Người thắp sáng lớp học đêm giữa đại ngàn

Cô Đinh Thị Chinh kiên trì dạy các học viên người Rục tập đọc.

Nhiều tháng nay, ban ngày cô Đinh Thị Chinh (giáo viên Trường Tiểu học và THCS Thượng Hóa) dạy chữ cho học sinh ở trường. Tối đến, cô tiếp tục miệt mài đứng lớp xóa mù chữ cho chính phụ huynh của các em.

Mỗi con chữ gieo xuống một đời sống mới

Giữa thung lũng heo hút của bản Ón (xã Kim Phú, tỉnh Quảng Trị), nơi mây mù và gió đại ngàn không ngơi nghỉ, ánh sáng của lớp học xóa mù chữ vẫn bền bỉ thắp lên mỗi đêm.

Khi trời sập tối, từng tốp học viên người Rục lại băng suối, vượt dốc để đến lớp. Ở cuối con đường đất nhỏ, dưới ánh đèn ấm, cô giáo Đinh Thị Chinh chuẩn bị bảng phấn cho buổi dạy kéo dài đến tận đêm.

Cô Đinh Thị Chinh đã có 11 năm đứng lớp, trong đó 10 năm công tác tại Trường Tiểu học và THCS Thượng Hóa.

Công việc hằng ngày vốn không nhẹ, dạy đủ hai buổi cho học sinh người Rục. Nhưng khi đêm xuống, cô vẫn tiếp tục lên lớp để truyền chữ cho cha mẹ của các em – những người ít có cơ hội tiếp cận con chữ.

Ban ngày cô Đinh Thị Chinh dạy học sinh trên lớp. (Ảnh: Thanh Hiếu)

Lớp học hiện có 19 học viên, phần lớn đã lớn tuổi. Ban ngày họ lên nương, chiều về chăm con, lo việc nhà. Chỉ đến tối mới có thể cắp sách đến lớp. Sự vất vả ấy khiến người giáo viên thêm nhiều áp lực, nhưng cũng là động lực.

“Điều khiến tôi gắn bó với lớp học đêm chính là khát vọng của bà con. Ai cũng muốn biết đọc, biết viết để tự làm giấy tờ, tự ký tên thay vì điểm chỉ. Thấy mong ước ấy, mình không thể không cố gắng” - cô Chinh chia sẻ.

Dù mưa gió, đường núi trơn trượt, đúng 6h tối cô luôn có mặt tại lớp. Từ khi lớp xóa mù chữ mở vào tháng 5/2025, buổi học nào cô cũng đều đặn đứng lớp, kiên nhẫn hướng dẫn từng nét chữ.

Từ những nét chữ run rẩy đến niềm vui viết được tên mình

Mỗi học viên là một câu chuyện riêng. Những gương mặt sạm nắng, những bàn tay chai sạn vì lao động, nhưng ánh mắt họ luôn sáng lên khi đánh vần từng chữ, viết từng dòng.

Nhiều người lần đầu tiên cầm bút, nét chữ còn run run, nguệch ngoạc. Vậy mà chỉ sau vài tuần, họ đã có thể đọc được câu ngắn, viết được tên mình – điều họ từng nghĩ cả đời không làm được.

“Với bà con, mỗi chữ học được là một cánh cửa cuộc sống được mở ra”, cô Chinh nói.

Để duy trì sĩ số, Ban giám hiệu nhà trường dành sự quan tâm sâu sát. Trường tổ chức các đợt vận động, lập kế hoạch hỗ trợ học viên duy trì việc học; ai nghỉ nhiều buổi sẽ có giáo viên đến tận nhà hướng dẫn.

Trong quá trình đứng lớp, cô Chinh nhận được sự hỗ trợ, chỉ đạo từ Ban giám hiệu nhà trường, sự phối hợp, hỗ trợ từ các đồng nghiệp.

Tuy nhiên, việc tiếp thu của học viên không đồng đều, đòi hỏi giáo viên phải sử dụng nhiều phương pháp khác nhau.

“Làm sao để học viên nắm kiến thức hiệu quả nhất và hoàn thành chương trình đề ra – đó là trăn trở mỗi ngày của giáo viên,” cô Chinh tâm sự.

Đáng mừng là sau hơn 5 tháng học tập, các học viên đều đã biết đọc, biết viết, thực hiện được các phép tính đơn giản. Một số người từng đi học rồi tái mù nay tiếp thu lại nhanh hơn. “Chỉ cần kiên trì, bà con sẽ học được,” cô Chinh tin tưởng.

Lớp học nhỏ – thay đổi lớn đối với cộng đồng Rục

Theo ông Phan Thế Dũng, Hiệu trưởng Trường Tiểu học và THCS Thượng Hóa, khóa học diễn ra qua 2 giai đoạn với 6 kỳ học, bắt đầu từ tháng 6/2025 và hiện đang ở kỳ 2. Lộ trình đặt mục tiêu đến tháng 5/2027, học viên hoàn thành chương trình, đạt trình độ 3 – tương đương lớp 3 tiểu học.

Kết thúc khóa học, học viên đọc thông viết thạo, thực hiện được các phép cộng – trừ – nhân – chia trong phạm vi 1.000. “Đây không chỉ là việc dạy chữ, mà còn là nhiệm vụ chính trị quan trọng của nhà trường,” thầy Dũng nhấn mạnh.

Tối đến cô vẫn miệt mài dạy các phụ huynh.

Xóa mù chữ giúp người dân tiếp cận thông tin chính xác, nâng cao năng lực sản xuất, cải thiện đời sống và giảm nghèo bền vững. Đặc biệt với phụ nữ và trẻ em gái – nhóm học viên được ưu tiên – việc biết chữ còn giúp họ tự tin hơn, có tiếng nói hơn trong cộng đồng.

Là người con của xã Kim Phú, cô Chinh hiểu hơn ai hết những khó khăn, thiệt thòi của người Rục. Chính điều đó tiếp thêm động lực để cô gắn bó với lớp học đêm – nơi mỗi con chữ gieo xuống là thêm một cuộc đời mở ra.

Giữa đêm rừng tĩnh lặng, tiếng đánh vần của học viên hòa vào tiếng côn trùng, tiếng gió đại ngàn. Ánh đèn lớp học nhỏ như ngọn lửa bền bỉ giữa bóng tối. Và trong không gian ấy, có một người vẫn lặng lẽ giữ lửa – cô giáo Đinh Thị Chinh, người thắp sáng lớp học đêm giữa đại ngàn Thượng Hóa.

Đăng Đức