Nông dân Mỹ lao đao, ông Trump tung gói cứu trợ lớn nhất từ đầu năm
Gói viện trợ vừa công bố được xem là nỗ lực trấn an nhóm cử tri nông thôn đang chịu thiệt hại nặng nề từ chính sách thương mại, trong bối cảnh chi phí đầu vào tăng cao và thu nhập của nông dân được dự báo tiếp tục giảm.
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm thứ Hai công bố gói viện trợ trị giá 12 tỷ USD dành cho nông dân Mỹ, một nỗ lực nhằm củng cố nhóm cử tri then chốt vốn chịu thiệt hại tài chính từ các chính sách thương mại của ông. Trong nhiều tháng qua, các hiệp hội nông dân và các nghị sĩ Cộng hòa ở những bang nông nghiệp đã yêu cầu chính quyền hỗ trợ để giúp nông dân trang trải chi phí hạt giống, phân bón và nhiều khoản đầu tư chuẩn bị cho vụ mùa tiếp theo.
Gói viện trợ lần này được thiết kế để trấn an bộ phận cử tri truyền thống vốn ủng hộ ông Trump, dù họ đã mất hàng chục tỷ USD doanh thu trong cuộc chiến thương mại với Trung Quốc. Thông báo được đưa ra tại một hội nghị bàn tròn ở Nhà Trắng với sự tham dự của Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent, Bộ trưởng Nông nghiệp Brooke Rollins và nhiều nghị sĩ. Theo một quan chức Nhà Trắng, thành phần tham dự gồm những nông dân trồng ngô, bông, lúa miến, đậu nành, gạo, lúa mì, khoai tây và chăn nuôi gia súc.
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm thứ Hai công bố gói viện trợ trị giá 12 tỷ USD dành cho nông dân Mỹ. Ảnh: USDA
Phát biểu tại sự kiện, ông Trump cho biết gói cứu trợ sẽ giúp ổn định tình hình để nông dân đưa nông sản ra thị trường trong năm nay và chuẩn bị cho mùa vụ sắp tới. Ông nhấn mạnh hỗ trợ này cũng giúp giảm chi phí thực phẩm cho các hộ gia đình Mỹ.
Theo bà Rollins, khoảng 11 tỷ USD trong gói viện trợ sẽ được chuyển trực tiếp đến nông dân trồng các loại cây lương thực và dự kiến bắt đầu giải ngân từ ngày 28/2. 1 tỷ USD còn lại được dành cho người trồng trái cây, rau củ và những loại cây trồng khác, với cách phân bổ cụ thể đang được hoàn thiện. Ông Bessent cho rằng khoản hỗ trợ này sẽ là sự hỗ trợ tạm thời quan trọng, giúp nông dân trụ vững cho đến khi các thỏa thuận thương mại phát huy hiệu quả.
Nguồn kinh phí cho gói hỗ trợ sẽ được rút từ Commodity Credit Corporation, một quỹ tài chính thuộc Bộ Nông nghiệp Mỹ, và sẽ được bù đắp bằng nguồn thu từ thuế quan. Chính quyền chưa công bố thêm chi tiết về cách thức sử dụng hay cân đối khoản tiền này.
Thứ trưởng Nông nghiệp phụ trách sản xuất và bảo tồn nông trại, ông Richard Fordyce, cho biết khoản thanh toán cuối cùng sẽ dựa trên số mẫu đất canh tác, chi phí sản xuất và một số yếu tố kỹ thuật khác. Tuy nhiên, gói viện trợ không làm giảm hoàn toàn những lo ngại trong Quốc hội. Thượng nghị sĩ Amy Klobuchar, Đảng viên Dân chủ kỳ cựu trong Ủy ban Nông nghiệp Thượng viện, cho rằng chính sách thương mại của ông Trump đã gây tổn thất lớn cho nông dân. Bà nhấn mạnh: “Cách dễ nhất để mang lại sự ổn định là tổng thống chấm dứt các mức thuế quan”.
Trước đó, chính quyền dự kiến công bố một gói hỗ trợ nông nghiệp trị giá 15 tỷ USD vào tháng 10, nhưng đợt gián đoạn hoạt động của chính phủ liên bang kéo dài 43 ngày đã khiến kế hoạch này bị trì hoãn.
Nông dân Mỹ hiện phải đối mặt với chi phí đầu vào tăng cao, nhất là giá phân bón và hạt giống. Theo Hiệp hội Đậu nành Mỹ, nhiều nông hộ trồng đậu nành có thể chịu năm thua lỗ thứ ba liên tiếp trong năm 2025. Trong bối cảnh đó, ông Trump tuyên bố sẽ tiếp tục hỗ trợ bằng cách loại bỏ một số quy định về môi trường đối với thiết bị nông nghiệp, đồng thời kêu gọi các nhà sản xuất như John Deere giảm giá bán máy móc.
Ông cho rằng máy móc nông nghiệp “đã trở nên quá đắt”, và cho biết các yêu cầu kỹ thuật hiện nay chỉ làm mọi thứ rối rắm mà không mang lại nhiều lợi ích. Đại diện John Deere phản hồi rằng công ty ủng hộ các chương trình hỗ trợ nông dân và đang tìm cách giúp họ giảm bớt chi phí đầu vào.
Ngoài ra, ông Trump cho biết ông đã đề nghị Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình mở rộng thỏa thuận mua đậu nành mà hai bên vừa đạt được. “Tôi nghĩ ông ấy sẽ làm nhiều hơn những gì đã hứa”, ông nói.
Trong nhiệm kỳ đầu tiên, ông Trump đã rót khoảng 23 tỷ USD hỗ trợ nông dân bị ảnh hưởng bởi các chính sách thương mại. Riêng năm nay, số tiền hỗ trợ của chính phủ dành cho lĩnh vực nông nghiệp có thể đạt mức gần kỷ lục 40 tỷ USD, bao gồm cả trợ giúp khẩn cấp do thiên tai và các chương trình hỗ trợ kinh tế.
Tuy vậy, theo ước tính của Viện Nghiên cứu Chính sách Nông nghiệp và Thực phẩm thuộc Đại học Missouri, thu nhập ròng của ngành nông nghiệp Mỹ có thể giảm hơn 30 tỷ USD vào năm 2026 do các khoản hỗ trợ của chính phủ thu hẹp, trong khi giá nông sản vẫn ở mức thấp. Điều này đồng nghĩa các nông hộ sẽ tiếp tục đối mặt với sức ép lớn, ngay cả khi gói viện trợ mới được triển khai.
