Trước khi nồi cơm điện được phát minh, gạo đã được nấu trên Kamado. Đây là một loại bếp lớn được xây ở một góc bếp. Để nấu cơm trên Kamado, đầu tiên phải nhóm lửa bằng củi. Tiếp theo, một cái nồi chứa gạo và nước được đặt trên bếp, sao cho tiếp xúc được nhiều lửa nhất. Hương vị của gạo phụ thuộc vào nhiệt lượng được sử dụng để nấu. Việc kiểm soát lửa trong Kamado vô cùng khó khăn. Người ta sẽ phải canh chừng ngọn lửa từ khi bắt đầu đến lúc nghi ngút khói.
Hình ảnh chiếc nồi cơm điện đầu tiên do Tokyo Tsushin Kenkyujo (tiền thân của Sony) sản xuất. "Chiếc nồi" có hình trụ như một bồn tắm bằng gỗ, bên dưới đáy được lót bằng sợi nhôm. Tuy nhiên, do chất lượng của gạo và vẫn đòi hỏi người nấu phải ngồi canh chừng liên tục. Đây được coi là thất bại đầu tiên của Sony ở lĩnh vực đồ gia dụng.
Mitsubishi cách mạng nồi cơm điện bằng cách sản xuất nồi cơm điện thương mại. Những nồi cơm điện này được làm từ nồi nhôm. Nồi chính bên trong những nồi cơm điện này có cuộn dây sưởi ấm. Không có nút để bật hoặc tắt nồi cơm điện trong phiên bản đầu tiên. Điều này có nghĩa là ai đó phải luôn ở bên nồi cơm điện để đảm bảo rằng họ không bị quá chín. (Hình minh họa nồi cơm điện do Mitsubishi sản xuất năm 1945).
Đến năm 1955, nồi cơm điện tự động đầu tiên dùng trong gia đình mới được bán ở Nhật Bản. Công ty sản xuất Toshiba, đã dành 5 năm để phát triển nó. Sau nhiều thử nghiệm và sai sót, công ty đã đưa ra một phương pháp gọi là “nấu hai lần gián tiếp”. Trong vòng 4 năm, ít nhất 50% gia đình Nhật Bản sử dụng sản phẩm này của Toshiba.
Những năm 60, những chiếc nồi cơm đầu tiên có thể giữ ấm cho gạo sau khi được nấu đã được bán, một số kiểu nồi có chức năng hiện giờ. Điều này có nghĩa là mọi người có thể ăn cơm mới nấu cho bữa sáng chỉ bằng cách đặt hẹn giờ tối hôm trước, và họ có thể giữ cơm nóng và ngon ngay cả khi đã nấu xong. Vào đầu những năm 70 của thế kỷ 20, Hãng Matsushita nhanh chóng cải tiến và chế tạo ra chiếc nồi cơm điện chỉ một nồi, cả nước và gạo lẫn lộn, đỡ tốn thời gian nấu và tiêu thụ ít điện hơn so với nồi của hãng Toshiba.
Khoảng những năm 90, những chiếc nồi cơm điện hoàn thiện với chức năng tự ngắt, ủ ấm, giữ ấm gạo đã phổ biến trên toàn thế giới. Việt Nam cũng bắt đầu có những chiếc nồi cơm điện Sony, Toshiba... nhập vào sau thời kì đổi mới.
Thời gian trôi qua, nồi cơm điện bắt đầu phát triển và trở nên tốt hơn. Tính năng hẹn giờ và màn hình LCD là một trong số ít các tính năng mà các phiên bản mới hơn của nồi cơm điện có. Những tính năng bổ sung này đủ để thu hút sự chú của người dùng đối với nồi cơm điện. Một trong những loại được chú ý thời gian trước là nồi cao tần, chiếc nồi này sử dụng công nghệ cảm ứng từ đun nấu không tiếp xúc, tức là làm nóng trực tiếp nồi cơm chứ không qua mâm nhiệt giúp nấu cơm ngon và bảo toàn dưỡng chất có trong gạo.
Nồi cơm điện tử là nồi cơm được tích hợp màn hình điện tử dùng để điều khiển các chế độ nấu. Bộ điều khiển nồi cơm điện là các nút ấn cơ hoặc nút cảm ứng. Nồi cơm điện tử hoạt động nhờ vào bộ điều khiển được tích hợp sẵn trong bộ xử lý của nồi, người dùng cần phải chọn các chế độ nấu để thực hiện chức năng nấu nướng.
Nồi cơm áp suất điện tử là sự kết hợp của nồi cơm điện tử và nồi áp suất, với đầy đủ các tính năng cần thiết của 2 dạng nồi trên hợp thành. Cũng như nồi cơm điện khác, tuy nhiên nồi giữ kín lượng hơi nước trong nồi, hạn chế hơi nước thoát ra trong quá trình nấu, làm áp suất trong nồi tăng cao, làm chín mềm thức ăn. Nồi cũng được trang bị van xả như nồi áp suất.
Nồi cơm điện tách đường là một loại nồi cơm điện điện tử (các loại nồi điều khiển cơ không thể làm được điều này) là một sáng chế của hãng đồ gia dụng Grayns. Nó có thể loại bỏ một phần lượng đường trong gạo khi nấu chín đồng thời giữ cho tỷ lệ Amylose (tinh bột hấp thụ chậm) cao hơn Amylopectin (tinh bột hấp thụ nhanh). Loại nồi này giúp hạ đường huyết với người bị tiểu đường, phòng ngừa các bệnh về béo phì, tim mạch, tai biến do các tinh bột xấu trong gạo gây ra.
Hải Nam