Nơi chắp cánh ước mơ làm chủ công nghệ

Năm học 2024-2025, học sinh nhà trường tiếp tục khẳng định năng lực khi giành giải ba cấp quốc gia tại Cuộc thi Nghiên cứu khoa học kỹ thuật dành cho học sinh THCS, THPT. Mới đây, học sinh của trường lại tạo thêm dấu ấn khi xuất sắc đoạt giải nhất Cuộc thi Kiến tạo tương lai - Samsung Solve for Tomorrow 2025, đưa tên tuổi chuyên Quang Trung tiếp tục vươn xa trên bản đồ giáo dục sáng tạo của Việt Nam.

Sản phẩm y tế ưu việt

Tiếp nối thành công từ các cuộc thi nghiên cứu khoa học kỹ thuật các cấp, vừa qua, nhóm tác giả Huỳnh Mạnh Sang, Cao Tất Nguyên, Nguyễn Thiện Nhân cùng giáo viên hướng dẫn Nguyễn Thị Diệu Lan, Trường THPT chuyên Quang Trung đã vượt qua hơn 2 ngàn bài thi để xuất sắc giành giải nhất chung cuộc khối THPT trong toàn quốc Cuộc thi Samsung Solve for Tomorrow 2025. Đây là thành quả của niềm đam mê nghiên cứu khoa học, công nghệ, nhất là ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) của học sinh, giáo viên nhà trường.

Cô Nguyễn Thị Diệu Lan (giữa) cùng nhóm tác giả trong một buổi thảo luận đề tài nghiên cứu khoa học. Ảnh: Vũ Thuyên

Dự án được nhóm tác giả lựa chọn nghiên cứu là Thiết bị đo và đánh giá sức khỏe cầm tay ứng dụng IoT và AI, hướng tới chăm sóc sức khỏe toàn diện tại nhà. Đây là ý tưởng thể hiện sự sáng tạo, trách nhiệm xã hội và tầm nhìn hướng đến làm chủ công nghệ của thế hệ trẻ.

Chia sẻ về lý do chọn đề tài nghiên cứu, em Cao Tất Nguyên, lớp 11 chuyên Tin - thành viên nhóm tác giả cho biết: Việt Nam là nước có tỷ lệ dân số già khá cao và càng lớn tuổi sức khỏe càng yếu nên cần được theo dõi sức khỏe định kỳ, thậm chí hằng ngày. Trong khi đó, những người lớn tuổi, nhất là ở vùng sâu, vùng xa điều kiện kinh tế khó khăn, việc đến bệnh viện thăm khám sức khỏe rất hạn chế. Bên cạnh đó, thiết bị y tế thông minh nhập khẩu từ nước ngoài giá thành đắt đỏ, đặc biệt, khó tiếp cận vùng nông thôn, vùng sâu, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Từ thực trạng đó, nhóm tác giả đã đề xuất ý tưởng và thực hiện Dự án Thiết bị đo và đánh giá sức khỏe cầm tay tại nhà. Đây là thiết bị đo sinh học đa năng (All-in-on), nhỏ gọn, phù hợp cho mọi lứa tuổi. Thiết bị tích hợp AI và IoT giúp cảnh báo sớm rủi ro sức khỏe, phân tích những chỉ số để đưa ra những lời khuyên về sức khỏe. Thiết bị có màn hình cảm ứng với giao diện dễ nhìn, dễ thao tác, hướng dẫn bằng giọng nói và dễ dàng kết nối Cloud để chia sẻ dữ liệu với bác sĩ, người thân.

Theo nhóm tác giả, dù đoạt giải nhất cuộc thi nhưng để đưa sản phẩm vào sử dụng trong thực tiễn vẫn còn nhiều việc phải làm. Đó là hoàn thiện những phần việc được ban giám khảo góp ý, bổ sung, đồng thời tích hợp thêm một số chức năng khác hoạt động ổn định hơn như: đo đường huyết, nước tiểu và phát triển đa dạng sản phẩm phù hợp với túi tiền, nhu cầu người sử dụng. Sau khi hoàn thiện, sản phẩm sẽ đăng ký với Bộ Y tế, Viện Khoa học Công nghệ để cung ứng ra thị trường.

Cô Nguyễn Thị Diệu Lan, giáo viên hướng dẫn đề tài chia sẻ: Để hoàn thành sản phẩm, nhóm tác giả gặp nhiều khó khăn, thử thách tưởng chừng không thể vượt qua. Tuy nhiên, nhờ thầy, cô giáo, nhà trường, gia đình động viên cùng với niềm đam mê cháy bỏng với khoa học, công nghệ nên nhóm tác giả đã từng bước hoàn thiện sản phẩm với nhiều tính năng ưu việt. “Tất cả các em đều có một niềm mơ ước chung là tạo ra sản phẩm mang lại ý nghĩa to lớn cho đất nước. Từ đó người Việt Nam sẽ làm chủ được công nghệ, không ai bị bỏ lại phía sau trong việc sử dụng thiết bị y tế tiên tiến, hiện đại như hiện nay” - cô Nguyễn Thị Diệu Lan nhìn nhận.

Hướng tới làm chủ công nghệ

Với việc đoạt giải nhất Cuộc thi Kiến tạo tương lai - Samsung Solve for Tomorrow 2025, ngoài các phần thưởng cho nhóm tác giả, thành viên tác giả, Trường THPT chuyên Quang Trung còn được Ban tổ chức tặng thưởng một không gian sáng tạo STEM trị giá 1,5 tỷ đồng. Đây là điều kiện, tiền đề để thầy, trò Trường THPT chuyên Quang Trung tiếp tục tỏa sáng trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo ở chặng đường kế tiếp.

Cuộc thi Kiến tạo tương lai - Samsung Solve for Tomorrow 2025 được tổ chức lần thứ 7, do Samsung phối hợp với Vụ Giáo dục chính trị và Công tác học sinh - sinh viên thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo, Trung tâm Tuổi trẻ thành đạt (JA Vietnam) tổ chức. Cuộc thi thu hút hàng ngàn bài thi, ý tưởng mới sáng tạo của học sinh THCS, THPT trong cả nước. Đây là lần thứ 2 Trường THPT chuyên Quang Trung tham gia sân chơi trí tuệ này; trong đó, năm 2024 chỉ lọt vào top 50; năm 2025, xuất sắc đoạt giải nhất chung cuộc bảng B - khối THPT.

Phó Hiệu trưởng Trường THPT chuyên Quang Trung Trần Minh Hiền cho biết: Đây là cuộc thi giá trị, sân chơi lớn dành cho những học sinh đam mê công nghệ và có ý tưởng mới với cơ cấu giải thưởng rất cao. Vì thế, đòi hỏi các em phải thực sự đam mê, hiểu biết chuyên sâu về AI, khả năng lập trình tốt, đặc biệt là đưa ra ý tưởng mới để cùng với thầy cô triển khai thực hiện.

Trước đó, Cuộc thi Nghiên cứu khoa học kỹ thuật dành cho học sinh THCS, THPT cấp quốc gia năm học 2024-2025 do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức thu hút 74 đơn vị với 212 dự án tham gia. Trong đó, Dự án Mslora - Hệ thống giám sát và đánh giá môi trường nuôi tôm ứng dụng IoT, thị giác máy tính và mạng truyền thông không dây Lora thuộc lĩnh vực hệ thống nhúng của em Huỳnh Mạnh Sang, học sinh lớp 12 chuyên Toán, Trường THPT chuyên Quang Trung xuất sắc đoạt giải ba chung cuộc. Đây là lần đầu tiên ngành giáo dục tỉnh Bình Phước (cũ) nói chung, Trường THPT chuyên Quang Trung nói riêng vinh dự có được giải cao ở lĩnh vực này.

“Những kết quả này ngoài mong đợi là tiền đề để nhà trường tham dự các cuộc thi tiếp theo, tạo sân chơi cho học sinh phát triển đúng với khả năng của mình” - Phó Hiệu trưởng Trường THPT chuyên Quang Trung Trần Minh Hiền bày tỏ.

Trong bối cảnh kỷ nguyên mới, khi khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trở thành yêu cầu tất yếu, Trường THPT chuyên Quang Trung không chỉ chú trọng nâng cao thành tích học tập văn hóa mà còn xây dựng một môi trường lý tưởng để học sinh nuôi dưỡng đam mê nghiên cứu và sáng tạo.

Những sân chơi học thuật, các cuộc thi và hoạt động trải nghiệm do nhà trường tổ chức đã mở ra cơ hội để học sinh mạnh dạn khám phá, thử nghiệm và theo đuổi các ý tưởng mới. Đây cũng chính là nền tảng quan trọng giúp thế hệ trẻ Đồng Nai nói riêng và thanh niên Việt Nam nói chung tự tin chinh phục tri thức, làm chủ công nghệ và trở thành lực lượng tiên phong trong tương lai.

Vũ Thuyên