Người thủ trưởng đáng kính trong ký ức đồng đội

Nhắc đến đồng chí, ai cũng nhớ đến dáng người đen sạm, vóc dáng vừa tầm, nụ cười hiền hậu, tính tình vui vẻ, hòa đồng và đậm chất chân tình của người Nam bộ.

Đồng chí Võ Văn Lành.

NGƯỜI CHIẾN SĨ KIÊN TRUNG

Đồng chí Võ Văn Lành sinh năm 1953, tại xã Bình Phú, huyện Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang (cũ) - vùng đất giàu truyền thống cách mạng. Sinh ra trong gia đình có cha và anh đều tham gia kháng chiến, được hun đúc lòng yêu nước từ thuở nhỏ, năm 15 tuổi, đồng chí tình nguyện gia nhập lực lượng cách mạng, công tác tại Đội An ninh vũ trang huyện Cai Lậy (cũ).

Trong những năm tháng chiến tranh khốc liệt, đồng chí Lành nổi bật với tinh thần gan dạ, táo bạo, mưu trí. Cùng đồng đội, đồng chí nhiều lần phá vỡ trận càn, tiêu diệt sinh lực địch, lập nhiều chiến công, góp phần cùng quân và dân miền Nam làm nên mùa Xuân đại thắng năm 1975, thống nhất đất nước. Sau ngày đất nước thống nhất, đồng chí tiếp tục gắn bó với lực lượng Công an nhân dân.

Tại Ty Công an tỉnh Tiền Giang, đồng chí từng đảm nhiệm nhiều chức vụ quan trọng như: Phó Trưởng Phòng Cảnh sát giao thông đường thủy (12-1981), Phó Trưởng Phòng Hậu cần (1987). Đến tháng 11-1993, do yêu cầu nhiệm vụ, đồng chí được bổ nhiệm giữ chức Giám thị Trại Cải tạo Đồng Tháp (nay là Trại giam Phước Hòa).

Thời điểm ấy, Trại giam Đồng Tháp chỉ có 76 cán bộ, chiến sĩ và quản lý hơn 300 phạm nhân với 1 phân trại. Điều kiện làm việc, sinh hoạt vô cùng thiếu thốn; tuyến giao thông duy nhất là đường thủy, qua nhiều kinh rạch; thời tiết khắc nghiệt, cơ sở vật chất nghèo nàn.

Song với tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, đồng chí Võ Văn Lành đã lãnh đạo đơn vị vượt qua khó khăn, đề ra nhiều biện pháp sáng tạo trong công tác quản lý, giáo dục, cải tạo phạm nhân và chăm lo đời sống cho cán bộ, chiến sĩ.

Chỉ sau hơn 5 năm giữ trọng trách người đứng đầu, Trại giam Đồng Tháp có nhiều đổi thay tích cực: Các mặt công tác đi vào nền nếp, cơ sở vật chất được đầu tư, mở rộng thêm một khu sản xuất, quy mô giam giữ tăng lên gần 1.500 phạm nhân, với gần 200 cán bộ, chiến sĩ.

Những con đường đất sình lầy ngày nào nay đã trải đá và bê tông hóa, xe ô tô có thể vào tận cổng trại. Đơn vị khang trang, sạch đẹp; nếp sống, nếp làm việc ngày càng nền nếp, kỷ luật, đoàn kết. Với tư duy đổi mới và phong cách lãnh đạo gần gũi, đồng chí Ba Lành đã mang đến một luồng sinh khí mới, thổi bừng sức sống trên vùng đất phèn chua, trũng thấp tưởng như đã ngủ yên bao năm tháng.

Đồng chí là người thủ trưởng mẫu mực: Nghiêm trong công việc, nhưng chan hòa, bao dung trong đời sống - luôn quan tâm, động viên cấp dưới, tạo điều kiện để anh em phấn đấu, trưởng thành.

THẮM TÌNH ĐỒNG ĐỘI

Tôi vào ngành năm 1998, chỉ ít lâu trước khi đồng chí Lành qua đời. Tuy không có nhiều dịp tiếp xúc, nhưng hình ảnh người thủ trưởng ấy vẫn luôn đọng lại trong tâm trí tôi. Một người giản dị, gần gũi, thường xuyên xuống bếp ăn tập thể, ghé thăm từng phòng ở để hỏi thăm, chia sẻ, động viên cán bộ, chiến sĩ trẻ vượt khó, học tập, rèn luyện, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Đồng chí Châu Thế Bình, Chủ tịch UBND tỉnh Tiền Giang trao danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân cho đồng chí Võ Văn Lành vào năm 1998.

Dù mang trong mình nhiều vết thương chiến tranh và căn bệnh hiểm nghèo do di chứng chất độc hóa học, nhưng mỗi khi rời bệnh viện trở lại đơn vị, việc đầu tiên đồng chí làm luôn là đi thăm anh em. Giọng nói chân tình, ánh mắt ấm áp của đồng chí khiến ai từng gặp đều không thể quên.

Ngày 4-3-1999, Trung tá Võ Văn Lành trút hơi thở cuối cùng, khép lại một cuộc đời trọn vẹn cống hiến cho lý tưởng, cho sự nghiệp cách mạng và cho lực lượng Công an nhân dân. Với quá trình chiến đấu và công tác bền bỉ, đồng chí Trung tá Võ Văn Lành được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân (theo Quyết định số 342 KT/CTN ngày 22-7-1998) vì có thành tích đặc biệt xuất sắc trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.

Đồng chí cũng vinh dự được tặng thưởng nhiều Huân chương, Huy chương cao quý, Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, cùng nhiều phần thưởng của các ban, bộ, ngành trong thời kỳ đổi mới. Trong thời gian này, Trại giam Đồng Tháp - đơn vị do đồng chí lãnh đạo phụ trách- đã vinh dự được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, ghi nhận những nỗ lực và thành tích đặc biệt xuất sắc trong giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ.

Từ ngày đồng chí Ba Lành đi xa, đơn vị năm xưa đã trải qua nhiều đổi thay. Bao thế hệ lãnh đạo, chỉ huy, cán bộ, chiến sĩ tiếp bước noi gương đồng chí, tiếp tục vun đắp, xây dựng Trại giam Phước Hòa ngày càng vững mạnh, trở thành một trong những đơn vị có truyền thống và thành tích tiêu biểu của lực lượng Cảnh sát quản lý trại giam. Hôm nay, Phước Hòa không chỉ là đơn vị có cơ sở vật chất khang trang, môi trường làm việc xanh - sạch - đẹp, mà còn là mái nhà chung của những con người đoàn kết, trách nhiệm, nhân văn - tiếp nối ngọn lửa của những thế hệ đi trước.

Hơn 26 năm kể từ ngày đồng chí ra đi, dù sự kính trọng và biết ơn vẫn luôn hiện hữu trong tim, nhưng nay, xin được gửi đến đồng chí nén hương tri ân sâu sắc - nhân dịp kỷ niệm 75 năm Ngày truyền thống Lực lượng Cảnh sát quản lý trại giam (7-11-1950 - 7-11-2025) và hướng tới 50 năm Ngày thành lập Trại giam Phước Hòa (3-4-1976 - 3-4-2026).

CAO THẾ LONG