hỗ trợ từ cộng đồng để trang trải sinh hoạt phí.
Các chuyên gia cảnh báo, khi hàng tỷ USD trợ cấp không được giải ngân, nền kinh tế tiêu dùng, vốn là động lực tăng trưởng chủ đạo của Mỹ – sẽ bị ảnh hưởng nặng nề. Bà Lamonika Jones, Giám đốc sáng kiến bang về Trung tâm nghiên cứu và hành động thực phẩm, nhấn mạnh: “Các hộ gia đình có trẻ em chiếm tỷ lệ người nhận SNAP cao nhất. Trong bối cảnh lạm phát và giá cả leo thang, các khoản hỗ trợ khẩn cấp này đã giúp họ vượt qua khó khăn. Nhưng giờ đây, những gì chúng ta nghe được từ các gia đình là: điều đó vẫn chưa đủ. Thực phẩm là quyền cơ bản của con người".
Trước tình hình cấp bách, một số bang như New York, Delaware, Virginia và Maryland đã ban bố tình trạng khẩn cấp, huy động quỹ dự phòng để hỗ trợ thực phẩm. Bang California cũng cam kết chi 80 triệu USD, đồng thời điều động Vệ binh Quốc gia tới các ngân hàng thực phẩm để bảo đảm không ai bị bỏ đói.
Trong bối cảnh đó, hai thẩm phán liên bang tại Rhode Island và Massachusetts đã ra lệnh cho chính quyền Tổng thống Donald Trump sử dụng quỹ khẩn cấp trị giá 5 tỷ USD Mỹ để tài trợ tạm thời cho chương trình SNAP. Tổng thống Trump cho biết đã yêu cầu các luật sư chính phủ làm rõ cơ sở pháp lý để sớm khôi phục ngân sách. Tuy nhiên, giới chức cảnh báo hàng triệu người dân vẫn có thể bị chậm nhận trợ cấp trong tháng 11, khi nguồn dự phòng dần cạn kiệt.
Theo Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ, việc chính phủ đóng cửa kéo dài có thể gây thiệt hại từ 7 đến 14 tỷ USD, làm giảm 2% GDP trong quý cuối năm. Nhưng với nhiều người dân Mỹ, những con số đó chỉ là thống kê khô khan, bởi mỗi ngày, họ vẫn đang vật lộn để giữ mái nhà, bữa ăn và cuộc sống tối thiểu cho gia đình mình.
