Nỗ lực gỡ 'thẻ vàng' của Ủy ban châu Âu trong khai thác hải sản

BĐBP Cà Mau tuần tra, kiểm soát tàu thuyền khai thác hải sản trong vùng biển do đơn vị quản lý. Ảnh: Phương Vy

Kiên quyết không cho tàu cá xuất bến nếu không đủ thủ tục

Tỉnh Cà Mau có 3 mặt giáp biển, bờ biển dài 254km, vùng biển rộng khoảng 80.000km2, tiếp giáp với vùng biển Thái Lan và Malaysia. Khu vực biên giới biển gồm 23 xã, thị trấn, thuộc 6 huyện ven biển. Tính đến ngày 28/2/2023, trên địa bàn tỉnh Cà Mau có 4.313 phương tiện đăng ký hoạt động khai thác hải sản, trong đó, 1.588 phương tiện có chiều dài từ 15m trở lên hoạt động xa bờ. Nhìn chung, ngư dân cơ bản chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật về khai thác hải sản, nhất là các quy định về phòng, chống khai thác IUU.

Song bên cạnh đó, vì lợi ích kinh tế, một số ngư dân vẫn tìm cách trốn tránh sự quản lý, kiểm soát của các lực lượng chức năng, đưa người, phương tiện khai thác hải sản trái phép trên vùng biển nước ngoài. Ông Châu Công Bằng, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Cà Mau cho biết, từ ngày 16/1 đến ngày15/2/2023, cơ quan chức năng đã lập danh sách, theo dõi 585 lượt tàu cá bị mất tín hiệu kết nối ngoài khơi.

Cũng trong khoảng thời gian đó, trên địa bàn tỉnh Cà Mau có 57 lượt/57 tàu mất kết nối 10 ngày. BĐBP và các cơ quan chức năng cũng đã kêu gọi 15 tàu cá vượt ranh giới quay trở về vùng biển Việt Nam, đồng thời, yêu cầu chủ tàu cam kết không khai thác vi phạm vùng biển nước ngoài.

Theo Thượng tá Phùng Đức Hưng, Chỉ huy trưởng BĐBP Cà Mau, thực hiện chỉ đạo của Bộ Tư lệnh BĐBP, UBND tỉnh Cà Mau về tiếp tục tăng cường phòng, chống khai thác IUU, trọng tâm là ngăn chặn tàu cá, ngư dân Việt Nam vi phạm vùng biển nước ngoài khai thác hải sản trái phép, Bộ Chỉ huy BĐBP Cà Mau đã xây dựng kế hoạch, xác định rõ nhiệm vụ, giải pháp và phân công các cơ quan, đơn vị triển khai thực hiện. Cùng với đó là chỉ đạo các đồn, trạm kiểm soát Biên phòng duy trì thực hiện nghiêm công tác kiểm soát biên phòng; sử dụng lực lượng, phương tiện, phối hợp với các cơ quan chức năng tăng cường tuần tra, kiểm soát, quản lý vùng biển theo phạm vi được phân công, theo quy chế phối hợp, kế hoạch hiệp đồng đã ký kết…

Theo đó, các đơn vị tập trung các biện pháp nghiệp vụ, tăng cường nắm, đánh giá sát, đúng tình hình có liên quan đến hoạt động tàu cá, ngư dân vi phạm vùng biển nước ngoài. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương và các lực lượng có liên quan kiểm tra, kiểm soát, quản lý chặt chẽ tàu cá tại các cửa sông không có trạm kiểm soát Biên phòng và các địa bàn trọng điểm như Sông Đốc, Rạch Gốc, Khánh Hội để kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý tàu cá vi phạm về khai thác IUU; kiên quyết không cho tàu cá xuất bến nếu không đầy đủ thủ tục, giấy tờ, trang thiết bị bảo đảm an toàn theo quy định; tập trung vào tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên.

Thể hiện vai trò nòng cốt trong phòng, chống khai thác IUU

Đồn Biên phòng Rạch Gốc, BĐBP Cà Mau đóng chân trên địa bàn huyện Ngọc Hiển. Đây là địa bàn tập trung khá đông bà con ngư dân hoạt động nghề đánh bắt hải sản. Đại úy Nguyễn Văn Nhớ, Trạm trưởng Trạm Kiểm soát Biên phòng Rạch Gốc, Đồn Biên phòng Rạch Gốc, BĐBP Cà Mau cho biết: “Phương tiện trên 15m bắt buộc phải lắp đặt thiết bị giám sát tàu cá. Trước khi ra biển thì cán bộ BĐBP sẽ kiểm tra việc niêm phong, kiểm tra hoạt động của thiết bị, nếu phương tiện có kết nối thì mới cho ra biển. Phương tiện nào mất kết nối thì yêu cầu thuyền trưởng liên hệ với nhà mạng để xác định nguyên nhân mất kết nối để xử lý”.

BĐBP Cà Mau luôn nỗ lực tuyên truyền, vận động ngư dân không vi phạm khai thác IUU. Ảnh: Phương Vy

Ngư dân Nguyễn Văn Thủy, thị trấn Rạch Gốc, huyện Ngọc Hiển chia sẻ: “Qua tuyên truyền của cán bộ BĐBP, chúng tôi đã nhận thức rõ hơn tác hại của việc vi phạm khai thác IUU. Do vậy, chúng tôi rất tin tưởng và chỉ đánh bắt ở vùng biển đã quy định, không đi đánh bắt vùng biển nước ngoài”. Theo Thiếu tá Lê Thanh Út, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Rạch Gốc: “Trong giai đoạn này, cơ bản người dân trên địa bàn đã ý thức được việc khai thác hải sản bền vững và chấp hành nghiêm quy định pháp luật trong khai thác hải sản. Ngư dân đang cùng với các cấp, các ngành tháo gỡ “thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu và hướng tới phát triển ngành thủy sản bền vững, hạn chế đến mức thấp nhất tình trạng vi phạm pháp luật trong các hoạt động khai thác, đánh bắt”.

Ông Lê Văn Sử, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau khẳng định: “Thời gian qua, BĐBP Cà Mau đã có rất nhiều nỗ lực trong công tác phối hợp với chính quyền địa phương, các lực lượng chức năng phòng, chống khai thác IUU. Cùng với cả hệ thống chính trị, các ngành, các cấp, để thực hiện các nhiệm vụ nhằm gỡ “thẻ vàng” thì BĐBP Cà Mau luôn giữ vai trò nòng cốt, nhất là trong cuộc chạy đua nước rút 180 ngày. Vì phụ trách ở địa bàn ven biển, là nơi tàu cá di chuyển từ đất liền ra biển và ngoài biển vào bờ nên BĐBP đã và đang phối hợp rất chặt chẽ với địa phương trong việc quản lý tàu cá ngay từ đơn vị cơ sở. Cùng với đó, BĐBP Cà Mau còn thể hiện tốt vai trò là cầu nối và giữ mối quan hệ rất chặt chẽ với các lực lượng chức năng của Quân đội, Công an và địa phương trong phòng chống khai thác IUU”.

Theo Thượng tá Phùng Đức Hưng, đến nay, trên địa bàn tỉnh Cà Mau, 100% tàu cá đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình theo đúng quy định. Để giảm một phần chi phí cho ngư dân, BĐBP Cà Mau đã phối hợp với cơ quan chức năng tham mưu cho UBND, HĐND tỉnh hỗ trợ 100% cước thuê bao dịch vụ giám sát hành trình tàu cá trên địa bàn trong 5 năm (từ ngày 1/1/2022 đến hết ngày 31/12/2026).

Với quyết tâm cùng ngành thủy sản cả nước gỡ “thẻ vàng”, BĐBP và các lực lượng thực thi pháp luật trên biển sẽ tiếp tục tăng cường phối hợp với các cơ quan chức năng của địa phương triển khai, rà soát, quản lý, theo dõi, kiểm soát, giám sát chặt chẽ tàu cá khai thác hải sản tại vùng bờ, vùng lộng, vùng khơi. Các cơ quan chức năng sẽ kiên quyết xử lý nghiêm khắc tàu cá vi phạm khai thác IUU theo quy định của pháp luật như ngắt kết nối, sang vùng biển nước ngoài đánh bắt hải sản trái phép…

Phương Vy