Những 'nút thắt' và 'đột phá' nhìn từ Hội nghị KH&CN Điện lực toàn quốc 2025

Hội nghị Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Điện lực toàn quốc 2025 diễn ra ngày 27–28/11 tại TP.HCM do Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) phối hợp Hội Điện lực Việt Nam (VEEA) tổ chức, với gần 1.000 đại biểu và hơn 170 tham luận chuyên sâu của các đơn vị ngành điện, viện nghiên cứu, trường đại học và chuyên gia quốc tế.

Trong bối cảnh nhu cầu điện được dự báo tiếp tục tăng mạnh giai đoạn 2026–2030, nội dung được quan tâm nhất tại hội nghị là giải bài toán cân bằng giữa tăng trưởng, chuyển dịch năng lượng và bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia.

Ông Đặng Hoàng An - Chủ tịch Hội đồng Thành viên EVN và các đại biểu tham dự hội nghị (thứ ba từ phải sang), cùng các đại biểu tham quan sa bàn giới thiệu mô hình truyền tải điện ra đặc khu Phú Quốc tại Techshow 2025. (Ảnh: Minh Khuê)

Tại phiên toàn thể, Viện Năng lượng (Bộ Công Thương) cho rằng: Năm 2025 đánh dấu bước bản lề khi Việt Nam bước vào giai đoạn tăng trưởng công nghiệp – dịch vụ mạnh, với nhu cầu điện dự kiến tăng cao, đặc biệt giai đoạn 2026–2030 có thể đạt tăng trưởng GDP hai con số. Điều này đặt ra yêu cầu điều chỉnh Quy hoạch điện VIII theo hướng linh hoạt, phù hợp thực tiễn và đảm bảo mục tiêu Net Zero vào năm 2050.

Ông Nguyễn Mạnh Cường - Phó Trưởng phòng phụ trách Phòng Phát triển Hệ thống điện, Viện Năng lượng (Bộ Công Thương). (Ảnh: Minh Khuê)

TS. Nguyễn Mạnh Cường cho biết Quy hoạch điện VIII điều chỉnh sẽ tiếp tục tối ưu chi phí toàn hệ thống, phát triển năng lượng theo mô hình kinh tế xanh và kinh tế tuần hoàn; tăng cường nhập khẩu điện từ các nước ASEAN; và nghiên cứu đầu tư các tuyến truyền tải siêu cao áp HVDC 800 kV từ Trung Trung Bộ ra Bắc Bộ nhằm nâng cao độ tin cậy cung cấp điện.

Tổng vốn đầu tư cho nguồn – lưới điện đến năm 2030 dự kiến khoảng 136 tỷ USD, trong đó riêng hệ thống truyền tải chiếm 13%.

Báo cáo cũng nhấn mạnh sự cần thiết tằng cường nguồn điện ổn định, mở rộng nhập khẩu điện và bổ sung giải pháp truyền tải hiện đại nhằm đảm bảo an ninh năng lượng dài hạn.

Khối phân phối điện mang đến nhiều thông tin thực tiễn đáng chú ý. Đại diện Tổng công ty Điện lực miền Nam (EVN SPC) – ông Bùi Quốc Hoan – trình bày nghiên cứu ứng dụng mô hình dự báo phụ tải Rolling SARIMAX cho 21 tỉnh phía Nam. Kết quả cho thấy mô hình giúp giảm sai số dự báo, hỗ trợ lập kế hoạch vận hành sát thực tế hơn và giảm nguy cơ quá tải cục bộ trong các đợt phụ tải tăng cao. Đây được xem là bước chuyển quan trọng của EVN SPC trong chiến lược chuyển đổi số và xây dựng lưới điện phân phối hiện đại.

Song song hội nghị, Triển lãm Techshow 2025 trưng bày 52 gian hàng của 36 đơn vị trong và ngoài nước, giới thiệu nhiều giải pháp công nghệ mới như hệ thống lưu trữ năng lượng (BESS), UAV giám sát đường dây, hệ thống SCADA – IoT, trí tuệ nhân tạo trong dự báo và giám sát vận hành, mô hình tuabin gió và các giải pháp tiết kiệm điện. Nhiều công nghệ được đánh giá có khả năng ứng dụng sớm tại Việt Nam để tăng hiệu quả vận hành và nâng cao độ tin cậy của hệ thống điện.

Theo Ban Tổ chức, những tham luận và công nghệ được giới thiệu tại hội nghị năm nay mang đến góc nhìn đa chiều về hành trình chuyển dịch năng lượng của Việt Nam.

Việc nhận diện rõ thách thức, đồng thời chủ động nắm bắt cơ hội từ khoa học – công nghệ, sẽ là nền tảng quan trọng giúp EVN và các đơn vị điện lực hoàn thiện chiến lược phát triển, đáp ứng yêu cầu cung cấp điện an toàn, ổn định và bền vững cho nền kinh tế.

Minh Hoa