Nhu cầu xe điện xuống thấp, Toyota hoãn xây nhà máy pin mới

Toyota vừa quyết định hoãn lần thứ hai kế hoạch xây dựng nhà máy pin xe điện tại tỉnh Fukuoka, tây nam Nhật Bản. Hãng cho biết sẽ dành thêm một năm để xem xét và điều chỉnh dự án, giữa lúc nhu cầu xe điện (EV) toàn cầu chững lại.

Nhà máy pin mới của Toyota dự kiến được xây dựng tại công viên công nghiệp ở phía đông bắc tỉnh Fukuoka, Nhật Bản. Tuy nhiên, thời điểm khởi công đã bị dời lại nhiều lần do nhu cầu xe điện giảm mạnh trên toàn cầu.

Thông tin được Thống đốc Fukuoka Seitaro Hattori công bố hôm thứ Sáu, sau cuộc gặp với Chủ tịch Toyota Koji Sato vào ngày hôm trước. Ông Hattori cho biết dự án không bị hủy bỏ, song kế hoạch sản xuất sẽ lùi lại so với mốc ban đầu là năm 2028, và một phần công suất có thể được chuyển sang sản xuất xe hoặc linh kiện.

Toyota đã mua một khu đất trị giá khoảng 6 tỷ Yen (39 triệu USD) tại công viên công nghiệp ở phía đông bắc tỉnh Fukuoka vào tháng 2/2025, với điều kiện bắt đầu xây dựng trong vòng 3 năm. Chính quyền địa phương cho biết Toyota vẫn cam kết tuân thủ điều kiện này, dù tiến độ bị lùi lại.

Không nằm ngoài xu thế chung của thế giới, mảng xe thuần điện của Toyota cũng đi xuống về doanh số và lợi nhuận tại nhiều thị trường, khiến tập đoàn này phải tính toán lại thời điểm khởi công nhà máy pin tối ưu nhất.

Theo kế hoạch ban đầu, hãng dự kiến ký thỏa thuận địa điểm xây dựng vào tháng 4/2025, nhưng đến tháng 3, Toyota đã thông báo hoãn đến mùa thu năm nay do nhu cầu xe điện giảm tốc. Tới nay, dự án tiếp tục bị trì hoãn thêm, đẩy lùi ít nhất một năm nữa.

Theo báo cáo tài chính vừa công bố, Toyota dự kiến doanh số xe điện toàn cầu cho năm tài chính kết thúc tháng 3/2026, bao gồm cả thương hiệu Lexus, sẽ đạt 277.000 chiếc, thấp hơn 10% so với dự báo hồi tháng 8. Chủ tịch Koji Sato từng cho biết Toyota có thể điều chỉnh lại mục tiêu 1,5 triệu xe điện toàn cầu vào năm 2026, trong bối cảnh sức mua giảm tại các thị trường lớn như Mỹ, châu Âu và Nhật Bản.

Toyota dự kiến doanh số xe điện toàn cầu cho năm tài chính kết thúc tháng 3/2026, bao gồm cả thương hiệu Lexus, sẽ đạt 277.000 chiếc, thấp hơn 10% so với dự báo ban đầu.

Dù thị trường phương Tây chững lại, Toyota vẫn đẩy nhanh đầu tư tại Trung Quốc, nơi cạnh tranh đang gia tăng giữa các hãng địa phương. Hồi tháng 3, hãng đã ra mắt mẫu EV giá rẻ Toyota bZ3X cho thị trường này nhằm mở rộng tệp khách hàng.

Doanh số Toyota tại Trung Quốc tăng từ 860.000 xe trong nửa đầu năm tài chính 2024 lên 910.000 xe cùng kỳ năm nay. Hãng đang theo đuổi chiến lược EV riêng cho từng khu vực, trong đó nhà máy Lexus tại Thượng Hải dự kiến bắt đầu hoạt động vào năm 2027.

Dù thị trường phương Tây chững lại, Toyota vẫn đẩy nhanh đầu tư tại Trung Quốc. Mẫu xe thuần điện Toyota bZ3X đã đặt được nhiều kỷ lục về lượng đặt hàng và doanh số tại thị trường này.

Không chỉ Toyota, nhiều hãng xe Nhật khác cũng phải điều chỉnh kế hoạch sản xuất pin và xe thuần điện. Vào tháng 5/2025, Nissan tuyên bố hủy dự án nhà máy pin EV tại Fukuoka, vốn được xem là trọng tâm trong chiến lược tăng trưởng với chi phí đầu tư dự kiến hơn 153 tỷ Yen. Honda cũng trì hoãn khoảng 2 năm việc khai trương nhà máy EV và pin tại Canada, do điều kiện thị trường không thuận lợi.

Tình hình càng khó khăn hơn sau khi Mỹ chấm dứt chính sách trợ giá thuế cho xe điện từ cuối tháng 9/2025, khiến nhu cầu toàn cầu sụt giảm mạnh. Trong khi đó, nguồn cung dư thừa đang khiến giá pin EV lao dốc, làm dấy lên lo ngại rằng các nhà máy pin mới có thể không đạt lợi nhuận như kỳ vọng.

Kế hoạch dời việc khởi công nhà máy pin EV của Toyota cho thấy thị trường xe điện đã bắt đầu hạ nhiệt, khiến nhiều thương hiệu trên thế giới rút lại những dự báo "màu hồng" về tương lai xanh cũng như mở rộng dải sản phẩm xe hybrid.

Quyết định hoãn của Toyota phản ánh sự thận trọng của ngành công nghiệp ôtô Nhật Bản trước làn sóng xe điện đang mất đà tăng trưởng. Khi nhu cầu EV toàn cầu không còn nóng, các hãng buộc phải điều chỉnh chiến lược đầu tư, ưu tiên từng khu vực và mô hình kinh doanh linh hoạt hơn để thích nghi với giai đoạn mới.

Việt Hà

Theo Nikkei